«سپسَن»؛ برگ برنده جدید اوکراین در جنگ

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

شرق: مشاور ارشد ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، اعلام کرده است که تولید موشک‌های بالستیک در این کشور با سرعتی چشمگیر پیش می‌رود و وعده داده که اوکراین در آینده نزدیک «غافلگیری‌های بیشتری» برای روسیه تدارک دیده است. این اظهارات پس از حملات بی‌سابقه پهپادی اوکراین به پایگاه‌های هوایی روسیه در اوایل ماه جاری مطرح شد؛ عملیاتی که با نام «تار عنکبوت» شناخته می‌شود و در آن پهپادهای حامل مواد منفجره با مهارت به نزدیکی پایگاه‌های اولنیا و بلایا منتقل شدند. آندری یرماک، رئیس دفتر و مشاور ارشد ولودیمیر زلنسکی، در گفت‌وگو با روزنامه تایمز، تأکید کرد که عملیات «تار عنکبوت» فقط یک اقدام موردی نبوده است. او گفت: «هر روس باید احساس کند که همواره در خطر است».

یرماک همچنین اعلام کرد که اوکراین به دنبال خرید یک «بسته» از تسلیحات آمریکایی است و اولویت این بسته، موشک‌های پدافند هوایی خواهد بود. این مذاکرات در حالی جریان دارد که سران ناتو این هفته در لاهه گرد هم آمده‌اند و افزایش بودجه دفاعی از موضوعات اصلی نشست است. زلنسکی نیز قصد دارد در این نشست حضور یابد.

این قرارداد بالقوه می‌تواند به ایجاد فرصت‌های شغلی در آمریکا و منافع سیاسی برای دونالد ترامپ کمک کند، اما در عین حال، احتمالا با مخالفت طیف انزواطلب حزب جمهوری‌خواه روبه‌رو خواهد شد؛ جریانی که با دخالت نظامی آمریکا در ایران و اوکراین مخالف است.

یرماک همچنین پیشنهاد داده است که خرید این تسلیحات می‌تواند بخشی از طریق کمک‌های مالی متحدان اروپایی یا با استفاده از دارایی‌های مسدودشده روسیه تأمین شود. او گفت: «اوکراین آماده است یک بسته تسلیحاتی، خصوصا سامانه‌های دفاع هوایی، از ایالات متحده خریداری کند. ما پیشنهادات مشخصی داریم و اگر این توافق با آمریکا نهایی شود، بخشی از هزینه آن را می‌توانیم با کمک شرکای اروپایی یا دارایی‌های بلوکه‌شده روسیه تأمین کنیم، چراکه این عادلانه است؛ روسیه باید هزینه جنگی را که در قاره اروپا آغاز کرده‌ بپردازد».

از دنیای رسانه تا رأس سیاست اوکراین

آندری یرماک که به دلیل نزدیکی به رئیس‌جمهور اوکراین و پوشش همیشگی لباس نظامی به «کاردینال سبز» شهرت یافته، پیش از ورود به سیاست، تهیه‌کننده برنامه‌های کمدی زلنسکی بود. اعتبار او تا آنجاست که سال گذشته در فهرست صد چهره تأثیرگذار مجله تایم قرار گرفت، در حالی که زلنسکی در آن فهرست حضور نداشت.

یرماک که اغلب نقش دیپلمات ارشد اوکراین را ایفا می‌کند، سال گذشته ریاست هیئت مذاکره‌کننده این کشور در گفت‌وگوهای صلح با آمریکا در عربستان را بر عهده داشت. با این حال، نفوذ رو به گسترش او در کی‌یف باعث برخی حساسیت‌ها و انتقادات داخلی شده است و برخی متحدان خارجی اوکراین نیز از این موضوع ناخشنودند.

