دبیرکل ناتو از آغاز رسمی جنگ پنهان و اعلامنشده مسکو خبر داد
آغاز جنگ نامرئی
اروپا دیگر در صلح نیست؛ جنگ نامرئی مسکو از خط مقدم دونباس به مراکز خرید ورشو، خطوط راهآهن آلمان و کابلهای زیر دریای بالتیک کشیده شده است. وقتی دبیرکل ناتو از «بستههای پستی حامل مواد منفجره» و «نقض بیپروایانه حریم هوایی کشورهای اروپایی» حرف میزند، یعنی زنگ خطر جنگ جهانی سوم، این بار نه با تانک، بلکه با خرابکاری به صدا درآمده است. مارک روته در مجمع امنیتی برلین، پرده از واقعیتی برداشت که رهبران غربی مدتها از بیان صریح آن طفره میرفتند.
به گزارش گروه رسانهای شرق،
شرق: اروپا دیگر در صلح نیست؛ جنگ نامرئی مسکو از خط مقدم دونباس به مراکز خرید ورشو، خطوط راهآهن آلمان و کابلهای زیر دریای بالتیک کشیده شده است. وقتی دبیرکل ناتو از «بستههای پستی حامل مواد منفجره» و «نقض بیپروایانه حریم هوایی کشورهای اروپایی» حرف میزند، یعنی زنگ خطر جنگ جهانی سوم، این بار نه با تانک، بلکه با خرابکاری به صدا درآمده است. مارک روته در مجمع امنیتی برلین، پرده از واقعیتی برداشت که رهبران غربی مدتها از بیان صریح آن طفره میرفتند. او تصریح کرد روسیه هماکنون از طریق ابزارهای هیبریدی «در حال جنگ با ناتو» است و زنجیرهای از تلاشهای خرابکارانه، نفوذهای سایبری و نقض حریم هوایی را هدایت میکند که بسیار فراتر از اقدامات تحریکآمیز معمولی است. به گفته روته، کرملین لیست اهداف خود را گسترش داده و دیگر فقط به زیرساختهای نظامی و صنایع دفاعی محدود نمیشود، بلکه مستقیما جوامع غربی را هدف گرفته است. تحقیقات اخیر در سراسر اروپا نشاندهنده یک کتابچه راهنمای جدید و تهاجمیتر از سوی مسکو است. روته با اشاره به مصادیق عینی گفت: «حملاتی به انبارهای تجاری و مراکز خرید صورت گرفته است. مواد منفجره در بستههای پستی پنهان شده و لهستان اکنون در حال تحقیق درباره خرابکاری علیه شبکه راهآهن خود است». این فعالیتها نشاندهنده تشدید قابل توجه دخالت روسیه با هدف تضعیف انسجام ناتوست.
وحشت در مرزها
دبیرکل ناتو همچنین بر آنچه «نقض بیپروایانه حریم هوایی» در طول سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ نامید، انگشت گذاشت. این موارد شامل ورود پهپادهای روسی به حریم هوایی لهستان و رومانی و نزدیکشدن خطرناک جنگندهها به استونی بوده است. روته هشدار داد: «چنین حوادثی جان انسانها را به خطر میاندازد و ریسک تشدید تنش را بالا میبرد». اگرچه اکثر این حوادث بدون درگیری پایان یافته، اما مقامات ناتو نگراناند تکرار آنها، چه تصادفی و چه عمدی، ماشه یک چرخه تشدید سریع را بکشد. او همچنین تأکید کرد جاهطلبیهای روسیه فراتر از جبهه شرقی اروپاست و «قطب شمال و اقیانوس اطلس» نیز مسیرهای اضافی برای تهدید هستند. وضعیت در لهستان بحرانیتر از سایر نقاط است. دونالد توسک، نخستوزیر لهستان، حمله ماه نوامبر به راهآهن کشورش را «شاید خطرناکترین وضعیت برای امنیت دولت لهستان» توصیف کرد. دولت توسک در واکنش به این تهدیدها، ۱۰ هزار سرباز را برای محافظت از زیرساختهای حیاتی در سراسر کشور مستقر کرده است. در ماه سپتامبر، لهستانیها واقعیت تلخ این جنگ را زمانی لمس کردند که ۱۹ پهپاد روسی وارد حریم هوایی آنها شدند. پس از به پرواز درآمدن جنگندههای اف-۱۶، چهار پهپاد سرنگون شدند و یکی از آنها به منطقهای مسکونی اصابت کرد که خوشبختانه تلفاتی نداشت. ورشو بلافاصله این حمله را «تحریک در مقیاس بزرگ» خواند و با استناد به ماده ۴ ناتو، خواستار مشاوره با ائتلاف شد.
