مانور مشترک روسیه و چین

روسیه و چین قصد برگزاری مانور مشترک در دریای ژاپن را دارند. وزارت دفاع چین روز گذشته اعلام کرد که چند شناور نیروی دریایی این کشور برای انجام رزمایشی مشترک به نیروهای دریایی و هوایی روسیه در دریای ژاپن ملحق می‌شوند. پکن هدف از این رزمایش را «حفاظت از امنیت مسیرهای دریایی راهبردی» عنوان کرده است. این رزمایش نظامی در حالی برگزار خواهد شد که روسیه در حال نبرد با نیروهای اوکراینی در شرق و جنوب این کشور است. ناوگان دریایی چین متشکل از پنج ناو و چهار بالگرد با قابلیت فرود بر روی کشتی جنگی از بندر چینگ‌دائو در شرق این کشور به سوی دریای ژاپن حرکت کردند. این برای اولین بار است که هر دو نیروی دریایی و هوایی روسیه در رزمایش نظامی در دریای ژاپن شرکت می‌کنند. دو ناو روسی که در این رزمایش مشترک شرکت خواهند داشت، پیش‌ازاین به طور جداگانه در شانگهای با نیروی دریایی چین تمرین نظامی انجام داده بودند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌‌جمهوری روسیه و شی جین‌پینگ، همتای چینی او، چند روز پیش از آغاز تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ اعلام کرده بودند که شراکت دو کشور برای مقابله با نفوذ آمریکا «نامحدود» است. همکاری نظامی بخشی از این شراکت «نامحدود» عنوان شده بود. مقام‌های نظامی دو کشور نیز در هفته‌های گذشته بر لزوم تقویت همکاری‌های نظامی تأکید کرده بودند.

در همین حال، ولادیمیر پوتین در مصاحبه‌ای که روز گذشته منتشر شد، در واکنش به ارسال مهمات خوشه‌ای از آمریکا به اوکراین هشدار داد که روسیه «ذخایر کافی» از مهمات خوشه‌ای دارد و گفت مسکو «حق انجام اقدام متقابل» را در صورت استفاده اوکراین از این نوع سلاح‌ها برای خود محفوظ نگه می‌دارد. پوتین در نخستین اظهارات خود درباره تحویل مهمات خوشه‌ای به اوکراین از سوی ایالات متحده، مدعی شد که روسیه تاکنون در جنگ خود علیه اوکراین از بمب‌های خوشه‌ای استفاده نکرده است. رئیس‌جمهوری روسیه ادعا کرد: «ما تاکنون این کار را انجام نداده‌ایم، از آن بمب‌ خوشه‌ای استفاده نکرده‌ایم و چنین نیازی هم نداشته‌ایم».

این در حالی است که استفاده از بمب‌های خوشه‌ای از طرف روسیه علیه اوکراین به طور گسترده با همکاری آسوشیتدپرس و سازمان‌های حقوق‌بشری مستند شده‌ است. وزارت دفاع ایالات متحده اعلام کرد که مهمات خوشه‌ای ارسال‌شده از طرف ایالات متحده به دست نیروهای اوکراین رسیده است.

این مهمات در واقع بمب‌هایی هستند که پس از باز‌شدن در هوا و در مسیر اصابت به زمین، تعداد زیادی از بمب‌های کوچک‌تر را از داخل خود رها می‌کنند. ایالات متحده دستیابی اوکراین به این مهمات را برای تقویت توان تهاجمی این کشور و نیز شکستن خطوط مقاومت ارتش روسیه لازم دانسته است. تصمیم هفته پیش جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، پس از چندین هفته رایزنی با مقام‌های ایالات متحده و نیز هم‌پیمانان این کشور اتخاذ شد. این تصمیم منتقدان کمی ندارد؛ چرا‌که استفاده از بمب‌های خوشه‌ای مدت‌هاست که از طرف گروه‌های بشردوستانه و برخی از متحدان ایالات متحده مورد انتقاد قرار گرفته‌ است؛ زیرا بمب‌هایی که در درگیری‌های قبلی مورد استفاده قرار گرفته‌اند، اجزای منفجرنشده‌ بسیاری از خود به جای گذاشته‌اند و تا سال‌‌ها پس از جنگ جان غیرنظامیان را تهدید می‌کنند. البته در مقابل، گروهی نیز معتقدند که وقتی روسیه از این مهمات در حمله به خاک اوکراین استفاده کرده، ارسال تسلیحات خوشه‌ای بهبودیافته به اوکراین که قرار است تنها دور از مناطق پرجمعیت استفاده شود، نباید مورد انتقاد قرار گیرد.

واگنر در بلاروس

مقامات اوکراینی و لهستانی از ورود نیروهای واگنر از روسیه به خاک بلاروس خبر دادند. همچنین مینسک اعلام کرده بود که اعضای این گروه ‌شبه‌نظامی مزدور سربازان بلاروسی را در جنوب شرقی پایتخت این کشور تمرین می‌دهند. آندری دمچنکو، سخنگوی آژانس مرزی اوکراین، در بیانیه‌‌ای در کانال تلگرام خود گفت: «واگنر در بلاروس است و تحرکات‌شان در این کشور قابل مشاهده است». دو منبع نزدیک به نیروهای واگنر می‌گویند که برخی از اعضای این گروه شبه‌نظامی مزدور دست‌کم از هفته پیش در بلاروس حضور دارند. وزارت دفاع بلاروس به‌تازگی ویدئویی منتشر کرد که در آن شبه‌نظامیان واگنر در یک پایگاه نظامی در نزدیکی شهر «آسیپوویچی» به سربازان بلاروسی آموزش می‌دهند. بنا بر اعلام ولادیمیر پوتین، انتقال واگنر به بلاروس بخشی از توافق او و الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهوری این کشور، پس از پایان شورش نافرجام ماه گذشته این گروه به رهبری یوگنی پریگوژین بود. استانیسلاو ژارین، معاون وزیر خدمات ویژه لهستان، گفت: «ورشو نیز حضور نیروهای واگنر در بلاروس را تأیید می‌کند. به نظر می‌رسد صدها نفر از شبه‌نظامیان در آنجا باشند». لهستان در ماه جاری اعلام کرد که برای مقابله با هرگونه تهدیدی نیروهای خود را در مرز بلاروس تقویت می‌کند. اگرچه الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهوری بلاروس، تا‌کنون نیرویی به اوکراین اعزام نکرده است؛ اما در فوریه ۲۰۲۲ به مسکو اجازه داده تا از خاک بلاروس برای تهاجم نظامی به اوکراین استفاده کرده و همچنین تسلیحات هسته‌ای خود را در این کشور مستقر کند. پروژه هایون بلاروس که بر فعالیت‌های نظامی در این کشور نظارت می‌کند و از طرف مینسک به‌عنوان تشکیلاتی افراطی شناخته می‌شود، می‌گوید که صف‌های بلندی متشکل از دست‌کم ۶۰ خودرو جمعه‌شب از روسیه وارد بلاروس شدند. این خودروها که شامل چندین کامیون‌، وانت‌ پیک‌آپ، ون‌ و اتوبوس‌ بودند، با پلاک جمهوری‌های خودخوانده دونتسک و لوهانسک به تردد می‌پرداختند. به گزارش هایون، مقصد این خودروها تسل در مرکز بلاروس بوده است. هفته گذشته نیز گزارش‌هایی مبنی بر احداث اردوگاهی شامل صد‌ها چادر خالی در این مکان منتشر شده بود.