آیا مهرجویی دوباره قربانی می‌شود؟
گیسو فغفوری: در جلسه شامگاه چهارشنبه چهارم دی 1398 که با حضور اکثریت اعضا برگزار شد، مجوز نمایش سه فیلم صادر شد از جمله مجوز نمایش برای فیلم «لامینور» به کارگردانی داریوش مهرجویی و تهیه‌کنندگی رضا درمیشیان؛ فیلمی که در آن علی نصیریان، علی مصفا، بیتا فرهی و فریماه فرجامی حضور دارند و همگان اذعان دارند هر‌کدام از فیلم‌های «مهرجویی» در نوع خود اتفاق است و با تکیه بر جهان‌بینی یکی از اندیشمندترین سینماگران معاصر ایران ساخته می‌شود. تا مقدمات اکران فیلم آماده شود، همه چیز گره خورد به کرونا و بلایی که ناگهان بر سر مردم و سینما فرود آمد.
در جلسه شامگاه چهارشنبه چهارم دی 1398 که با حضور اکثریت اعضا برگزار شد، مجوز نمایش سه فیلم صادر شد از جمله مجوز نمایش برای فیلم «لامینور» به کارگردانی داریوش مهرجویی و تهیه‌کنندگی رضا درمیشیان؛ فیلمی که در آن علی نصیریان، علی مصفا، بیتا فرهی و فریماه فرجامی حضور دارند و همگان اذعان دارند هر‌کدام از فیلم‌های «مهرجویی» در نوع خود اتفاق است و با تکیه بر جهان‌بینی یکی از اندیشمندترین سینماگران معاصر ایران ساخته می‌شود. تا مقدمات اکران فیلم آماده شود، همه چیز گره خورد به کرونا و بلایی که ناگهان بر سر مردم و سینما فرود آمد. دو سال پر از ترس و مرگ. قرار بود پس از دو سال و در آستانه سال جدید و اکران نوروزی و در روزهایی که سینما اندک‌اندک تلاش‌هایی برای برخاستن می‌کند که روی خوش به سینما‌دوستان نشان دهد، فیلم مهرجویی اکران شود؛ اثری که شورای صنفی نمایش آن را جزء هفت فیلم اکران نوروزی ۱۴۰۱ اعلام کرد و گروه سینماهای آن نیز مشخص شد. تبلیغات آغاز شد، اشتیاق برای دیدن فیلمی از چهره‌های مدت‌ها غایب «فریماه فرجامی» و «بیتا فرهی» روبه افزایش بود. اما انگار مسئولان، خواب دیگری برای یکی از مهم‌ترین کارگردانان سینمای ایران دیده بودند و چند ساعت پس از انتشار بیانیه دو نهاد صنفی سینما که در آن «خواهان نمایش بیقیدوشرط فیلم لامینور در نوروز امسال» شده بودند، مدیرکل دفتر نظارت بر عرضه و نمایش سازمان سینمایی اعلام کرد: «فیلم سینمایی «لامینور» ساخته داریوش مهرجویی مشکل اقدام برای صدور پروانه نمایش ندارد اما این فیلم در اکران نوروزی نیست و به‌زودی با تعامل تهیه‌کننده پروانه نمایش فیلم صادر می‌شود».
هنوز این خبر اعلام نهایی نشده بود که کانون کارگردانان و انجمن تهیه‌کننده - کارگردانان، دو نهاد صنفی فعال، بیانیه‌ای منتشر کرده‌اند. در متن بیانیه آمده است: «داریوش مهرجویی چشم‌و‌چراغ سینمای‌مان، بزرگِ ما و پیش‌کسوت تمامی کارگردانان و سینماگران و نشانه و اعتبار همه سینمای ایران است. ما به‌عنوان کانون کارگردانان سینمای ایران و انجمن تهیه‌کننده/کارگردانان سینمای ایران، بر این باوریم اکران و عرصه نمایشی که با محدودیت و تنگ‌نظری، چه از جانب دولت و چه صاحبان منافع، نتواند اثری از این بزرگمرد سینما را به نمایش درآورد، شایستگی عنوان صحنه نمایش سینمای ایران را ندارد و تنها می‌تواند عرصه‌ای برای سودجویی محسوب شود. ما خواهان نمایش بیقیدوشرط فیلم لامینور در نوروز امسال هستیم».
این‌بار انگار قرار بود سناریوی فیلم «سنتوری» دوباره تکرار شود. رضا دُرمیشیان تهیه‌کننده لامینور دراین‌باره گفته است :«برخلاف اظهارات نادرست درخصوص عدم درخواست تمدید پروانه نمایش «لامینور» این درخواست ازسه ماه پیش به سازمان سینمایی ارائه شده و هیچگونه تاخیری صورت نگرفته و با توجه به سه بار بازبینی مجدد فیلم در یک هفته اخیر و بازبینی فیلم توسط جناب وزیر و ریاست سازمان سینمایی در انتظار تمدید پروانه نمایشیم». سازمان سینمایی اعلام کرده بود فهرست اکران نوروزی باید حتما مجوز اکران داشته باشد و گفته شد که تاریخ پروانه نمایش فیلم مهرجویی که در دولت قبل صادر شده بود، منقضی شده است.
