دفاع موشکی پرهزینه

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

شرق: برآوردهای اولیه نشان می‌دهد جنگ اخیر میان اسرائیل و ایران، هر روز صدها میلیون دلار هزینه روی دست اسرائیل می‌گذارد؛ هزینه‌ای که ممکن است توان این کشور را برای ادامه یک جنگ طولانی به‌شدت محدود کند. گران‌ترین بخش این هزینه‌ها به موشک‌های رهگیر برای مقابله با حملات موشکی ایران بازمی‌گردد. کارشناسان می‌گویند تنها هزینه رهگیری این موشک‌ها، روزانه بین ده‌ها میلیون تا 200 میلیون دلار متغیر است. این مبلغ فقط بخشی از هزینه‌هاست؛ ارزش مهمات و هواپیماهای جنگی و علاوه‌براین خسارت به ساختمان‌ها نیز بر این رقم می‌افزایند. برخی برآوردها نشان می‌دهد بازسازی یا تعمیر خسارات وارده، دست‌کم ۴۰۰ میلیون دلار هزینه خواهد داشت. این هزینه‌های رو به افزایش، فشار مضاعفی بر اسرائیل وارد کرده تا هرچه زودتر تکلیف جنگ را روشن کند. به گزارش وال استریت ژورنال، مقامات اسرائیلی اعلام کرده‌اند که عملیات نظامی جدید ممکن است تا دو هفته ادامه یابد و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، همچنان بر تحقق تمام اهداف خود، ازجمله نابودی برنامه هسته‌ای ایران و زیرساخت تولید و انبار موشک‌های بالستیک، اصرار دارد. با این حال، این جنگ هزینه‌های سنگینی دارد. کرنیت فلوگ، رئیس پیشین بانک اسرائیل و عضو ارشد اندیشکده دموکراسی، می‌گوید: «عامل اصلی تعیین‌کننده هزینه جنگ، مدت‌زمان آن خواهد بود». او معتقد است اقتصاد اسرائیل می‌تواند یک عملیات کوتاه را تاب بیاورد؛ اما اگر جنگ به بیش از دو هفته یا یک ماه برسد، شرایط تغییر خواهد کرد. به گفته اسرائیل، ایران در چند روز گذشته بیش از ۴۰۰ موشک به سوی اسرائیل شلیک کرده است؛ حملاتی که مقابله با آنها به سامانه‌های پیشرفته دفاع هوایی نیاز دارد. هرچه تعداد موشک‌ها بیشتر شود، هزینه رهگیری هم بالاتر می‌رود. سامانه داود، که با همکاری اسرائیل و آمریکا توسعه یافته، قادر است موشک‌های کوتاه تا دوربرد، پهپادها و هواپیماها را هدف قرار دهد. هر بار فعال‌سازی این سامانه، در صورت استفاده از حداقل دو موشک رهگیر، حدود ۷۰۰ هزار دلار هزینه دارد. سامانه آرو ۳ که برای مقابله با موشک‌های بالستیک دوربرد استفاده می‌شود، برای هر بار رهگیری حدود چهار میلیون دلار هزینه دارد. نسخه قدیمی‌تر این سامانه، یعنی آرو ۲، برای هر موشک رهگیر حدود سه میلیون دلار هزینه در بر دارد.

هزینه‌های پنهان در پشت جنگ

هزینه‌های دیگر نظامی شامل نگه‌داشتن ده‌ها جنگنده، ازجمله اف-۳۵، در آسمان برای ساعت‌ها پرواز در فاصله هزار مایلی از خاک اسرائیل است؛ هزینه هر ساعت پرواز این جنگنده‌ها حدود ۱۰ هزار دلار برآورد شده است. همچنین هزینه سوخت‌گیری هوایی و مهمات استفاده‌شده، ازجمله بمب‌های JDAM و MK84، نیز باید به این فهرست اضافه شود. زوی اکشتاین، رئیس مؤسسه سیاست‌گذاری اقتصادی آرون در دانشگاه رایخمن، می‌گوید: «هزینه هر روز این جنگ از جنگ در غزه یا درگیری با حزب‌الله بسیار بیشتر است و عمده آن نیز به مصرف مهمات و همچنین فاصله فیزیکی نسبتا زیاد اسرائیل و ایران برمی‌گردد». برآورد این مؤسسه نشان می‌دهد که اگر جنگ با ایران یک ماه طول بکشد، هزینه آن برای اسرائیل حدود ۱۲ میلیارد دلار خواهد بود.