در یکی از سفرهای اخیر به آمریکا، گزارش شد‌ جِی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور، درخواست ملاقات با یرماک را نادیده گرفته است؛ اتفاقی که برای تلاش‌های اوکراین برای جلب حمایت بیشتر کاخ سفید و تحریم‌های ثانویه علیه کشورهایی مثل چین و هند که نفت روسیه را وارد می‌کنند، نشانه خوبی نبود.

همچنین هفته گذشته، ترامپ پیش از ورود زلنسکی به کانادا، اجلاس گروه 7 را زودتر ترک کرد و فرصت دیدار رو‌در‌رو با رئیس‌جمهور اوکراین را از بین برد؛ رویدادی که نشانه‌ای دیگر از تیرگی روابط کی‌یف و واشنگتن در سایه تمرکز جدید غرب بر بحران خاورمیانه تلقی می‌شود.

یرماک در واکنش به این موضوع گفت‌ مایه تأسف است که دیدار بین زلنسکی و ترامپ در کانادا انجام نشد و ابراز امیدواری کرد که در آینده، نشستی مشابه دیدار واتیکان برگزار شود. او تأکید کرد که دو رئیس‌جمهور در گفت‌وگوهای خصوصی، درک متقابلی دارند و اشاره‌ای ضمنی داشت به اختلاف علنی که ابتدای سال جاری در کاخ سفید پیش آمد و به تعلیق کمک نظامی آمریکا به اوکراین منجر شد.

با این حال، یرماک تأکید کرد‌ سفر اخیرش به واشنگتن، تمامی اهداف مورد نظر را محقق کرده و در جریان آن با مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، استیو ویتکاف (مذاکره‌کننده ترامپ در مذاکرات با پوتین) و کیث کلوگ، فرستاده ویژه برای اوکراین، دیدار داشته است. او اضافه کرد‌ «برنامه‌ای برای دیدار با ونس» نداشته است. یرماک تأکید کرد: «هیچ چیز نمی‌تواند بین ما و شرکای آمریکایی فاصله بیندازد».

موشک «سپسَن»

اوکراین تولید انبوه موشک بالستیک کوتاه‌برد «سپسَن» (شاهین تیزپر) را آغاز کرده که ماه گذشته برای نخستین بار در نبرد به کار رفت و یک هدف نظامی روسیه را در فاصله حدود ۳۰۰‌کیلومتری منهدم کرد. این موشک با ۴۸۰ کیلوگرم مواد منفجره، بیش از دو برابر موشک تاکتیکی ارتش آمریکا (ATACMS) قدرت انفجاری دارد و می‌تواند با سرعتی بیش از پنج برابر سرعت صوت حرکت کند.

هرچند اوکراین هم‌اکنون پهپادهایی در اختیار دارد که می‌توانند کرملین را هدف بگیرند، اما سامانه‌های پدافند هوایی روسیه نسبتا به‌راحتی آنها را رهگیری می‌کنند. برد رسمی موشک بالستیک جدید اوکراین محرمانه است اما گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که این موشک می‌تواند تا ۵۰۰ کیلومتر را طی کند.

در پاسخ به این سؤال که آیا موشک «سپسَن» قادر است مسکو -که حدود ۵۰۰ کیلومتر با مرز اوکراین فاصله دارد- را هدف قرار دهد، یرماک گفت: «همه چیز به‌خوبی پیش می‌رود. مطمئنم بارها دشمنان‌مان را شگفت‌زده خواهیم کرد».

او همچنین تصریح کرد‌ ترجیح می‌دهد «لحن پیروزمندانه» را به روس‌ها واگذار کند، وقتی از او پرسیده شد که آیا اوکراین اکنون می‌تواند هر نقطه‌ای از خاک روسیه، از کامچاتکا تا کالینینگراد‌ را هدف بگیرد. یرماک گفت: «ما قطعا در شگفت‌زده‌کردن جهان مهارت داریم. بهتر است ببینید چه اتفاقی می‌افتد تا اینکه من حرفش را بزنم».

