چه خبر از تفتان؟

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

طی چند روز گذشته مقاله‌ای از روزنامه دیلی‌میل انگلیس بازتاب گسترده داشته که حکایت از فعال‌شدن آتشفشان تفتان بعد از ۷۱۰ هزار سال دارد. دکتر مهدی زارع سال پیش در روز سوم خرداد چند روز پس از اینکه اخباری در این‌باره منتشر شده بود، یادداشتی مفصل در روزنامه شرق با عنوان «تفتان فعال می‌شود» نوشت و این مسئله را بررسی کرد؛ نکته‌ای علمی که به نظر می‌رسد در آن زمان چندان مورد توجه قرار نگرفت.

اکنون نگاهی داریم به مقاله دیلی‌میل که طبق آن قله تفتان در ۱۰ ماه از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴ حدود ۹ سانتی‌متر بالا آمده است. این گروه اعلام کرد که این تورم ممکن است ناشی از انباشت مایعات و گازهای داغ در زیر قله باشد، یا نتیجه نفوذ ماگما در عمق حدود پنج‌کیلومتری زیر سطح زمین. این پژوهش بر گزارش‌های محلی سال گذشته متکی است، از جمله دود و خاکستر قابل مشاهده از دهانه آتشفشان. با توجه به فعالیت‌های اخیر، پابلو گونزالس، نویسنده اصلی پژوهش و آتشفشان‌شناس، گفته است که تفتان را بهتر است «خفته» توصیف کنیم، نه «خاموش». آتشفشان‌ها در صورتی «خاموش» طبقه‌بندی می‌شوند که از آغاز دوران هولوسن (حدود ۱۱ هزارو ۷۰۰ سال پیش) تاکنون فوران نکرده باشند. در مقاله منتشرشده در این ماه آمده است: «آتشفشان تفتان فعال‌تر از آن است که پیش‌تر تصور می‌شد». گروه پژوهشی این یافته‌ها را با استفاده از روش جدیدی در داده‌های ماهواره‌ای به نام «فیلتر حالت مشترک» به دست آورد که به آنها امکان داد تداخل‌های جوی را حذف کنند و تصویری بسیار شفاف‌تر از حرکت زمین به ‌دست آورند. همچنین پژوهشگران دریافتند‌ منشأ تغییرشکل بسیار سطحی است، در عمق حدود ۴۷۰ تا ۶۳۰ متر زیر قله است. دامنه‌های شرقی و غربی آتشفشان نیز دچار جابه‌جایی شدند، اما الگوی تغییر شکل با الگوهای بارندگی یا زمین‌لرزه مطابقت نداشت‌ که این نشان می‌دهد فرایندهای درون آتشفشان عامل آن بوده‌اند. در پایان مقاله آمده است: « احتمال وجود فشار مداوم در زیر قله نشان می‌دهد که آتشفشان تفتان همچنان منطقه‌ای خطرناک باقی مانده است».

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.