رواج درمان‌های بیهوده با کمیابی و نایابی دارو
افراد برای رفع مشکلات و بیماری‌هایی که با آن به‌صورت روزانه یا طولانی‌مدت روبه‌رو می‌شوند، از روش‌های مختلفی برای درمان استفاده می‌کنند. حالا وقتی صحبت از بیماری‌های روحی روانی می‌شود، استرس، نگرانی، اضطراب، خشم، ناکامی، تصورات منفی مثل خودکشی و... به سراغ افراد می‌آید یا حتی زمانی که پای مشکلات جسمی در میان است، راه‌های مختلفی برای درمان توسط بیماران و خانواده‌هایشان انتخاب می‌شود.
مصطفی حیدری - متخصص روان‌شناسی سلامت
افراد برای رفع مشکلات و بیماری‌هایی که با آن به‌صورت روزانه یا طولانی‌مدت روبه‌رو می‌شوند، از روش‌های مختلفی برای درمان استفاده می‌کنند. حالا وقتی صحبت از بیماری‌های روحی روانی می‌شود، استرس، نگرانی، اضطراب، خشم، ناکامی، تصورات منفی مثل خودکشی و... به سراغ افراد می‌آید یا حتی زمانی که پای مشکلات جسمی در میان است، راه‌های مختلفی برای درمان توسط بیماران و خانواده‌هایشان انتخاب می‌شود. برخی سراغ روانپزشک می‌روند و دارودرمانی را به‌صورت مرتب و منظم شروع می‌کنند. برخی بعد از کاهش ظاهری علائم بیماری، دارو را قطع می‌کنند و بیمارانی نیز بیش از حد به دارو وابسته می‌شوند و حتی به دنبال داروهای برند و وارداتی هستند که هزینه‌های زیادی به آنها تحمیل می‌کند. از سوی دیگر برخی به دنبال داروهای گیاهی یا طب سنتی رایج و... می‌روند تا به هر ترتیب ممکن دارودرمانی کنند. اینکه افراد از چه راه‌حلی برای کاهش بیماری و علائمی از اختلال‌های روانپزشکی استفاده می‌کنند، به آموزش‌های قبلی و توصیه‌های اطرافیان، نزدیکان، دوستان و... برمی‌گردد؛ اما آنچه اهمیت دارد، این است که لازم است حتما در روند و پروسه درمان، تحت نظر پزشکان باسابقه، با تجربه و تأیید‌شده باشند و از خود‌درمانی یا درمان‌های تأیید‌نشده فعلی که بر اثر کمبودهای دارویی به‌شدت رواج دارد، خودداری کنند.
رویکرد روانی بیماران در مصرف دارو دو‌گانه است؛ بیماری از دارو استفاده منطقی و درستی نمی‌کند یا دارو را زیاد مصرف کرده یا طبق تجویز پزشک استفاده نمی‌کند، اما بیمارانی هم ضرورت مصرف اصولی دارو را می‌دانند و طبق توصیه و تجویز پزشک رفتار می‌کنند ولی داروی مورد‌نیازشان برای کنترل بیماری، درد یا پیگیری مراحل درمانی در داروخانه پیدا نمی‌شود. در این شرایط اگر دارو را با سختی هم پیدا کنند، نگران می‌شوند که آیا دوره بعد دارو پیدا می‌شود؟ این نگرانی تولید اضطراب و بی‌قراری کرده و از نظر جسمانی هم به بیمار آسیب می‌زند.
نظام درمان و سلامت باید علاوه بر توجه به تأثیرات جسمانی دارو، نسبت به عوارض کمیابی، نایابی یا گرانی دارو بر روح و روان بیماران هم توجه داشته باشند. این چالش‌ها برای تهیه دارو که از کنترل بیماران خارج بوده از موانع بزرگ درمان است که عمدتا در بیماران تولید نگرانی یا هراس می‌کند و این صدمات نیز عموما نادیده گرفته شده و در حق بیماران اجحاف می‌شود. در‌عین‌حال پزشکان نیز در این شرایط همیشه نسبت به عوارض دارو، کمبود یا جایگزین‌کردن دارو دغدغه دارند، در‌حالی‌که تمام این موارد در کنار آسیب‌های جسمانی، آسیب‌های روحی - روانی پنهانی برای بیماران و خانواده‌هایشان به همراه دارد. این‌روزها بیماران و خانواده‌های نگران که وارد داروخانه می‌شود، چند داروخانه را برای پیداکردن دارویش سر می‌زند و در نهایت دست خالی مانده است، به تنها هدفش که تهیه دارو است فکر می‌کند. در این شرایط پر از نگرانی با نسخه‌پیچ‌های داروخانه روبه‌رو می‌شود. وقتی آنها درباره نداشتن یک دارو اطلاعاتی می‌دهند، بیماری که با حوزه دارو و مشکلاتش آشنایی و آگاهی چندانی ندارد، برافروخته، عصبانی و ناکام می‌شود. به همین دلیل معمولا شاهد بالارفتن صدای بیماران و پرخاشگری در داروخانه‌ها هستیم که نشان می‌دهد کمبودهای دارویی تا چه اندازه می‌تواند روح و روان خانواده‌ها را در کنار مسائل مالی و اقتصادی موجود آزار دهد.
به خاطر حواشی فعلی دارو در کشور اگر علاوه بر پزشک داروساز یا متخصصان فنی، فردی به‌عنوان یک درمانگر یا روان‌شناس، توضیحات مختصری درباره شرایط دارو به بیماران سرگردان از جست‌وجوی دارو ارائه یا بیماران را کمی آرام کند، آنها به تلخی و با فشار روحی مضاعف داروخانه را ترک نمی‌کنند. دلجویی داروخانه‌داران در این زمینه بسیار مؤثر است و جای خالی این درمانگران در داروخانه‌ها احساس می‌شود. پزشکان داروساز و کارکنان داروخانه‌ها عموما به خاطر فشار کاری مضاعف، خستگی و احساس وظیفه نداشتن نسبت به بیماران و مراجعان از ارائه اطلاعات مهم به بیماران یا حتی یک دلجویی ساده خودداری می‌کنند که در این زمینه می‌توان ایده و پیشنهاد سازنده‌ای به داروخانه‌ها ارائه کرد.
