با حذف واردات از سایر کشورها کلید خورد
سوگیری عراق برای یکه‌تازی در تولید مرغ و تخم‌مرغ
عراق واردات مرغ و تخم‌مرغ از ایران را ممنوع کرد؛ اما این ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود و فعالان تجاری ایران در عراق می‌گویند که ایران به زودی بازار محصولات کشاورزی عراق را از دست خواهد داد و چه بسا واردکننده مرغ و گوشت از عراق شود.
شرق؛ عراق واردات مرغ و تخم‌مرغ از ایران را ممنوع کرد؛ اما این ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود و فعالان تجاری ایران در عراق می‌گویند که ایران به زودی بازار محصولات کشاورزی عراق را از دست خواهد داد و چه بسا واردکننده مرغ و گوشت از عراق شود.
عراق دومین بازار بزرگ صادرات ایران پس از چین است. بازاری که حداقل سه تا چهار میلیارد دلار در سال برای ایران ارزآوری کرده است اما حالا معادلاتی در عراق رخ داده که دیگر نباید برای بلندمدت روی بازار این کشور حساب کرد.
از قراردادهای متعدد سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت و گاز و برق این کشور تا تلاش برای توسعه کشاورزی؛ همه و همه اقداماتی است که عراقی‌ها در اقتصاد خود کلید زده‌اند.
چند روز پیش خبر آمد که مرغداران عراقی روبه‌روی ساختمان وزارت کشاورزی تجمع کرده‌اند. رسانه‌های عراقی نوشتند که این مرغداران نسبت به واردات تخم‌مرغ اعتراض داشته و به نشانه اعتراض بخش زیادی از تخم‌مرغ‌ها را در برابر وزارت کشاورزی عراق به زمین زده و شکسته‌اند و بخشی دیگر را به آتش کشیده‌اند. فعالان حوزه مرغداری در عراق از وزارت کشاورزی خواستند که واردات تخم‌مرغ را متوقف کرده و در عوض از تولید داخلی حمایت کند.
حالا محمد یوسفی، رئیس انجمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی، به «شرق» می‌گوید که عراق واردات مرغ و تخم‌مرغ از ایران را ممنوع کرده است.
او توضیح می‌دهد که مرغداران ایرانی این روزها اوضاع نابسامانی را پشت سر می‌گذارند و در حالی که قیمت خوراک طیور بین پنج تا شش برابر شده است اما مرغداران ناچار هستند مرغ خود را با ضرر و زیان بفروشند. یوسفی ادامه می‌دهد: در حال حاضر قیمت مرغ زنده در بازار به‌طور متوسط حدود ۳۰ هزار تومان است و هزینه تمام‌شده مرغ با ارز نیمایی بین ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان است. این به آن معناست که مرغداران روی هر کیلوگرم مرغ حداقل ۱۵ هزار تومان ضرر می‌دهند و به همین دلیل بسیاری از آنها جوجه‌ریزی را متوقف کرده‌اند و از آن سمت بازارهای صادراتی ایران هر روز محدودتر می‌شود و عراق هم واردات مرغ و تخم‌مرغ از ایران را ممنوع کرده است.
ماجرا به مرغ و تخم‌مرغ محدود نمی‌شود و حمید حسینی، عضو هیئت مدیره اتاق ایران و عراق هم به «شرق» می‌گوید که وزارت کشاورزی عراق بارها به تعرفه کم واردات محصولات کشاورزی از ایران اعتراض کرده و خواهان آن شده است که دولت برای حمایت از تولیدکنندگان عراقی تعرفه‌های واردات از ایران را بالا ببرد. او توضیح می‌دهد که وزارت کشاورزی عراق برنامه‌ریزی‌های متعددی برای افزایش تولید محصولات کشاورزی دارد و به همین دلیل به دنبال روش‌های مختلف برای حمایت از تولیدکنندگان کشاورزی در عراق است.
او ادامه می‌دهد که عراق دستگاه‌های جوجه‌کشی و تجهیزات مرغداری از ایران وارد کرده و با آن مرغداری‌های متعددی تأسیس کرده است.
