تفسیر زیبایی از نگاه طبیعت
ترجمه: امیر کرمیان
جهان بدون وجود جانوران به معنای واقعی کلمه کسلکننده است. سیاره ما پر است از موجوداتی با رنگهای تند و روشن، از طاووس گرفته که دم رنگارنگش را در مراسمی شگفتآور به نمایش میگذارد تا ماهیها و قورباغههایی که بهقدری روشن هستند که برای دیدنشان باید از عینک آفتابی استفاده کنیم. اگر رنگی در کار نباشد، بسیاری از جانوران دچار دردسر میشوند. آنها در موارد بسیاری به رنگ نیاز دارند؛ مثلا برای برقراری ارتباط، آگاهیدادن به یکدیگر درباره وجود شکارچیان، استتار خود، محافظت در برابر پرتوهای خورشید در سواحل یا تقلیدکردن از سایر موجودات. در همه این موارد رنگها نقش بسیار مهمی در بقای بسیاری از جانوران ایفا میکنند. بهعنوان مثال نگاهی میاندازیم به ماندریل (بوزینه رنگارنگ آفریقایی)؛ این جانور یکی از بزرگترین میمونهای کره زمین است و به لطف داشتن پوستی آبیرنگ در صورت، یا خطوط قرمزرنگ که تا دماغش کشیده میشود و نشیمنگاه به رنگ صورتی روشن تا قرمز، میتوان به آسانی او را دید. هر وقت این جانوران هیجانزده یا تحریک میشوند، رنگشان هم تندتر میشود و زمانی که جانور نر (که معمولا رنگهای تندتری هم دارد)، پیرتر و مسلطتر میشود، رنگش هم تیرهتر میشود. این رنگآمیزی به ماندریلهای نر امکان میدهد پیامهای مهمی را به جفت احتمالیشان ارسال کنند. روشنشدن بخشهای مشخص بدنش نشاندهنده مردانگی و رتبه او در سلسلهمراتب گروه است. مشخص است که مادهها در زمان انتخاب جفت به رنگها توجه میکنند. آنها به دنبال شدیدترین تضاد میان قرمز و آبی هستند. بررسیها نشان میدهند که رنگهای قرمز و آبی نرهای با رتبه بالاتر، در مقایسه با افراد پایینرده سیرتر است.
آفتابپرستهای پلنگی با استفاده از قدرت رنگ ارتباط برقرار میکنند: توانایی آفتابپرستهای پلنگی برای تغییر سریع رنگ، خارقالعاده است. غالبا فرض میشود که آنها از این کار برای استتار کامل خود در برابر پسزمینههای مختلف استفاده میکنند؛ اما بررسیها نشان داده که این ترفند هم نشانهای از خلقوخوی این جانور است و هم راهی برای تنظیم دمای بدن آنها. آفتابپرستها نمیتوانند حرارتی در بدن خود تولید کنند؛ بنابراین زمانی که لازم باشد این خزنده گرم شود، رنگش تیرهتر میشود و این امکان را برای آنها فراهم میکند که حرارت خورشید را جذب کند. بههمینترتیب، برای خنکشدن، رنگ جانور روشن میشود؛ اما استفاده از رنگ در برقراری روابط اجتماعی در آفتابپرستها جذابیت بیشتری دارد. نرها در زمان مواجهه با رقیب میتوانند از سبز به زرد یا نارنجی تغییر رنگ دهند و برای نشاندادن برتری خود، حتی رنگشان را کمی روشنتر کنند. اگر آنها آماده جفتگیری باشند، مادهها از خاکستری به قهوهای تا صورتی یا نارنجی تند تغییر رنگ داده و نر را به سمت خود میکشانند، به بیان دیگر برای جلب توجه نر، رنگ خود را روشنتر میکنند. زمانی هم که ماده حامله
باشد، دوباره رنگش تیره میشود.
