انقلابی در حذف زباله‌های اتمی رخ داد
یکی از چالش‌های بزرگ در جهان، دفع ایمن و پایدار زباله‌های هسته‌ای است.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
در حالی که بهره‌گیری از انرژی هسته‌ای به‌عنوان منبعی پاک، پایدار و قابل اتکا برای تأمین نیازهای روزافزون بشر مطرح است، یکی از چالش‌های بزرگ آن، دفع ایمن و پایدار زباله‌های هسته‌ای است. هر فرد در طول یک سال مصرف انرژی، تنها حدود ۵ گرم زباله هسته‌ای تولید می‌کند؛ با این حال مدیریت همین مقدار اندک نیز نیازمند زیرساخت‌های بسیار پیچیده و راه‌حل‌های درازمدت است.
طبق برآورد «انجمن جهانی هسته‌ای»، سالانه حدود ۳۰۰ هزار تن زباله هسته‌ای در سراسر جهان تولید می‌شود که بخش عمده آن فعلاً در استخرهای خنک‌کننده در نزدیکی نیروگاه‌ها نگهداری می‌شود. اکنون، پس از دهه‌ها جستجو و بررسی، کشورهای اسکاندیناوی، به‌ویژه سوئد، فنلاند و نروژ، پیشگام پروژه‌هایی شده‌اند که می‌توانند تحولی بنیادین در نحوه دفع نهایی این زباله‌ها ایجاد کنند.
سوئد: تاسیسات سودرویکن
در دی‌ماه ۱۴۰۳، سوئد پروژه ساخت یکی از نخستین تأسیسات دائمی ذخیره‌سازی سوخت مصرف‌شده را در «سودرویکن» نزدیک نیروگاه هسته‌ای فورسمارک آغاز کرد. شرکت «مدیریت سوخت و زباله هسته‌ای سوئد» (SKB) مجوز ساخت و بهره‌برداری این تأسیسات را در اکتبر سال گذشته دریافت کرده و بودجه‌ای معادل ۱.۰۸ میلیارد دلار برای آن پیش‌بینی شده که توسط صنعت هسته‌ای تأمین می‌شود.
قرار است در این سایت ۱۲ هزار تن زباله هسته‌ای در کپسول‌های مسی ضد خوردگی به طول پنج متر، محصور در خاک رس، در عمق ۵۰۰ متری سنگ بستر دفن شوند. این مجموعه ۲۴ هکتاری با چندین ساختمان و انبارهای سنگی، برای حفظ ایمنی تا ۱۰۰ هزار سال طراحی شده و قرار است از اواخر دهه ۲۰۳۰ پذیرش زباله را آغاز کند. تکمیل کامل پروژه برای حدود سال ۲۰۸۰ برنامه‌ریزی شده است.
فنلاند: پروژه اونکالو
در فنلاند نیز تأسیسات ذخیره‌سازی پسماندهای هسته‌ای در منطقه «اونکالو» در ساحل غربی کشور در حال احداث است. این پروژه، توسط شرکت «پوسیوا اوی» هدایت می‌شود که از سال ۱۹۹۵ با هدف یافتن راه‌حلی برای دفع سوخت مصرف‌شده آغاز به کار کرده است. در این پروژه، زباله‌های هسته‌ای در عمق حدود ۴۳۰ متری سنگ بستر مدفون خواهند شد.
در اسفند ۱۴۰۳، پنج کانتینر آزمایشی حاوی مواد غیررادیواکتیو در تأسیسات سطحی مهر و موم و سپس به تونلی ۷۰ متری در زیر زمین منتقل شدند. هزینه کلی پروژه بالغ بر ۴.۵ میلیارد دلار برآورد شده که تاکنون حدود یک میلیارد دلار آن صرف شده است.
نروژ: نقشه‌راه آینده
در آوریل سال جاری، گروه کارشناسان هسته‌ای نروژ توصیه کردند که این کشور باید دو نوع تأسیسات برای دفع زباله‌های هسته‌ای بسازد: یک محل دفن زباله عمیق برای زباله‌های پرخطر و یک مخزن در عمق متوسط برای زباله‌های سطح پایین و متوسط.
«گروه انحلال هسته‌ای نروژ» (NND) که از سال ۲۰۱۸ فعال است، مسئولیت برنامه‌ریزی برای مدیریت این پسماندها را بر عهده دارد. در سال ۲۰۲۲، کنسرسیوم «GeoReN» با قراردادی ۴۱ میلیون دلاری، به حمایت از این برنامه پرداخت. پیشنهاد شده است زباله‌های پرخطر در تالارهای سنگی در عمق ۴۰۰ تا ۵۰۰ متری و زباله‌های سطح پایین در سازه‌هایی مانند طاق‌های سنگی یا سیلوها در عمق ۱۰۰ تا ۲۰۰ متری دفن شوند، مشابه مدل‌هایی که در کره‌جنوبی، اسلوونی و فنلاند استفاده می‌شود.
گام‌های جهانی به سوی آینده‌ای ایمن‌تر
اکنون با پیشرفت این پروژه‌ها، کشورهای اسکاندیناوی در خط مقدم مدیریت ایمن زباله‌های هسته‌ای قرار دارند. در صورتی که این طرح‌ها موفقیت‌آمیز باشند، می‌توانند الگوی مناسبی برای سایر کشورها جهت توسعه زیرساخت‌های انرژی هسته‌ای پاک و مطمئن باشند. آینده‌ای که در آن انرژی هسته‌ای بدون دغدغه‌های زیست‌محیطی در خدمت توسعه پایدار قرار گیرد، بیش از هر زمان دیگری در دسترس به نظر می‌رسد.
اویل پرایس
آخرین اخبار جهان را از طریق این لینک پیگیری کنید.