مهاجرت دامداران و مرغداران ایرانی به عراق
بسیاری از دامداران، مرغداران و پرورش‌دهندگان ماهی ایران سرمایه خود را برداشته و به عراق مهاجرت کرده‌اند. این نکته‌ای است که مهدی کرمی‌پورمقدم، دبیر کل سابق اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق به «شرق» می‌گوید و توضیح می‌دهد که عراق تقریبا دیگر به مرغ و تخم‌مرغ ایران نیاز ندارد و گاهی به صورت مقطعی و کوتاه‌مدت مجوز واردات از ایران را صادر می‌کند.
او ادامه می‌دهد که دولت عراق مانند بسیاری از کشورها برای تنظیم بازار خود گاهی مجوز واردات محدود مرغ و تخم‌مرغ را می‌دهد و اخیرا با توجه به جنگ اوکراین و روسیه، دولت عراق نگران بروز کمبود مواد غذایی در بازار کشور خود شد و در نتیجه اجازه داد واردات مرغ و تخم‌مرغ آزاد شود اما حالا دوباره این مجوز را لغو کرده است. دبیر کل سابق اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق همچنین می‌گوید که پیش از این نگرانی آن بود که ترکیه بازار عراق را از دست ایران بگیرد اما حالا عراقی‌ها برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای برای اقتصاد خود انجام داده‌اند و ایران از این پس باید عراق را به عنوان یک رقیب بزرگ خود در صادرات تصور کند. کرمی‌پورمقدم ادامه می‌دهد: در حال حاضر هفت هزار مرغداری در عراق تأسیس شده است که بزرگ‌ترین مرغداری‌های آن در دیوانیه عراق است و حدود سه تا چهار هزار هکتار وسعت دارند. او تأکید می‌کند که در سال ۲۰۱۹ عراق ۱.۵ میلیارد عدد تخم‌مرغ تولید می‌کرد و در سال ۲۰۲۱ یعنی فقط ظرف دو سال تولید تخم‌مرغ عراق حدود ۴.۵ تا پنج برابر شده است و در حال حاضر این کشور حدود هفت میلیارد عدد تخم‌مرغ در سال تولید می‌کند.
دبیر کل سابق اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق همچنین توضیح می‌دهد که عراقی‌ها صادرات مرغ و تخم‌مرغ را هم کلید زده‌اند و بازار هدف آنها فعلا کشورهای عربی است.
موج خروج سرمایه از ایران
تولید پرچالش و گرفتاری‌های متعدد تولیدکنندگان کشاورزی ایران حالا سبب شده است که شمار زیادی از تولیدکنندگان ایرانی راهی عراق شوند. دبیر کل سابق اتاق بازرگانی ایران و عراق به «شرق» می‌گوید که بخش زیادی از تولیدکنندگان فراورده‌های پروتئینی ایران سرمایه‌های خود را به عراق آورده‌اند و به‌ویژه در بخش استخرهای پرورش ماهی این کشور سرمایه‌گذاری کرده‌اند. کرمی‌پورمقدم ادامه می‌دهد که خود او چند سال پیش در یک مجتمع کشت و صنعت در دشت قزوین کار می‌کرد و تیمی عهده‌دار خدمات فنی و مهندسی این مجتمع کشت و صنعت بودند. او ادامه می‌دهد: در حال حاضر اگر با آن تیم تماس بگیرید می‌گویند که برای ارائه خدمات فنی و مهندسی به عراق رفته‌اند چراکه عراق چنان جاذبه‌ای در بازار تولید محصولات کشاورزی ایجاد کرده که بسیاری از تولیدکنندگان و صاحبان مشاغل خدماتی و مهندسی راهی این کشور شده و به عراق مهاجرت کرده‌اند. مرغداری و دامداری پس از نفت از بزرگ‌ترین صنایع تولیدی ایران به شمار می‌آیند اما حالا روزهاست که تولیدکنندگان این صنایع از زیان‌های سنگین خود می‌گویند. فعالان این عرصه می‌گویند که قیمت‌گذاری دستوری و نرخ تورم بالا نه تنها موجب زیان‌دهی سنگین آنها شده که مصرف فراورده‌های پروتئینی در ایران را به شدت کاهش داده است. این اتفاقات موجب شده که موج خروج سرمایه از ایران تشدید شود. بر اساس گزارش بانک مرکزی در ۹ ماهه ابتدای سال گذشته بیشتر از ۹ میلیارد دلار سرمایه از ایران خارج شده و بنا به گفته فعالان تجاری بازار عراق، چنانچه این روال ادامه داشته باشد بعید نیست که در آینده ایران واردکننده فراورده‌های دامی عراق شود.
