خیابان‌ها بوی خون می‌دهد

زینب همتی- شرایط دردناکی در غزه برپاست. از پایان سوخت و کمبود آب آشامیدنی تا از بین رفتن امکانات درمانی در بیمارستان‌ها. شلیک به بیمارستان و کلیسا و کشته‌شدن و ویرانی مکانی که مردم به آن پناه برده‌اند. از سویی دیگر تصاویری از وضعیت نامساعد بیمارستان‌ها‌ی غزه منتشر شده است؛ پزشکی که ناگهان با جسد پدر و برادرش روبه‌رو می‌شود و خانه‌هایی که در حال ویرانی است. سی‌ان‌ان و دیگر رسانه‌ها مانند الجزیره، واشنگتن‌پست و آسوشیتدپرس و... گزارش‌های متعددی درباره شرایط دشوار کودکان، مردم و زنان باردار غزه منتشر می‌کنند. در این مدت رئیس‌جمهوری آمریکا، صدراعظم آلمان و نخست‌وزیر انگلیس دیدار‌هایی با نتانیاهو داشته‌اند؛ ولی به نظر نمی‌رسد شرایط خوبی در راه باشد. در این مطلب به وضعیت شهر در زیر سایه محاصره و بمباران و به طور خاص زنان باردار غزه می‌پردازیم.

شرایط دشوار   زنان باردار

سازمان بهداشت جهانی درباره وضعیت زنان باردار این منطقه جنگی ابراز نگرانی کرده است. طبق آمار صندوق جمعیت سازمان ملل متحد در‌حال‌حاضر ۵۰ هزار زن باردار در غزه قادر به دریافت خدمات بهداشتی اولیه نیستند. پنج‌هزارو 500 نفر از آنها در این ماه زایمان خواهند کرد. «دومینیک آلن»، نماینده صندوق جمعیت ملل متحد برای فلسطین، به سی‌ان‌ان گفته است که زیرساخت‌های سیستم مراقبت‌های بهداشتی در غزه مورد حمله قرار گرفته و در حال فروپاشی است. بیش از 10 درصد زنان باردار در مراحل پایانی و سه‌ماهه آخر بارداری هستند و با عوارض احتمالی، بدون لباس و بدون بهداشت نمی‌توانند تصوری درباره شرایط چند ثانیه بعد خود و فرزندان به دنیا نیامده‌شان داشته باشند. 

محروم از  مدرسه

این جمله تکراری در مدت جنگ، مدام از سوی مسئولان و فعالان سازمان‌های حمایتی مطرح می‌شود که «اجازه دسترسی برای کمک‌ها و تدارکات بشردوستانه به این منطقه» داده شود. نهاد‌های بشردوستانه خواستار امکان کمک به غزه هستند؛ در‌حالی‌که هیچ کمکی نمی‌تواند از بیرون در اختیار ۲.۳ میلیون ساکن این منطقه محصورشده قرار گیرد. درحالی‌که وعده داده شده بود که مصر قرار است گذرگاه زمینی رفح را بگشاید، هنوز خبری از این اتفاق نیست، حتی سی‌ان‌ان اعلام کرده به دلیل اختلاف بین مصر و آمریکا و اسرائیل این اتفاق شاید به تأخیر بیفتد. قرار بود حداقل ۲۰ کامیون از صد کامیونی که پشت این گذرگاه قرار دارند، بتوانند به غزه وارد شوند. طبق آخرین آمار‌ها، حدود ۳۸۰ هزار آواره در مدارسی که از طرف کمیسیاریای سازمان ملل برای پناهندگان فلسطینی در نظر گرفته شده، پناه گرفته‌اند. برنامه جهانی غذای سازمان ملل اعلام کرده که توانسته‌اند نان تازه را از نانوایی‌هایی که هنوز قادر به فعالیت هستند، به بیش از 175 هزار آواره در ۸۸ پناهگاه تحویل دهند. این سازمان در نظر دارد میزان دسترسی به نان را برای ۸۰۰ هزار آواره فلسطینی فراهم کند. «استفان دوجاریک»، سخنگوی سازمان ملل متحد، در جمع خبرنگاران گزارش داد که «آوارگی جمعی» ادامه دارد و هر لحظه بر تعداد آوارگان اضافه می‌شود.