در هفته‌های اخیر، اوکراین با سنگین‌ترین حملات پهپادی و موشکی روسیه از آغاز جنگ مواجه بوده است؛ فقط در هفته گذشته، ۳۰ نفر در کی‌یف جان باختند و زلنسکی به‌شدت تلاش دارد ذخایر رو به پایان موشک‌های پدافندی پاتریوت را جایگزین کند.

در چنین شرایطی، یرماک با احتیاط از انتقاد صریح رئیس‌جمهور آمریکا خودداری کرد و درباره وعده ترامپ برای حل بحران اوکراین در ۲۴ ساعت نخست حضور در کاخ سفید گفت: «حتی اگر گاهی درباره برخی اقدامات اختلاف نظر داشته باشیم، مهم این است که رئیس‌جمهور ترامپ اراده انجام این کار را دارد».

او تأکید کرد‌ ترامپ از رفتار پوتین خسته شده و زلنسکی همچنان آماده است‌ در نشستی سه‌جانبه با ترامپ و پوتین برای احیای روند صلح شرکت کند. یرماک افزود: «آمریکایی‌ها و رئیس‌جمهور ترامپ هر روز و هر هفته بیشتر می‌بینند که اوکراین تا چه اندازه به صلح پایبند و سازنده است و روسیه تا چه حد فریبکار، غیرسازنده و اهل دروغ است».

یکی از موضوعات جنجالی میان منتقدان زلنسکی در واشنگتن -و حتی شخص ترامپ که در فوریه رئیس‌جمهور اوکراین را «دیکتاتور» خواند- تصمیم به عدم برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری سال گذشته بود؛ تصمیمی که به دلیل شرایط دشوار جنگی اتخاذ شد.

یرماک در پاسخ به این انتقادات، زلنسکی را «دموکرات» خواند و وعده داد به محض رفع شرایط اضطراری و پایان قانون نظامی، انتخابات در اوکراین برگزار

 خواهد شد.

یرماک که هم مشاور و هم دوست نزدیک زلنسکی است، او را «مردی بسیار قوی» توصیف کرد و گفت که با وجود سه سال رهبری کشور در جنگ، زلنسکی همچنان سرحال و مقاوم است. او زلنسکی را بهترین رئیس‌جمهوری دانست که اوکراین از زمان استقلال خود داشته و افزود: «به نظرم باید بار دیگر نامزد شود».

واکنش به انتقادات داخلی و اصلاحات ارتش

در میانه اختلافات میان زلنسکی و ویتالی کلیچکو، شهردار کی‌یف، یرماک انتقادات اخیر این قهرمان سابق بوکس درباره روند اقتدارگرایانه دولت را «بی‌اساس» خواند و تأکید کرد که آزادی کلیچکو در نقد دولت خود نشانه پایبندی اوکراین به دموکراسی است.

یرماک همچنین از اصلاحات اخیر ارتش دفاع کرد و گفت زلنسکی به عنوان فرمانده کل قوا حق دارد ژنرال‌هایی مانند میخایلو دراپاتی را جایگزین کند.

نیروهای روسیه پس از عقب‌نشینی اوکراین از منطقه کورسک، اکنون در حال پیشروی به سمت سومی هستند و به نظر می‌رسد پوتین به تصرف بخش‌هایی از استان دنیپرو نزدیک شده است؛ موفقیتی که برای کرملین از نظر نمادین اهمیت دارد.

یرماک اذعان کرد در برخی نقاط خط مقدم شرایط برای اوکراین دشوار است، اما تأکید کرد که این کشور هنوز در جنگ شکست نخورده و روسیه متحمل تلفات سنگینی شده است. او هشدار داد که اوکراین بدون حمایت تسلیحاتی غرب، قادر به مقاومت بلندمدت نخواهد بود و گفت: «اگر در مقطعی ابزار کافی نداشته باشیم، ادامه کار بسیار دشوار خواهد شد».