به نظر می‌رسد کلیدی که در نمایش فیلم را می‌بندد، همین دو کلمه باشد «دولت قبل»!
از آخرین نمایش فیلم مهرجویی «اشباح» حالا هشت سال می‌گذرد و به نظر می‌رسد داشتن پروانه نمایش از «دولت قبل» سد راه فیلم «لامینور» خواهد بود؛ به‌طوری‌که به گزارش تابناک مرتضی شایسته، رئیس شورای صنفی نمایش گفت: «اتفاق بی‌سابقه‌ای که در این دولت افتاده و در هیچ دوره دیگری شاهدش نبودیم، این است که می‌گویند تمام فیلم‌هایی که دولت گذشته پروانه نمایش گرفته‌اند، باید بازبینی شوند! انگار حکومت عوض شده است!».
وقتی فیلم سنتوری در سال 86 تنها چند روز مانده به اکران به دستور مستقیم وزیر ارشاد وقت - حسین صفارهرندی- از پرده پایین کشیده شد و در‌نهایت نیز تهیه‌کننده آن «فراز فرازمند» به دلیل فشارهای ناشی از آن سکته کرد و درگذشت، بسیاری به رفتار دولت «احمدی‌نژاد» با این فیلم اعتراض کردند. فیلم سنتوری سرنوشت تلخی پیدا کرد و در‌نهایت رنگ اکران را ندید و قاچاق شد و در‌نهایت به‌طور محدود در شبکه نمایش خانگی پخش شد. با این تجربه تلخ بسیاری نگران‌اند بار دیگر این اتفاق برای اثر دیگری از مهرجویی رخ دهد، از این‌رو اعتراض‌ها به عدم نمایش فیلم «لامینور» آغاز شده و ادامه دارد؛ اعتراض‌هایی که باید منتظر ماند و دید با چه واکنشی از سوی مسئولان ارشاد روبه‌رو می‌شود. هرچند انتشار خبر قطعی حذف فیلم از اکران نوروزی تنها چند ساعت بعد از بیانیه دو صنف نشان می‌دهد که انگار راه گفت‌وگو بین دولتمردان و اهالی صنف چندان باز نیست؛ راهی که در دولت کنونی سنگلاخ به نظر می‌رسد و با رفتارهای حذفی نسبت به تصمیمات دولت قبل همراه است. به‌طوری‌که پیش‌از‌این هم کانون کارگردانان درباره دریافت مجدد مجوز نمایش فیلم‌ها بیانیه‌ای منتشر کرده و یادآوری کرده بود که «مدیران فرهنگی وزارت ارشاد دولت آقای رئیسی، این وزارتخانه را از دولت آقای روحانی و وزیر قبلی ارشاد، جناب آقای دکتر صالحی تحویل گرفتند نه از حکومت شاهنشاهی و وزیر فرهنگ آن زمان جناب آقای پهلبد!».
در جلسه شامگاه چهارشنبه چهارم دی 1398 که با حضور اکثریت اعضا برگزار شد، مجوز نمایش سه فیلم صادر شد از جمله مجوز نمایش برای فیلم «لامینور» به کارگردانی داریوش مهرجویی و تهیه‌کنندگی رضا درمیشیان؛ فیلمی که در آن علی نصیریان، علی مصفا، بیتا فرهی و فریماه فرجامی حضور دارند و همگان اذعان دارند هر‌کدام از فیلم‌های «مهرجویی» در نوع خود اتفاق است و با تکیه بر جهان‌بینی یکی از اندیشمندترین سینماگران معاصر ایران ساخته می‌شود. تا مقدمات اکران فیلم آماده شود، همه چیز گره خورد به کرونا و بلایی که ناگهان بر سر مردم و سینما فرود آمد. دو سال پر از ترس و مرگ. قرار بود پس از دو سال و در آستانه سال جدید و اکران نوروزی و در روزهایی که سینما اندک‌اندک تلاش‌هایی برای برخاستن می‌کند که روی خوش به سینما‌دوستان نشان دهد، فیلم مهرجویی اکران شود؛ اثری که شورای صنفی نمایش آن را جزء هفت فیلم اکران نوروزی ۱۴۰۱ اعلام کرد و گروه سینماهای آن نیز مشخص شد. تبلیغات آغاز شد، اشتیاق برای دیدن فیلمی از چهره‌های مدت‌ها غایب «فریماه فرجامی» و «بیتا فرهی» روبه افزایش بود. اما انگار مسئولان، خواب دیگری برای یکی از مهم‌ترین کارگردانان سینمای ایران دیده بودند و چند ساعت پس از انتشار بیانیه دو نهاد صنفی سینما که در آن «خواهان نمایش بیقیدوشرط فیلم لامینور در نوروز امسال» شده بودند، مدیرکل دفتر نظارت بر عرضه و نمایش سازمان سینمایی اعلام کرد: «فیلم سینمایی «لامینور» ساخته داریوش مهرجویی مشکل اقدام برای صدور پروانه نمایش ندارد اما این فیلم در اکران نوروزی نیست و به‌زودی با تعامل تهیه‌کننده پروانه نمایش فیلم صادر می‌شود».