ویرانی، گرسنگی و تشنگی

از آغاز جنگ، بیش از دوهزارو 500 واحد مسکونی تخریب شده یا به‌شدت آسیب دیده و غیرقابل سکونت شده است؛ در‌حالی‌که نزدیک به 23 هزار واحد دیگر دچار خسارت متوسط و جزئی شده‌اند. حداقل ۸۸ مرکز آموزشی مورد حمله قرار گرفته‌اند. این میزان آسیب نشان‌دهنده آن است که بیش از ۶۰۰ هزار کودک در غزه امکان دسترسی به آموزش را ندارند. درحال‌حاضر بیمارستان‌ها روزانه فقط چند ساعت برق دارند و مجبور هستند ذخایر سوخت را سهمیه‌بندی کنند تا برای شرایط حیاتی حفظ کنند. از سویی دیگر فعالان حقوق بشر خواستار آزادی گروگان‌ها و توقف هدف‌گیری غیرنظامیان هستند. براساس گزارش رسانه‌ها تاکنون حداقل سه‌هزارو 500 نفر در این جنگ کشته و بیش از ۱۰ هزار نفر مجروح شده‌اند. همچنین «بحران آب در سراسر غزه و پناهگاه‌های اضطراری» و «کمبود برق مورد نیاز برای راه‌اندازی پمپ‌ها و کارخانه‌های آب شیرین‌کن» از دیگر فجایعی است که در این منطقه محصور رخ داده است. به دلیل محاصره کامل باریکه غزه از طرف مقامات اسرائیلی نمی‌توان منابع آب را دوباره پر کرد و سوخت و مواد غذایی نمی‌تواند وارد شود.

فقط زنده بمانم

شرایط در غزه به شکلی ناگوار است که یکی از کارکنان سازمان ملل در غزه به سی‌ان‌ان گفته است: «تنها هدف من نفس‌کشیدن است و زنده‌ماندن». در‌این‌میان زنان باردار از آسیب‌پذیر‌ترین افراد در این منطقه هستند. سی‌ان‌ان گزارشی تهیه کرده است که چند نفر از زنان باردار تجربه‌های خود را روایت کرده‌اند. «خلود خالد» یکی از آنهاست که هفته گذشته هنگامی که کنار پسرش خوابیده، با صدای حملات هواپیما‌های اسرائیل در اتاق پر از دود بیدار شده است. او درد شدیدی را احساس کرده و فکر کرده ممکن است به‌زودی زایمان کند. این زن ۲۸‌ساله که هشت‌ماهه باردار است، با ادامه بمباران‌ها نگران فرزند متولد‌نشده خود است. او خانه‌اش را در منطقه الکرامه در شمال نوار غزه ترک کرده است. او می‌گوید: «ما در حین رانندگی خانه‌ها را تماشا می‌کردیم که فرومی‌ریختند و فکر می‌کردیم هر لحظه ممکن است بمیریم». او در راه، آوارگان را دیده که با جت‌های اسرائیلی هدف قرار می‌گرفتند. در آن لحظات او پسرش را محکم در آغوش گرفته بود «تا با هم» بمیرند. خلود سرانجام خود را به «خان یونس» رساند؛ اما او اکنون با «یک تکه نان خشک» روزانه زنده مانده است؛ زیرا منطقه با کمبود غذا و نبود برق و آب لوله‌کشی مواجه است. او نگران نان فردای خود و پسرش است. خلود می‌گوید وقتی زمان زایمانش فرا برسد، نمی‌داند کجا باید برود. او می‌گوید: «من می‌ترسم. برای پسرم، برای فرزند متولد‌‌نشده‌ام و خودم. من نمی‌خواهم بمیرم. من می‌خواهم بزرگ‌شدن پسرم را ببینم؛ اما دیگر زندگی در اینجا باقی نمانده است. غزه به شهر ارواح تبدیل شده است».

