بلاتکلیفی حامدی و محمدی

از اولین روزنامه‌نگاران که به خاطر اعتراضات بازداشت شدند، نیلوفر حامدی خبرنگار روزنامه «شرق» و الهه محمدی خبرنگار روزنامه هم‌میهن بود. اکنون پس از گذشت پنج ماه هنوز وضعیت پرونده آنها مشخص نیست. در تاریخ 17 آبان سخنگوی قوه قضائیه اعلام کرد که «پرونده نیلوفر حامدی و الهه محمدی در شرف اتخاذ تصمیم نهایی است». مسعود ستایشی، سخنگوی قوه قضائیه حدود 110 روز پیش در پاسخ به پرسشی درباره اینکه دو خبرنگار «شرق» و هم‌میهن (نیلوفر حامدی و الهه محمدی) به چه اتهامی بازداشت شده‌اند؟ گفته بود: «این دو نفر به اتهام اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت ملی کشور و فعالیت تبلیغی علیه نظام بازداشت شدند و با صدور قرار بازداشت موقت در زندان هستند». او افزوده بود: «پرونده در شرف تصمیم نهایی است. در این فاصله در جمع‌بندی اگر عناوین اتهامی دیگری مطرح شود، مورد رسیدگی قرار می‌گیرد و اگر ثابت شود اقدامات مجرمانه‌ای انجام دادند، قطعا رسیدگی خواهد شد». هفته پیش نیز مسعود ستایشی در پاسخ به این سؤال که پرونده الهه محمدی و نیلوفر حامدی در چه وضعیتی است؟ آیا این دو نفر و خبرنگاران بازداشتی دیگر مشمول عفو اخیر شده‌اند یا خیر؟ گفت: «بنده مطرح کردم عفو معیاری است و پرونده‌ها با معیارها تطبیق داده می‌شوند و در صورت دارا‌بودن شرایط عفو صورت می‌گیرد و اگر غیر این باشد، مشمول عفو نمی‌شود. شما تحمل کنید در آینده تعیین تکلیف می‌شوند. در عفوهای معیاری پرونده‌ها با شرایط انطباق داده می‌شود». این دو روزنامه‌نگار از 27 آذر به زندان قرچک منتقل شده‌اند.

اخراج همسر نیلوفر حامدی: در این روزهای پایانی سال شاید خبر اخراج یکی از تلخ‌ترین خبرهایی است که هرکسی می‌شنود. «محمدحسین آجرلو»، خبرنگار ورزشی و همسر نیلوفر حامدی، خبرنگار زندانی، با انتشار تصویری از یک نامه، از اخراج خود از خبرگزاری «ایرنا» در توییتر خبر داد. در توییت آجرلو آمده است که پس از حدود 13 سال کار در ایرنا، از ابتدای بهمن ورود او به خبرگزاری ممنوع شده و اول اسفند هم نامه پایان همکاری را دریافت کرده است. همچنین نامه دورکاری فاطمه قناد، از روزنامه‌نگاران بازداشتی که با وثیقه آزاد شده‌اند، از اول بهمن در ایرنا صادر شده است که این نامه به منزله ممنوع‌الورودی بوده است و طبق نامه منتشر‌شده هم‌زمان با آغاز دهه فجر درباره قطع همکاری و پایان کار این دو خبرنگار بدون اعلام به آنها، تصمیم گرفته شده است. البته به این دو روزنامه‌نگار درباره پایان همکاری به بهانه عدم تمدید قرارداد تا اول اسفند اطلاع داده نشده است.

حکم 6‌ساله  ویدا  ربانی: از دیگر روزنامه‌نگاران زندانی می‌توان به ویدا ربانی اشاره کرد که طبق گفته وکلیش قرار شش سال حبس قابل اجرا به او ابلاغ شده است. براساس این نامه که روز شنبه هشتم بهمن از مادر او منتشر شده بود، ویدا ربانی در مدت یک سال در دو پرونده جداگانه قضائی محاکمه شده است؛ در پرونده نخست در خردادماه امسال او به اتهام «توهین به مقدسات» به سه سال حبس تعزیری و دو سال حبس تعلیقی محکوم شد. در پی تشکیل پرونده دوم، به اتهام «اجتماع و تبانی به قصد امنیت ملی» به هفت‌سال‌و سه ماه حبس تعزیری محکوم شده و دلیل آن نیز «حضور در مرکز شهر به همراه همسرش با ماشین و در ساعات پایانی شب که همه راهپیمایی‌های اعتراضی پایان یافته» عنوان شده است.