هنوز این خبر اعلام نهایی نشده بود که کانون کارگردانان و انجمن تهیه‌کننده - کارگردانان، دو نهاد صنفی فعال، بیانیه‌ای منتشر کرده‌اند. در متن بیانیه آمده است: «داریوش مهرجویی چشم‌و‌چراغ سینمای‌مان، بزرگِ ما و پیش‌کسوت تمامی کارگردانان و سینماگران و نشانه و اعتبار همه سینمای ایران است. ما به‌عنوان کانون کارگردانان سینمای ایران و انجمن تهیه‌کننده/کارگردانان سینمای ایران، بر این باوریم اکران و عرصه نمایشی که با محدودیت و تنگ‌نظری، چه از جانب دولت و چه صاحبان منافع، نتواند اثری از این بزرگمرد سینما را به نمایش درآورد، شایستگی عنوان صحنه نمایش سینمای ایران را ندارد و تنها می‌تواند عرصه‌ای برای سودجویی محسوب شود. ما خواهان نمایش بیقیدوشرط فیلم لامینور در نوروز امسال هستیم».
این‌بار انگار قرار بود سناریوی فیلم «سنتوری» دوباره تکرار شود. رضا دُرمیشیان تهیه‌کننده لامینور دراین‌باره گفته است :«برخلاف اظهارات نادرست درخصوص عدم درخواست تمدید پروانه نمایش «لامینور» این درخواست ازسه ماه پیش به سازمان سینمایی ارائه شده و هیچگونه تاخیری صورت نگرفته و با توجه به سه بار بازبینی مجدد فیلم در یک هفته اخیر و بازبینی فیلم توسط جناب وزیر و ریاست سازمان سینمایی در انتظار تمدید پروانه نمایشیم». سازمان سینمایی اعلام کرده بود فهرست اکران نوروزی باید حتما مجوز اکران داشته باشد و گفته شد که تاریخ پروانه نمایش فیلم مهرجویی که در دولت قبل صادر شده بود، منقضی شده است.
به نظر می‌رسد کلیدی که در نمایش فیلم را می‌بندد، همین دو کلمه باشد «دولت قبل»!
از آخرین نمایش فیلم مهرجویی «اشباح» حالا هشت سال می‌گذرد و به نظر می‌رسد داشتن پروانه نمایش از «دولت قبل» سد راه فیلم «لامینور» خواهد بود؛ به‌طوری‌که به گزارش تابناک مرتضی شایسته، رئیس شورای صنفی نمایش گفت: «اتفاق بی‌سابقه‌ای که در این دولت افتاده و در هیچ دوره دیگری شاهدش نبودیم، این است که می‌گویند تمام فیلم‌هایی که دولت گذشته پروانه نمایش گرفته‌اند، باید بازبینی شوند! انگار حکومت عوض شده است!».
وقتی فیلم سنتوری در سال 86 تنها چند روز مانده به اکران به دستور مستقیم وزیر ارشاد وقت - حسین صفارهرندی- از پرده پایین کشیده شد و در‌نهایت نیز تهیه‌کننده آن «فراز فرازمند» به دلیل فشارهای ناشی از آن سکته کرد و درگذشت، بسیاری به رفتار دولت «احمدی‌نژاد» با این فیلم اعتراض کردند. فیلم سنتوری سرنوشت تلخی پیدا کرد و در‌نهایت رنگ اکران را ندید و قاچاق شد و در‌نهایت به‌طور محدود در شبکه نمایش خانگی پخش شد. با این تجربه تلخ بسیاری نگران‌اند بار دیگر این اتفاق برای اثر دیگری از مهرجویی رخ دهد، از این‌رو اعتراض‌ها به عدم نمایش فیلم «لامینور» آغاز شده و ادامه دارد؛ اعتراض‌هایی که باید منتظر ماند و دید با چه واکنشی از سوی مسئولان ارشاد روبه‌رو می‌شود. هرچند انتشار خبر قطعی حذف فیلم از اکران نوروزی تنها چند ساعت بعد از بیانیه دو صنف نشان می‌دهد که انگار راه گفت‌وگو بین دولتمردان و اهالی صنف چندان باز نیست؛ راهی که در دولت کنونی سنگلاخ به نظر می‌رسد و با رفتارهای حذفی نسبت به تصمیمات دولت قبل همراه است. به‌طوری‌که پیش‌از‌این هم کانون کارگردانان درباره دریافت مجدد مجوز نمایش فیلم‌ها بیانیه‌ای منتشر کرده و یادآوری کرده بود که «مدیران فرهنگی وزارت ارشاد دولت آقای رئیسی، این وزارتخانه را از دولت آقای روحانی و وزیر قبلی ارشاد، جناب آقای دکتر صالحی تحویل گرفتند نه از حکومت شاهنشاهی و وزیر فرهنگ آن زمان جناب آقای پهلبد!».
