بازار نفت در تب‌و‌تاب بستن تنگه هرمز

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

قیمت نفت خام وست تگزاس اینترمدیت و بهای نفت خام برنت به ترتیب به ۷۴‌دلار‌و ۴۶ سنت و ۷۷‌دلار‌و ۶۵ سنت در هر بشکه رسید.

به گزارش مهر، روز دوشنبه ۲ تیر ۱۴۰۴، در پی حملات روز گذشته ایالات متحده به سه مرکز هسته‌ای ایران، قیمت نفت خام در بازارهای جهانی با افزایش درخورتوجهی مواجه شد.

بنا بر اطلاعات منتشر‌شده در «تریدینگ اکونومیکس» معاملات آتی نفت خام وست تگزاس اینترمدیت (WTI) در بازگشایی بازار با نزدیک به سه درصد رشد به حدود ۷۶‌دلار‌و ۱۰ سنت در هر بشکه رسید و به بالاترین سطح خود از ماه ژانویه تاکنون دست یافت. هم‌زمان، بهای نفت خام برنت نیز با افزایش بیش از ۲.۶ درصدی، به حدود ۷۹‌دلار‌و ۲۹ سنت در هر بشکه رسید.

هرچند در ادامه، این افزایش اولیه تا حدی تعدیل شد و در لحظه تنظیم این گزارش قیمت نفت خام وست تگزاس اینترمدیت و بهای نفت خام برنت به ترتیب به ۷۴‌دلار‌و ۴۶ سنت و ۷۷‌دلار‌و ۶۵ سنت رسیده است.

در‌حالی‌که تنش‌ها بین ایران و آمریکا شدت گرفته و واشنگتن به‌ طور مستقیم وارد درگیری اسرائیل و ایران شده است، نگرانی‌ها درباره احتمال اقدام تلافی‌جویانه تهران افزایش یافته است. یکی از جدی‌ترین نگرانی‌ها، تهدید ایران به بستن تنگه هرمز است؛ مسیری حیاتی که روزانه حدود ۲۰ درصد نفت خام جهان از آن عبور می‌کند.‌ همچنین گفتنی است که افزایش هزینه‌های بیمه و حمل نفت به دلیل اعمال «حق بیمه ریسک جنگ» بر کشتی‌ها و قیمت بالای مواد اولیه پالایشی نیز بر روند افزایشی قیمت‌ها تأثیرگذار بوده است. همچنین نگرانی‌ها درباره اختلال صادرات نفت منطقه خلیج فارس و تداوم درگیری‌ها، سرمایه‌گذاران را به سوی بازارهای انرژی سوق داده است. در همین زمینه نشریه «د سیتی» نوشته است در پی افزایش درگیری‌های نظامی ایران و اسرائیل و احتمال بسته‌شدن تنگه هرمز، تحلیلگران بازار انرژی هشدار داده‌اند احتمال دارد قیمت نفت برنت به سطوح بی‌سابقه‌ای برسد و اقتصاد جهانی را با شوک تورمی روبه‌رو کند.

بنا بر این گزارش، جهان در سال ۲۰۲۵ میلادی با مجموعه‌ای از بحران‌های هم‌زمان روبه‌رو شده است؛ ازجمله جنگ تجاری آمریکا با دیگر کشورهای جهان و درگیری نظامی ایران و اسرائیل که با تبادل موشک‌ها و حملات هوایی، منابع جهانی انرژی را تهدید می‌کند. در پی حمله اخیر آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران، نگرانی‌ها درباره اختلال در عرضه نفت از منطقه خلیج فارس افزایش یافته است. تحلیلگران معتقدند در صورت انسداد تنگه هرمز، بازار جهانی انرژی با بحران جدی روبه‌رو خواهد شد.

قیمت نفت خام شاخص برنت دریای شمال در ماه جاری میلادی با ۱۸ درصد افزایش به ۷۹‌ دلار برای هر بشکه و نفت خام شاخص دابلیوتی‌آی آمریکا با ۲۱ درصد رشد به ۷۵ دلار به ازای هر بشکه نزدیک شده است.

تحلیلگران این جهش را واکنشی مستقیم به عملیات نظامی آمریکا موسوم به «چکش نیمه‌شب» می‌دانند.

پیش‌بینی تحلیلگران درباره قیمت  نفت

تحلیلگران بانک‌های سیتی‌گروپ، جی‌پی مورگان و گلدمن ساکس در واکنش به تحولات اخیر، اهداف قیمتی نفت را بازنگری کرده‌اند.