پرنده بهشتی ویلسون: پرنده بهشتی ویلسون ماده، ساکن غرب جزایر پاپوآ است و تاج آبی زیبایی هم دارد. بااینهمه در برابر زیباییهای نرهای بالغ پرزرقوبرق، حرفی برای گفتن ندارد. رنگ سر نرها هم مثل سر مادهها، آبی است؛ اما آنها بالهایی به رنگ قرمز و زرد دارند. این رنگ تمام بدنشان را میپوشاند. این ترکیب رنگهای روشن برای مادهها جذاب است، حتی بخش درونی دهانشان هم زردرنگ است. رنگهای قرمز و زرد نتیجه وجود رنگدانههای کاروتنوئید است که نور سفید را جذب کرده و سپس طول موجهای رنگی مختلفی را منتشر میکند. رنگ آبی، رنگ ساختاری است که نشان میدهد تاج و پای پرنده ساختارهای میکروسکوپی با آرایش خاص و دقیق دارد که میتواند طول موج آبی را بازتاب و بقیه طول موجها را جذب کند. پرنده بهشتی ویلسون دم بلند، مارپیچی و بنفش هم دارد. نرها دمشان را در زمان معاشقه پیش از جفتگیری به مادهها نشان میدهند. این معاشقه شامل عرضه سینه جذاب پرنده و اجرای آواز هم میشود.
سوسک جواهر ژاپنی: سوسک جواهر ژاپنی به رنگ سبز و بنفش متالیک دیده میشود و حالت رنگینکمانی او سبب میشود از هر زاویه به رنگی خاص درآید. این رنگآمیزی غیرمعمول، به دلیل بازتاب ظریف و دقیق نور ایجاد میشود، نه به دلیل وجود رنگدانه در سلول. رنگ در نتیجه وجود تودههای متراکمی از مادهای به نام کیتین ایجاد میشود، هر گروه رنگ هم به دلیل وجود یک لایه از این توده است. با اینکه بسیاری از حشرات در سطح پشتی، تیغههایی برای تولید رنگ رنگینکمانی دارند، اما سطح سوسکهای جواهر ژاپنی صاف است و این نشاندهنده آن است که چنین پدیده چشمنوازی برای یک هدف خاص تکامل یافته است. دانشمندان بر این باورند که رنگ رنگینکمانی سوسکها، امکان یافتن جفت و شناسایی افراد از یکدیگر را برای آنها فراهم میکند.
مار بوآی رنگینکمانی: پوست بوآی رنگینکمانی برزیل ترکیبی از قرمز و قهوهای است. به موازات پیرشدن این مار بوآ، رنگ آن روشنتر نیز میشود. آنها همچنین در حضور نور، برق رنگینکمانی دارند و این اثر معمولا قابل مقایسه است با طیف رنگی که بعد از شناورشدن لکه نفتی روی آب مشاهده میشود. این اثر به دلیل تیغههای میکروسکوپی است که سبب انعکاس بسیاری از طول موجهای نور مرئی میشود. طول موجها یکدیگر را تقویت کرده و ظاهری شبیه به رنگینکمان در پوست مار ایجاد میکنند.
ماکائوی آبی و زرد: این طوطی بزرگ آمریکای جنوبی پرهای آبی درخشانی در پشت و پرهای زردی در بخشهای زیرین بدن دارد. اینگونه رنگآمیزی برای پرواز بر فراز جنگلهای بارانی مناسب است؛ زیرا او را مطمئن میکند که رنگ آبیاش در زمینه رنگ آسمان و همچنین نور آفتاب درخشان ترکیب شده است. این ترکیب رنگی نهتنها به جانور اجازه استتار در برابر شکارچیان را میدهد، بلکه این فرصت را پدید میآورد که پرنده، طعمهای را شکار کند. رنگ روشن پرهای پرنده نتیجه ساختار میکروسکوپی است. پرها از ساختاری از جنس رشتههای کراتین تشکیل شدهاند که سبب پراکندهکردن
طول موجهای کوتاهرنگ آبی در تمام جهات میشود و ظاهر آبی زیبایی را برای پر پدید میآورد. آسمان نیز به همین دلیل آبیرنگ است. نور آبی آسانتر از رنگهای دیگر پخش میشود؛ زیرا کوتاهتر است. از سوی دیگر پرهای زردرنگ خود را از رنگدانههای سلولی نزدیک به سطح میگیرند.