تأثیرات اقتصادی و اجتماعی

هرچند هزینه‌های نظامی اسرائیل از آغاز جنگ به شکل چشمگیری افزایش یافته است، اما به گفته اکشتاین، اقتصاددانان فعلا انتظار رکود اقتصادی ندارند. با این حال، بخش عمده‌ای از اقتصاد اسرائیل به دلیل حملات ایران تعطیل شده است؛ تنها کارکنان صنایع حیاتی فراخوانده شده‌اند و بسیاری از مشاغل، ازجمله رستوران‌ها، بسته باقی مانده‌اند. فرودگاه اصلی بین‌المللی اسرائیل نیز چند روز بسته بود و حالا فقط پروازهای بازگشت را برای اسرائیلی‌های خارج انجام می‌دهد. باوجوداین، بازارهای مالی اسرائیل به رشد خود ادامه داده‌اند و حتی پس از آغاز درگیری با ایران، رکوردهای جدیدی ثبت کردند. با این حال، خسارات ناشی از حملات موشکی ایران درخورتوجه است. مهندسان می‌گویند شدت تخریب موشک‌های بالستیک در این حملات، در دهه‌های اخیر در اسرائیل بی‌سابقه بوده است. صدها ساختمان تخریب شده‌ یا آسیب دیده‌اند و بازسازی یا تعمیر آنها صدها میلیون دلار هزینه خواهد داشت. ایال شالِو، مهندس سازه‌ای که برای ارزیابی خسارات زیرساخت‌های غیرنظامی فراخوانده شده، معتقد است تنها تعمیر یک آسمان‌خراش جدید در مرکز تل‌آویو که آسیب درخورتوجهی ندیده، هم میلیون‌ها دلار هزینه دارد. بیش از پنج هزار نفر به دلیل آسیب‌های موشکی خانه‌های خود را ترک کرده‌اند و برخی نیز در هتل‌هایی که هزینه آن را دولت پرداخت می‌کند، اسکان یافته‌اند. هدف قرار‌گرفتن زیرساخت‌های حیاتی، به‌ویژه پالایشگاه نفت بزرگ شمال اسرائیل، نگرانی‌های فراوانی به وجود آورده است. دو حمله به این پالایشگاه منجر به تعطیلی آن و مرگ سه کارمند شد. در پی این حملات، برخی کارکنان صنایع حساس و حیاتی، در روزهای اخیر، اجازه حضور در محل کار را نیافته‌اند. فرماندهی جبهه داخلی اسرائیل اعلام کرد که ممنوعیت تجمعات را تا حدی کاهش داده و اکنون تجمع تا ۳۰ نفر مجاز است و مشاغل در بیشتر نقاط می‌توانند با وجود الزامات پناهگاه، فعالیت خود را از سر بگیرند. اما مدارس همچنان تعطیل‌اند و والدین ناچارند میان کار در خانه و مراقبت از فرزندان خود، تعادل برقرار کنند.

افت قیمت نفت جهانی

در همین حال، قیمت جهانی نفت کاهش یافته و بازارهای سهام آمریکا نیز بخشی از افت‌های خود را جبران کردند، پس از آنکه رئیس‌جمهور ترامپ اعلام کرد پیش از تصمیم‌گیری درباره حمله احتمالی به ایران، زمان بیشتری برای مذاکرات در نظر خواهد گرفت. سخنگوی کاخ سفید روز پنجشنبه اعلام کرد ترامپ تا دو هفته آینده درباره اقدام نظامی احتمالی تصمیم‌گیری خواهد کرد؛ بازه زمانی‌ای که او در مواجهه با شرایط دشوار اغلب به کار می‌برد و نگرانی‌ها درباره مداخله فوری را کاهش داده است. در‌حالی‌که درگیری‌ها به هفته دوم خود رسیده، اسرائیل و ایران همچنان به تبادل آتش ادامه می‌دهند. وزیران امور خارجه اروپا قرار بود روز گذشته در ژنو با مقامات ایرانی دیدار و برای کاهش تنش و عقب‌نشینی تهران از فعالیت‌های هسته‌ای و موشکی و شاید مسائل سیاسی مهم، مذاکره کنند. قیمت آتی نفت برنت، شاخص بین‌المللی نفت، به کمتر از ۷۷ دلار در هر بشکه رسید و بیشتر افزایش روز پنجشنبه را جبران کرد. با وجود این کاهش، قیمت برنت در مقایسه با هفته گذشته هنوز بیش از ۱۱ درصد رشد داشته است. بازارهای سهام و اوراق آمریکا قرار است پس از تعطیلات اخیر روز جمعه بازگشایی شوند. بخشی از گزارش‌های درآمدزایی شرکت‌ها نیز منتشر می‌شود و انتظار می‌رود شرکت‌هایی مانند کروگر، اکسنتور و دارن رستورانتس گزارش مالی ارائه دهند. در‌این‌میان تنش‌های تجاری نیز ادامه دارد. کانادا روز پنجشنبه محدودیت‌های وارداتی و سیاست‌های جدیدی برای حمایت از صنعت فولاد خود اعلام کرد که تحت فشار تعرفه‌های ۵۰‌درصدی آمریکا آسیب دیده است.