بانک سیتی‌گروپ پیش‌بینی کرده است که در صورت اختلال در عرضه روزانه سه میلیون بشکه نفت به‌ مدت چند ماه، قیمت نفت خام می‌تواند از ۷۵ دلار به ۹۰ دلار برای هر بشکه برسد. بانک آمریکایی جی‌پی مورگان هشدار داده است که بستن کامل تنگه هرمز می‌تواند قیمت نفت را به ۱۲۰ تا ۱۳۰ دلار به ازای هر بشکه برساند. بانک آمریکایی گلدمن ساکس نیز این درگیری را معادل افزایش ۱۰ دلاری برای هر بشکه نفت خام ارزیابی کرده است. براساس تحلیل گلدمن ساکس، در‌صورتی‌که عرضه نفت ایران کاهش یابد و نیمی از این کاهش از سوی ائتلاف تولیدکنندگان عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش (اوپک‌پلاس) جبران شود، قیمت نفت برنت می‌تواند به بیش از ۹۰ دلار برای هر بشکه برسد. با این حال این بانک آمریکایی پیش‌بینی کرده است که در صورت احیای عرضه نفت ایران، قیمت‌ها در سال ۲۰۲۶ میلادی به حدود ۶۰ دلار خواهد رسید.

سناریوی بدبینانه، بستن طولانی‌مدت تنگه هرمز

تحلیلگران گلدمن ساکس هشدار داده‌اند که در صورت بسته‌شدن طولانی‌مدت تنگه هرمز که مسیر عبور حدود یک‌پنجم نفت جهان است، قیمت نفت ممکن است از صد دلار برای هر بشکه هم فراتر رود. این بانک آمریکایی تأکید کرده است که در چنین سناریویی، ظرفیت مازاد عرضه تولیدکنندگان اصلی ائتلاف اوپک‌پلاس ممکن است برای جبران کامل اختلال کافی نباشد. در کنار بحران انرژی، جنگ تجاری جهانی نیز بر اقتصاد بین‌المللی سایه افکنده است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، در سال جاری میلادی تعرفه‌هایی سنگین بر واردات از مکزیک، کانادا، چین و دیگر کشورها اعمال کرده است که این اقدام‌ها سبب شده‌اند بانک جهانی پیش‌بینی رشد تولید ناخالص داخلی جهانی را از ۲.۷ درصد به ۲.۳ درصد کاهش دهد.

در آمریکا، رشد اقتصادی برای سال ۲۰۲۵ میلادی تنها ۱.۴ درصد پیش‌بینی شده، در‌حالی‌‌که نرخ بی‌کاری به ۴.۵ درصد و تورم به سه درصد رسیده است. در چین نیز رشد اقتصادی از پنج درصد در سال ۲۰۲۴ به ۴.۵ درصد در سال ۲۰۲۵ رسیده است و انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۶ به چهار درصد برسد.

افزایش قیمت بنزین و فشار  بر  مصرف‌کنندگان

پاتریک دی‌هان از مؤسسه گس بادی (GasBuddy) اعلام کرده است که قیمت نفت خام شاخص دابلیوتی‌آی آمریکا ممکن است به ۸۰ دلار برسد و میانگین قیمت بنزین در آمریکا نیز به سه‌دلار‌و ۲۵ سنت برای هر گالن و بالاترین سطح از زمان ریاست‌جمهوری ترامپ برسد. روزانه حدود ۱۸ تا ۱۹ میلیون بشکه نفت خام از تنگه هرمز عبور می‌کند که معادل ۲۰ درصد از مصرف جهانی نفت است. نزدیکی این آبراه به ایران به این معناست که در صورت تصمیم تهران برای انسداد آن، جریان جهانی نفت به‌شدت مختل خواهد شد. اسماعیل کوثری، نماینده مجلس شورای اسلامی و از فرماندهان پیشین سپاه پاسداران، ۲۵ خرداد اعلام کرده بود احتمال انسداد تنگه هرمز به‌ طور جدی در حال بررسی است.

در همین حال شبکه پرس‌تی‌وی گزارش داد که مجلس شورای اسلامی ایران طرحی برای بستن این تنگه تصویب کرده و شورای‌ عالی امنیت ملی این کشور در حال بررسی گزینه بستن تنگه هرمز است.