www.emagazine.com
جهان بدون وجود جانوران به معنای واقعی کلمه کسلکننده است. سیاره ما پر است از موجوداتی با رنگهای تند و روشن، از طاووس گرفته که دم رنگارنگش را در مراسمی شگفتآور به نمایش میگذارد تا ماهیها و قورباغههایی که بهقدری روشن هستند که برای دیدنشان باید از عینک آفتابی استفاده کنیم. اگر رنگی در کار نباشد، بسیاری از جانوران دچار دردسر میشوند. آنها در موارد بسیاری به رنگ نیاز دارند؛ مثلا برای برقراری ارتباط، آگاهیدادن به یکدیگر درباره وجود شکارچیان، استتار خود، محافظت در برابر پرتوهای خورشید در سواحل یا تقلیدکردن از سایر موجودات. در همه این موارد رنگها نقش بسیار مهمی در بقای بسیاری از جانوران ایفا میکنند. بهعنوان مثال نگاهی میاندازیم به ماندریل (بوزینه رنگارنگ آفریقایی)؛ این جانور یکی از بزرگترین میمونهای کره زمین است و به لطف داشتن پوستی آبیرنگ در صورت، یا خطوط قرمزرنگ که تا دماغش کشیده میشود و نشیمنگاه به رنگ صورتی روشن تا قرمز، میتوان به آسانی او را دید. هر وقت این جانوران هیجانزده یا تحریک میشوند، رنگشان هم تندتر میشود و زمانی که جانور نر (که معمولا رنگهای تندتری هم دارد)، پیرتر و مسلطتر میشود، رنگش هم تیرهتر میشود. این رنگآمیزی به ماندریلهای نر امکان میدهد پیامهای مهمی را به جفت احتمالیشان ارسال کنند. روشنشدن بخشهای مشخص بدنش نشاندهنده مردانگی و رتبه او در سلسلهمراتب گروه است. مشخص است که مادهها در زمان انتخاب جفت به رنگها توجه میکنند. آنها به دنبال شدیدترین تضاد میان قرمز و آبی هستند. بررسیها نشان میدهند که رنگهای قرمز و آبی نرهای با رتبه بالاتر، در مقایسه با افراد پایینرده سیرتر است.
آفتابپرستهای پلنگی با استفاده از قدرت رنگ ارتباط برقرار میکنند: توانایی آفتابپرستهای پلنگی برای تغییر سریع رنگ، خارقالعاده است. غالبا فرض میشود که آنها از این کار برای استتار کامل خود در برابر پسزمینههای مختلف استفاده میکنند؛ اما بررسیها نشان داده که این ترفند هم نشانهای از خلقوخوی این جانور است و هم راهی برای تنظیم دمای بدن آنها. آفتابپرستها نمیتوانند حرارتی در بدن خود تولید کنند؛ بنابراین زمانی که لازم باشد این خزنده گرم شود، رنگش تیرهتر میشود و این امکان را برای آنها فراهم میکند که حرارت خورشید را جذب کند. بههمینترتیب، برای خنکشدن، رنگ جانور روشن میشود؛ اما استفاده از رنگ در برقراری روابط اجتماعی در آفتابپرستها جذابیت بیشتری دارد. نرها در زمان مواجهه با رقیب میتوانند از سبز به زرد یا نارنجی تغییر رنگ دهند و برای نشاندادن برتری خود، حتی رنگشان را کمی روشنتر کنند. اگر آنها آماده جفتگیری باشند، مادهها از خاکستری به قهوهای تا صورتی یا نارنجی تند تغییر رنگ داده و نر را به سمت خود میکشانند، به بیان دیگر برای جلب توجه نر، رنگ خود را روشنتر میکنند. زمانی هم که ماده حامله
باشد، دوباره رنگش تیره میشود.
