چراغ سبز بایدن به مادورو

‌دولت دموکرات آمریکا در ادامه عقب‌نشینی‌ها در برابر حکومت ونزوئلا قصد موافقت با صدور نفت ونزوئلا به اروپا را دارد. این چراغ سبز دولت جو بایدن ظاهرا با توجه به بحران در بازار انرژی جهان، پس از حمله روسیه به اوکراین و لزوم جایگزینی نفت روسیه اعلام شده است. وزارت خارجه آمریکا با ارسال نامه‌ای به شرکت‌‌های نفتی ایتالیایی «اِنی» و اسپانیایی «رسپول» مجوز واردات نفت ونزوئلا را به منظور جبران کمبود حاصل از اجرای برنامه کاهش وابستگی اروپا به نفت روسیه صادر کرده است. وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده که می‌توانند از ماه آینده واردات نفت ونزوئلا را از سر بگیرند؛ وارداتی که از دو سال پیش و تحت فشار سنگین تحریم‌های نفتی واشنگتن علیه کاراکاس متوقف شده بود.

با این حال و بر اساس گزارش رویترز، دیپلمات‌ها گفته‌اند حجم نفت دریافتی شرکت‌های انی و رسپول به میزانی نخواهد بود که بر قیمت جهانی نفت تأثیرگذار باشد. همچنین برخی منابع آگاه دیگر نیز اشاره کرده‌اند که با توجه به سرمایه‌گذاری مشترک این دو شرکت اروپایی و شرکت ملی نفت ونزوئلا، صدور نفت این کشور در چارچوب تسویه بدهی‌ها و دیرکرد سود مطالبات شرکت‌های انی و رسپول انجام خواهد شد. در عین حال، یک مقام آگاه دیگر تأکید کرده اعطای مجوز صدور این محموله‌های نفتی با این شرط انجام شده که تنها در اروپا مصرف شود و در هیچ بازار دیگری عرضه نشود. دولت جو بایدن ماه گذشته نیز به شرکت شورون، بزرگ‌ترین شرکت نفتی ایالات متحده که همچنان در ونزوئلا فعال است، اجازه داد تا با دولت نیکلاس مادورو و شرکت ملی نفت ونزوئلا درباره آینده سرمایه‌گذاری و عملیات استخراج نفت در این کشور مذاکره کند.

هرچند صدور این مجوزها می‌تواند چراغ سبز واشنگتن برای لغو تدریجی تحریم‌های نفتی ونزوئلا باشد و عاملی برای تقویت قدرت مادورو و رژیم سوسیالیست او به نظر بیاید، ولی به باور دو مقام آگاهی که با رویترز گفت‌وگو کرده‌اند، پابرجاماندن آنها مشروط به ازسرگیری مذاکرات سیاسی مادورو و مخالفان سیاسی‌‌اش است.

فرستادگان دولت آمریکا در ماه مارس بالاترین سطح مذاکرات خود را در سال‌های اخیر با طرف ونزوئلایی انجام دادند و کاراکاس نیز پس از این مذاکرات، دو شهروند آمریکایی زندانی در این کشور را آزاد کرد و وعده داد بر سر میز مذاکره با مخالفان خود بازگردد؛ هرچند هنوز تاریخ مشخصی برای آن اعلام نکرده است.

دولت آمریکا در عین حال امیدوار است ازسرگیری صدور نفت خام ونزوئلا بتواند به اروپا کمک کند تا وابستگی خود را به روسیه کاهش دهد و هم‌زمان از ارسال برخی محموله‌های ونزوئلا به چین کاسته شود.

ونزوئلا تحت تحریم‌های شدید ایالات متحده آمریکا قرار دارد، اما از نخستین هفته‌ها پس از آغاز تجاوز نیروهای نظامی روسی به اوکراین زمزمه احتمال جایگزینی بخشی از نفت روسیه با کمک این دو کشور مطرح شده بود. ونزوئلا که درگیر بحران اقتصادی بسیار شدیدی است از سال‌ها پیش گرفتار جنگ قدرت میان مادورو و حامیانش و گروه‌های اپوزیسیون است. آمریکا و اغلب کشورهای غربی اعلام پیروزی مجدد مادورو در انتخابات سال ۲۰۱۸ را به رسمیت نمی‌شناسند. در پی بحرانی که پس از این انتخابات اوج گرفت، آمریکا تحریم‌های گسترده‌ای علیه ونزوئلا اعمال کرد که بیش از همه صادرات نفت این کشور را هدف گرفته‌اند. ایالات متحده در چارچوب برنامه «نفت در مقابل بدهی» که سال ۲۰۲۰ لغو شد، تخفیف‌هایی در تحریم‌های نفتی علیه ونزوئلا قائل شد که چین را به بزرگ‌ترین دریافت‌کننده نفت این کشور بدل کرد.

به دنبال اعمال تحریم‌های شدید غرب علیه روسیه، بهای نفت به‌شدت افزایش یافت و افزایش عرضه انرژی به بازارهای جهانی برای کاهش و تثبیت قیمت‌ها به یکی از دغدغه‌های مهم آمریکا و متحدانش بدل شده است. در این میان ورود نفت ایران به بازار به دلیل متوقف‌ماندن مذاکرات احیای برجام در وین همچنان بلاتکلیف است و ظاهرا مذاکره با ونزوئلا نیز هنوز به نتیجه دلخواه نرسیده و تأسیسات فرسوده این کشور اجازه افزایش تولید در کوتاه‌مدت را نمی‌دهد.