گزینه حمله پیشدستانه
هدف روسیه فقط اختلال در زندگی روزمره نیست، بلکه فرسایش اراده غرب و تزریق حس عدم اطمینان است. حملات در سراسر اروپا چنان مکرر و هدفمند شده که برخی معتقدند خودِ ناتو زیر حمله است و پاسخ نظامی ضروری است. دریاسالار جوزپه کاوو دراگونه، رئیس کمیته نظامی ناتو، در مصاحبهای با فایننشالتایمز در اوایل دسامبر گفت «حملات پیشدستانه» یک گزینه است و ائتلاف ممکن است مجبور شود رویکردی «تهاجمیتر» اتخاذ کند. او البته تأکید کرد هرگونه پاسخ نظامی علیه روسیه، اقدامی «دفاعی» خواهد بود.
لیست سیاه خرابکاریها
از سال ۲۰۲۲، فرکانس این حوادث هیبریدی از اسکاندیناوی تا اروپای مرکزی افزایش یافته است. لیست خرابکاریها طولانی و نگرانکننده است:
در نوامبر ۲۰۲۴، دو کابل فیبر نوری در دریای بالتیک (یکی بین فنلاند و آلمان، دیگری بین سوئد و لیتوانی) قطع شد.
در اکتبر ۲۰۲۲، خرابکاران کابلهای فیبر نوری راهآهن دویچهبان آلمان را بریدند و شبکه سیگنالدهی قطارها در شمال آلمان را فلج کردند.
موجی از حملات آتشسوزی مراکز تجاری در لهستان و لیتوانی را هدف قرار داد. در ماه می ۲۰۲۴، یک مرکز خرید در ورشو شبانه به آتش کشیده شد و بیش از هزار مغازه سوختند؛ لهستان، روسیه را مسئول دانست.
عوامل روسیه سیستمهای جیپیاس را در سراسر اروپا مختل کردهاند که باعث هرجومرج برای خطوط هوایی شده است. در سپتامبر ۲۰۲۵، هواپیمای حامل اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، هنگام پرواز در حریم هوایی بلغارستان با اختلال در سیستم ناوبری مواجه شد.
در هفتههای اخیر، بلاروس (شریک روسیه) بالونهایی را به حریم هوایی لیتوانی فرستاد که باعث تعطیلی موقت ترافیک تجاری شد.
نفوذ پهپادها در فرانسه، بلژیک، آلمان، هلند، دانمارک و فنلاند گزارش شده که فرودگاهها، پایگاههای نظامی و تأسیسات هستهای را هدف گرفتهاند. مؤسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک (IISS) در گزارشی اعلام کرد استراتژی مسکو این است که کشورهای ناتو، بهویژه لهستان را مجبور کند منابع بیشتری را به امنیت داخلی اختصاص دهند و تمرکزشان را از اوکراین بردارند.
شرط صلح، تسلیم کامل دونباس
در حالی که ناتو نگران جنگ پنهان است، کرملین موضع خود را در اوکراین سختتر کرده است. یوری اوشاکوف، دستیار سیاست خارجی کرملین، روز گذشته به روزنامه کامرسانت گفت آتشبس فقط زمانی ممکن است که نیروهای اوکراینی از کل منطقه دونباس عقبنشینی کنند. اوشاکوف صراحتا گفت: «اگر با مذاکره نشود، با ابزار نظامی این قلمرو تحت کنترل کامل فدراسیون روسیه درخواهد آمد».
نکته جالب در طرح صلح کرملین این است که اوشاکوف پیشنهاد داده در مناطق تحت کنترل فعلی اوکراین در دونباس، پس از عقبنشینی کییف، ارتش روسیه مستقر نشود، بلکه «گارد ملی روسیه» (روسگواردیا) کنترل را به دست بگیرد. او گفت: «کاملا ممکن است هیچ نیروی ارتشی آنجا نباشد، اما گارد ملی و پلیس ما برای حفظ نظم حضور خواهند داشت». گارد ملی روسیه نیرویی شبهنظامی با حدود ۴۰۰ هزار نفر پرسنل است که از ابتدای جنگ در اوکراین حضور داشته و در سال ۲۰۲۳ مجوز دریافت تانک و توپخانه سنگین را نیز دریافت کرده است.
ضربه اوکراین به کشتیهای روسی
در تحولی دیگر، جنگ به دریای خزر کشیده شده است. نیروهای ویژه اوکراین روز گذشته اعلام کردند با همکاری جنبش مقاومت محلی موسوم به «جرقه سیاه» (Black Spark)، دو کشتی روسی حامل تجهیزات نظامی را هدف قرار دادهاند. این کشتیها در سواحل جمهوری کالمیکیا روسیه مورد اصابت قرار گرفتند. بیانیه نیروهای ویژه، نام کشتیها را «کامپوزر راخمانینوف» و «عسکر-ساریژا» اعلام کرد. این کشتیها پیشتر توسط آمریکا به دلیل حمل محمولههای نظامی بین ایران و روسیه تحریم شده بودند. یک مقام اوکراینی همچنین روز پنجشنبه هم گفت پهپادهای کییف برای اولینبار یک سکوی نفتی روسیه در دریای خزر را هدف قرار داده و استخراج نفت و گاز از ۲۰ چاه را متوقف کردهاند.
آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.