پرنده بهشتی ویلسون: پرنده بهشتی ویلسون ماده، ساکن غرب جزایر پاپوآ است و تاج آبی زیبایی هم دارد. بااینهمه در برابر زیباییهای نرهای بالغ پرزرقوبرق، حرفی برای گفتن ندارد. رنگ سر نرها هم مثل سر مادهها، آبی است؛ اما آنها بالهایی به رنگ قرمز و زرد دارند. این رنگ تمام بدنشان را میپوشاند. این ترکیب رنگهای روشن برای مادهها جذاب است، حتی بخش درونی دهانشان هم زردرنگ است. رنگهای قرمز و زرد نتیجه وجود رنگدانههای کاروتنوئید است که نور سفید را جذب کرده و سپس طول موجهای رنگی مختلفی را منتشر میکند. رنگ آبی، رنگ ساختاری است که نشان میدهد تاج و پای پرنده ساختارهای میکروسکوپی با آرایش خاص و دقیق دارد که میتواند طول موج آبی را بازتاب و بقیه طول موجها را جذب کند. پرنده بهشتی ویلسون دم بلند، مارپیچی و بنفش هم دارد. نرها دمشان را در زمان معاشقه پیش از جفتگیری به مادهها نشان میدهند. این معاشقه شامل عرضه سینه جذاب پرنده و اجرای آواز هم میشود.
سوسک جواهر ژاپنی: سوسک جواهر ژاپنی به رنگ سبز و بنفش متالیک دیده میشود و حالت رنگینکمانی او سبب میشود از هر زاویه به رنگی خاص درآید. این رنگآمیزی غیرمعمول، به دلیل بازتاب ظریف و دقیق نور ایجاد میشود، نه به دلیل وجود رنگدانه در سلول. رنگ در نتیجه وجود تودههای متراکمی از مادهای به نام کیتین ایجاد میشود، هر گروه رنگ هم به دلیل وجود یک لایه از این توده است. با اینکه بسیاری از حشرات در سطح پشتی، تیغههایی برای تولید رنگ رنگینکمانی دارند، اما سطح سوسکهای جواهر ژاپنی صاف است و این نشاندهنده آن است که چنین پدیده چشمنوازی برای یک هدف خاص تکامل یافته است. دانشمندان بر این باورند که رنگ رنگینکمانی سوسکها، امکان یافتن جفت و شناسایی افراد از یکدیگر را برای آنها فراهم میکند.
مار بوآی رنگینکمانی: پوست بوآی رنگینکمانی برزیل ترکیبی از قرمز و قهوهای است. به موازات پیرشدن این مار بوآ، رنگ آن روشنتر نیز میشود. آنها همچنین در حضور نور، برق رنگینکمانی دارند و این اثر معمولا قابل مقایسه است با طیف رنگی که بعد از شناورشدن لکه نفتی روی آب مشاهده میشود. این اثر به دلیل تیغههای میکروسکوپی است که سبب انعکاس بسیاری از طول موجهای نور مرئی میشود. طول موجها یکدیگر را تقویت کرده و ظاهری شبیه به رنگینکمان در پوست مار ایجاد میکنند.
ماکائوی آبی و زرد: این طوطی بزرگ آمریکای جنوبی پرهای آبی درخشانی در پشت و پرهای زردی در بخشهای زیرین بدن دارد. اینگونه رنگآمیزی برای پرواز بر فراز جنگلهای بارانی مناسب است؛ زیرا او را مطمئن میکند که رنگ آبیاش در زمینه رنگ آسمان و همچنین نور آفتاب درخشان ترکیب شده است. این ترکیب رنگی نهتنها به جانور اجازه استتار در برابر شکارچیان را میدهد، بلکه این فرصت را پدید میآورد که پرنده، طعمهای را شکار کند. رنگ روشن پرهای پرنده نتیجه ساختار میکروسکوپی است. پرها از ساختاری از جنس رشتههای کراتین تشکیل شدهاند که سبب پراکندهکردن
طول موجهای کوتاهرنگ آبی در تمام جهات میشود و ظاهر آبی زیبایی را برای پر پدید میآورد. آسمان نیز به همین دلیل آبیرنگ است. نور آبی آسانتر از رنگهای دیگر پخش میشود؛ زیرا کوتاهتر است. از سوی دیگر پرهای زردرنگ خود را از رنگدانههای سلولی نزدیک به سطح میگیرند.
www.emagazine.com