آخرین  وضعیت صبا   شعردوست   و   روح‌اله نخعی:  در یکی، دو هفته گذشته و آغاز اجرای عفو رهبری، تعدادی از روزنامه‌نگاران که در بازداشت بودند یا دادگاه‌های آنها مشخص شده بود، پرونده‌های‌شان بسته شد یا اینکه با قرار وثیقه آزاد شدند. صبا شعر‌دوست یکی از این روزنامه‌نگاران است که روز دوشنبه 30 بهمن در مراجعه به دادگاه متوجه شده است که براساس حکم ابلاغی از سوی دادگاه، بابت اجتماع و تبانی، تبلیغ علیه نظام و اخلال در نظم، به پنج‌سال‌و هشت ماه حبس تعزیری و ۷۴ ضربه شلاق، دو سال ممنوع‌الخروجی و فعالیت سیاسی و اجتماعی محکوم شده بود. هرچند بر‌اساس اعلام دادگاه، این حکم مشمول شرایط جدید «عفو» شده و اجرائی نمی‌شود. روح‌اله نخعی دیگر روزنامه‌نگاری که 117 روز در بازداشت بوده است، قرار بود دادگاهش برگزار شود و اکنون منتظر نظر کارشناس است تا مشخص شود مشمول عفو شده یا خیر.

بی‌خبری   از   مارال  دارآفرین: هنوز وضعیت چند نفر از روزنامه‌نگاران فعال در شهرستان مشخص نشده است. طبق اطلاعاتی که هیئت اجرائی روزنامه‌نگاران بازداشتی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران به دست آورده است، هنوز هیچ اطلاعی از وضعیت خانم مارال دارآفرین خبرنگار لاهیجانی نیست. این خبرنگار با انتشار ویدئویی در پاییز امسال اطلاع داد که عده‌ای برای بازداشت او مراجعه کرده‌اند. از آن زمان هیچ اطلاعی از وضعیت ایشان نیست؛ هرچند برخی منابع از ادامه بازداشت او در یکی از زندان‌های رشت خبر می‌دهند.

احمد   حلبی‌ساز  در   زندان   ارومیه:  همچنین این کمیته اطلاع داد که احمد حلبی‌ساز عکاس سابق خبرگزاری شینهوا که پیش‌تر به پنج سال و سپس به دو سال حبس محکوم شده است، اکنون در زندان ارومیه به سر می‌برد.

برخی  تلاش‌های  نافرجام: کمیته پیگیری وضعیت روزنامه‌نگاران بازداشتی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران تلاش‌های زیادی برای دیدار با مقامات مختلف از جمله رئیس قوه قضائیه، وزیر دادگستری و نهادهای مختلف داشته؛ اما این دیدارها ممکن نشده است. این نهاد صنفی درصدد برآمده تا تلاش‌هایی داشته باشد؛ از جمله کمیته و هیئت اجرائی پیگیری وضعیت روزنامه‌نگاران بازداشتی تاکنون دیدارهایی با برخی از روزنامه‌نگاران آزادشده داشته است. براساس گزارش هیئت اجرائی، از زمان شروع اعتراضات ـ شهریورماه ۱۴۰۱ـ تا به امروز، با توجه به تعداد زیاد روزنامه‌نگاران بازداشت‌شده، کمیته و هیئت اجرائی به همراه برخی افراد هیئت‌مدیره و اعضای انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران، با روزنامه‌نگاران و عکاسانی که با قرار وثیقه آزاد شده‌اند و نیز خانواده‌ الهه محمدی که همچنان در بازداشت است، دیدار کرده‌اند. یلدا معیری، حسین اسماعیلی، احسان پیربرناش، صبا شعردوست، میلاد فدایی، فهیمه نظری و مهدی امیرپور از‌ جمله همکارانی هستند که این هیئت به دیدارشان رفته است. این دیدارها همچنان ادامه دارد.