«ناردن فارس» زن باردار دیگری است که پس از هشدار اسرائیل برای حمله زمینی به غزه، این منطقه را ترک کرده است. این زن ۲۷‌ساله هر لحظه منتظر است کودکش به دنیا بیاید؛ درحالی‌که به‌شدت نگران حمله زمینی اسرائیل است. او در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان تأکید می‌کند که برای آینده خودش و کودکش بسیار می‌ترسد و نگران است که هر لحظه شرایط بیمارستان‌های «خان یونس» بدتر شود. خان یونس با توجه به نزدیکی با مرز مصر، میزبان بسیاری از کسانی شده که به آن پناه آورده‌اند. مونا آشور، هفت‌‌ماهه بارداراست و توان مالی برای سفر به جنوب غزه را ندارد. او با کاهش ذخایر آب و غذا به دلیل محاصره اسرائیل، تغذیه خود را به حداقل رسانده است. او می‌داند که این شرایط می‌تواند روی فرزند متولد‌نشده‌اش تأثیر بگذارد و این موضوع او را دچار استرس شدیدی کرده است. «مونا» دو دختر دارد و در خانه‌ای زندگی می‌کنند که سقفی موقتی دارد و در معرض ترکش موشک‌های احتمالی اسرائیل قرار دارد. شوهر او قبل از جنگ با دستمزد روزانه کار می‌کرد و حالا هیچ کاری برای انجام‌دادن ندارد. خبری از مکمل‌های غذایی و حتی غذای روزانه نیست. این روایت‌ها بخشی از «چالش‌های تصورناپذیر» زنان باردار در غزه است و داستان‌های باورنکردنی و غم‌انگیز دیگری نیز از این منطقه روایت می‌شود.

قحطی  واقعی  و  مجازات  جمعی

ساکنان غزه در چند سال گذشته در چندین دور درگیری با حملات هوایی اسرائیل مواجه شده‌اند؛ اما این بار فرق می‌کند. به نظر می‌رسد که اسرائیل در حال آماده‌سازی عملیات زمینی است. تصاویر ماهواره‌ای زیادی در این مورد پخش شده است. البته اسرائیل آنچه را «محاصره کامل» فاسطین می‌نامد نیز اعمال کرده است. سازمان‌های حقوق بشر این اقدام را به‌عنوان «مجازات دسته‌جمعی» و «جنایت جنگی» محکوم کرده‌اند. به گزارش سازمان‌های حقوق‌بشری، غزه در آستانه قحطی واقعی است؛ زیرا کالا‌ها در فروشگاه‌ها رو به اتمام است و هیچ کمکی وارد نمی‌شود. بیش از نیم میلیون نفر در این منطقه آواره شده‌اند. با وجود وعده‌های مختلف، هنوز اجازه ورود سازمان‌های کمک‌کننده به غزه داده نشده است. هیچ پیشرفتی برای بازکردن گذرگاه رفح صورت نگرفته است (تا جمعه) و از نظر وزیر امور خارجه مصر، «اسرائیل» مسئول ادامه این شرایط است؛ هرچند مقامات آمریکایی قول داده‌اند این گذرگاه باز شود؛ اما مشخص نیست این اتفاق چه زمانی رخ خواهد داد. مصر با گذاشتن ستون‌های بتونی در مرز، راه را بسته است. آنان همچنین آماده‌اند از ورود فلسطینی‌ها به کشورشان جلوگیری کنند. درحال‌حاضر کارشناسان حقوق بشر درباره «بحران انسانی شدید» و «خطر گرسنگی» در منطقه محصور غزه هشدار داده‌اند و تأکید کرده‌اند که «گرسنگی عمدی جنایت علیه بشریت است». نیاز به حمایت جهانی برای فروکش‌کردن این جنگ کاملا محسوس است.