از گزارش گروسی تا بیانیه ۱+۱۰

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

شرق: جلسه فوق‌العاده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دیروز دوشنبه در وین با هدف بررسی ابعاد حملات متجاوزانه رژیم صهیونیستی به تأسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران آغاز به‌ کار کرد. این نشست ویژه به‌ درخواست رسمی جمهوری اسلامی ایران و با حمایت کشورهای روسیه، چین، ونزوئلا، پاکستان و جمعی دیگر از اعضای شورای حکام تشکیل شد. هدف اصلی این نشست، رسیدگی به پیامدهای حملات رژیم صهیونیستی در تاریخ ۲۳ خردادماه بود؛ حملاتی که در سحرگاه آن روز آغاز شده و مناطق مختلفی از خاک ایران از‌جمله سایت‌های هسته‌ای نطنز، فردو، اصفهان و آب‌ سنگین خنداب را هدف قرار داد. طبق گزارش منابع رسمی، در جریان این تجاوزات، تأسیسات نظامی، هسته‌ای و حتی مناطق مسکونی مورد حمله قرار گرفت و شماری از فرماندهان نظامی عالی‌رتبه، دانشمندان هسته‌ای و شهروندان غیرنظامی به شهادت رسیدند. در روزهای منتهی به برگزاری نشست، فشارهای دیپلماتیک تهران برای واکنش جدی شورای حکام به این تجاوزات افزایش یافته بود و وزارت امور خارجه ایران با ارسال نامه‌ای رسمی به مدیرکل آژانس، خواستار تشکیل این جلسه فوق‌العاده شده بود.

 گزارش گروسی درباره حملات و وضعیت تأسیسات هسته‌ای ایران

در ابتدای این نشست، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گزارشی فنی و صریح از میزان خسارات وارد‌آمده به تأسیسات هسته‌ای ایران ارائه کرد. او با تأکید بر موضع پیشین خود مبنی بر غیرقابل‌ قبول بودن حمله به زیرساخت‌های هسته‌ای، گفت: «بارها اعلام کرده‌ام که تأسیسات هسته‌ای هرگز نباید هدف حمله قرار گیرند، صرف‌نظر از زمینه یا شرایط؛ زیرا این اقدام می‌تواند به ضرر مردم و محیط‌ زیست باشد. چنین حملاتی پیامدهای جدی برای ایمنی، امنیت و نظارت‌های هسته‌ای و همچنین صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی دارد». مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سخنرانی خود تصریح کرد که از زمان حمله جمعه گذشته، آسیب بیشتری به سایت غنی‌سازی نطنز وارد نشده است. با این حال، او تأیید کرد در اصفهان، چهار ساختمان شامل آزمایشگاه شیمیایی مرکزی، کارخانه تبدیل اورانیوم، کارخانه تولید سوخت رآکتور تهران و تأسیسات پردازش UF4 به فلز اورانیوم طبیعی (EU) در این حمله آسیب دیده‌اند.

او در ادامه افزود: «آژانس در ایران حضور دارد و همچنان در آنجا خواهد ماند. با توجه به شرایط ایمنی، با شروع مجدد وضعیت ایمنی، بازرسی‌های حفاظتی ادامه خواهد یافت. ما بازرسانی در صحنه داریم و ایمنی آنها اولویت اصلی ماست. تمامی اقدامات برای تضمین سلامت و امنیت آنها در حال انجام است». گروسی همچنین با اشاره به وضعیت تأسیسات فردو و رآکتور آب‌ سنگین خنداب تصریح کرد که هیچ آسیبی به این دو مرکز وارد نیامده است. او تأکید کرد همکاری و تبادل اطلاعات میان ایران و آژانس همچنان برقرار است.

واکنش صریح و هشدارآمیز ایران: ادامه همکاری‌ها فاقد توجیه است

در ادامه این نشست، رضا نجفی، نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس، در بیانیه‌ای صریح و هشدارآمیز، حملات رژیم صهیونیستی به تأسیسات هسته‌ای ایران را مصداق آشکار تروریسم دولتی و نقض بنیادین منشور سازمان ملل و اساسنامه آژانس خواند. او در سخنان خود تصریح کرد: «ایران همواره به تعهدات خود در چارچوب معاهده عدم اشاعه و پادمان‌های جامع پایبند بوده و اطلاعات گسترده‌ای درباره فعالیت‌های صلح‌آمیز خود در اختیار آژانس قرار داده است. با این حال، این شفافیت گاه به ابزار تهدید علیه امنیت ملی و جان دانشمندان ایرانی تبدیل شده است».

نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس با انتقاد شدید از سکوت نهادهای بین‌المللی عنوان کرد: «ادامه بی‌عملی آژانس و شورای حکام در برابر تهدیدات مکرر رژیم اسرائیل، نه‌تنها اعتبار آژانس را زیر سؤال برده، بلکه این رژیم را در ارتکاب اقدامات جنایتکارانه، جسورتر کرده است». رضا نجفی تأکید کرد: «وقتی حقوق و تعهدات اعضای ان‌پی‌تی به صورت متوازن رعایت نمی‌شود و برخی رژیم‌ها بدون عضویت در این معاهده، آزادانه تهدید و تجاوز می‌کنند، ادامه اجرای تعهدات داوطلبانه از سوی ایران دیگر فاقد توجیه است».

او همچنین با اشاره به اطلاع و حمایت پیشینی ایالات متحده از حملات اخیر بیان کرد: «آمریکا با ارائه اطلاعات، حمایت سیاسی و حتی تسلیحاتی، شریک کامل این تجاوز بوده و باید پاسخ‌گو باشد». نجفی در پایان بیانیه خود هشدار داد: «دوران بزن و دررو به پایان رسیده است. جمهوری اسلامی ایران، در چارچوب منشور سازمان ملل و اساسنامه آژانس، حق ذاتی خود را برای دفاع از مردم، حاکمیت و تأسیسات صلح‌آمیز محفوظ می‌داند و اقدامات متقابل را در زمان مقتضی اتخاذ خواهد کرد».

 بیانیه مشترک ۱+۱۰ کشور در محکومیت تجاوز رژیم صهیونیستی

هم‌زمان با برگزاری این نشست، ۱۱ کشور عضو شورای حکام آژانس شامل ایران، روسیه، چین، پاکستان، عراق، بلاروس، بورکینافاسو، کوبا، اندونزی، نیکاراگوئه و ونزوئلا، بیانیه‌ای مشترک در محکومیت شدید تجاوزات اخیر رژیم صهیونیستی به تأسیسات هسته‌ای ایران منتشر کردند. در متن بیانیه آمده: «ما تجاوز رژیم اسرائیل علیه ایران، از‌جمله حملات نظامی به تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را که نقض فاحش حقوق بین‌الملل، منشور سازمان ملل متحد و اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است، محکوم می‌کنیم».

در بیانیه مذکور قید شده است: «ما قویا معتقدیم که این حملات نظامی علاوه بر تهدید صلح و امنیت بین‌المللی، اعتماد به پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) را تضعیف می‌کند، بی‌توجهی آشکار به سیستم پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی محسوب می‌شود و توسعه بیشتر انرژی هسته‌ای برای اهداف صلح‌آمیز را به خطر می‌اندازد».

در ادامه، کشورهای امضا‌کننده بیانیه تصریح کردند: «ما همچنین قطع‌نامه‌های کنفرانس عمومی آژانس را که خاطرنشان کرده‌اند «هرگونه حمله مسلحانه و تهدید علیه تأسیسات هسته‌ای اختصاص داده شده به اهداف صلح‌آمیز، نقض اصول منشور سازمان ملل متحد، حقوق بین‌الملل و اساسنامه آژانس است»، یادآوری می‌کنیم». در ادامه بیانیه گفته شد: «ما به این واقعیت توجه داریم که ایران یک کشور غیر‌هسته‌ای عضو NPT است و تأسیسات هسته‌ای هدف قرار گرفته ایران تحت پوشش توافق‌نامه جامع پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دارند. ما تعهد دیرینه و محکم ایران به عدم اشاعه هسته‌ای را یادآوری می‌کنیم».

این ۱۱ کشور عضو شورای حکام آژانس متذکر شدند: «به‌شدت نگران پیامدهای گسترده چنین حمله نظامی به تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان در یک کشور عضو هستیم. لذا ما از اسرائیل می‌خواهیم که تجاوز نظامی علیه ایران را متوقف کند. ما از شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دبیرخانه و مدیرکل می‌خواهیم که اقدامات لازم را برای جلوگیری از حملات بیشتر اسرائیل به سایت‌ها و تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام دهند». در پایان بیانیه آمده: «ما از مدیرکل می‌خواهیم‌ فورا در مورد تمام پیامدهای حملات اسرائیل علیه سایت‌ها و تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران به شورای حکام گزارش دهد و در مورد هرگونه اقدام یا تهدید به تجاوز بیشتر علیه تأسیسات هسته‌ای ایران تحت پادمان‌ها به شورای امنیت 

گزارش دهد». این نشست بدون نتیجه پایان یافت و حتی شورای حکام تجاوز اسراییل را محکوم‌نکرد