یک یا چند اصلاح

حالا که قرار شده قیمت بنزین به دلایل مختلف اصلاح شده و به قیمت واقعی نزدیک شود، بهتر است چند چیز با هم تصحیح، تأدیب و تعمیر شوند. گویی تصمیم بر این شده که در شرایط دشوار اقتصادی، مردم هزینه بیشتری بابت بنزین پرداخت کنند، پس تدبیر شود که برخی نهادهای دولتی و شبه‌دولتی نیز هزینه بیشتری بپردازند.

رئیس‌جمهور محترم بارها اشاره کرده‌اند که مقصر اصلی تورم بالا در کشور، دولت یا به‌اصطلاح بوروکراسی دولتی است که بسیار پر‌خرج ولی ناکارآمد است. دولت برای نگه‌داشتن این بوروکراسی بزرگ اما کم‌تأثیر و گاهی بی‌تأثیر و گاه هم مضر، با کسری بودجه مواجه است و باید از بانک مرکزی قرض بگیرد. توقع این است که هم‌زمان با تصحیح قیمت بنزین، این بوروکراسی دارای مسئله نیز بازسازی و پیراسته شود. سازمان‌هایی هستند که نه‌تنها گرهی از مسائل جامعه باز نمی‌کنند، بلکه خود گره هستند. نه‌تنها پاسخ‌گو و شفاف نیستند، بلکه از جامعه نیز طلبکارند. حالا که زمان اجرای تصمیم‌های مهمی مثل افزایش قیمت بنزین شده و مردم باید هزینه بیشتری بپردازند، دولت نیز باید هزینه بپردازد و با شجاعت بودجه نهادهایی ناکارآمد را اگر نمی‌تواند قطع کند تا حد ممکن کاهش دهد. رئیس‌جمهور محترم بارها اعلام کرده‌اند‌ در نهادها و سازمان‌های دولتی بی‌قانونی زیاد وجود دارد و کارهای خلاف انجام می‌شود. پس لازم است هم‌زمان با تصحیح قیمت بنزین، چند غلط‌گیری دیگر هم انجام شود‌ از‌جمله تأدیب سازمان‌های دولت. در ادامه، دولت اصلاح خودش را شفاف اعلام کند؛ با این کار مردم همکاری بیشتری با دولت خواهند داشت. از مسیر تصحیح قیمت بنزین و تأدیب بوروکراسی بزرگ اما متزلزل، دست دولت برای افزایش کمیت و کیفیت نیازهای اساسی مردم مانند آموزش و بهداشت بازتر می‌شود. اگر دولت می‌خواهد صادقانه با مسائل مواجه شود، اندکی نیز باید شجاعت داشته باشد و اصلاح را ‌نه در یک مسئله یعنی قیمت بنزین، بلکه در چند مسئله از‌جمله اصلاح بوروکراسی دولتی و در خودروسازی انجام دهد؛ با این کار جامعه احساس می‌کند دولت مصمم است تغییرات اساسی ایجاد کند و این تغییرات قرار نیست فقط با افزایش هزینه برای مردم محقق شود.

بارها از طرف سازمان‌های مرتبط با خودروسازی اعلام شده که خودروهای داخلی بلای جان مردم و محیط زیست هستند. مفاهیمی مانند ارابه مرگ در جاده‌های ایران برای نشان‌دادن خط خودروهای داخلی به تکرار استفاده شده است. پلیس و وزارت بهداشت مدام تکرار کرده‌اند که خودروهای داخلی غیر‌استاندارد‌ نه‌تنها زیان‌ مالی زیادی برای افراد ایجاد می‌کنند، بلکه خطرات جانی بسیاری دارند. اخیرا اعلام شده 90 درصد تصادفات مربوط به خودروهای داخلی است. آیا دولت که معایب پایین‌بودن قیمت بنزین را می‌بیند، مضرات پایین‌بودن کیفیت خودروهای داخلی را که بلای جان مردم هستند ‌نمی‌بیند؟ اگر قرار است چیزی که مضر است اصلاح شود، وقت آن است که چیزهای مضر دیگر که به هم مربوط هستند نیز درست شود.

اگر زمان آن‌ رسیده است، بهتر است از هر سه طرف باشد؛ تأدیب بوروکراسی دولتی با شجاعت، صداقت و شفافیت، تعمیر خودروسازی مثلا با تسهیل در واردات خودروی با‌کیفیت یا تعیین جدول زمانی برای ارتقای کیفیت خودروهای داخلی و تصحیح قیمت بنزین. با این کار مردم می‌دانند‌ اگر قرار است برای بنزین هزینه بیشتری بدهند، در عوض از طریق تأدیب و مرمت بوروکراسی دولتی و تعمیر خودروهای داخلی زندگی بهتری خواهند داشت و هزینه غیر‌ضروری کمتری می‌پردازند. اگر قرار باشد تصحیح فقط در قیمت بنزین باشد، با تورم نزدیک به 50 درصد بعد از مدتی این اصلاح بی‌اثر  خواهد بود.

آخرین مقالات منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.