اوج‌گیری تنش‌ها در جنوب آسیا؛ حمله موشکی هند به پاکستان و پاسخ نظامی اسلام‌آباد
در پی حملات موشکی هند به خاک پاکستان در تاریخ ۶ مه ۲۰۲۵، تنش‌ها میان دو کشور به سطح بی‌سابقه‌ای رسیده است.
به گزارش گروه رسانه ای شرق؛ این عملیات که با نام «عملیات سیندور» شناخته می‌شود، به‌عنوان پاسخ به حمله تروریستی ۲۲ آوریل در منطقه پاهالگام کشمیر هند که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر شد، انجام شد.
جزئیات عملیات هند
وزارت دفاع هند اعلام کرد که در این عملیات، ۹ هدف مرتبط با گروه‌های تروریستی مانند لشکر طیبه و جیش محمد در مناطق مظفرآباد، کوتلی و بهاولپور مورد حمله قرار گرفتند. هند تأکید کرده است که این حملات تنها زیرساخت‌های تروریستی را هدف قرار داده و به تأسیسات نظامی پاکستان آسیبی نرسانده است.
واکنش پاکستان
ارتش پاکستان ضمن تأیید حملات، اعلام کرد که این اقدام هند منجر به کشته شدن دست‌کم ۸ غیرنظامی، از جمله یک کودک، و زخمی شدن ۳۵ نفر دیگر شده است. پاکستان این حملات را «اقدام جنگی» خوانده و وعده داده است که پاسخ قاطعی خواهد داد.
تحولات میدانی
پاکستان مدعی شده است که پنج جنگنده هندی را سرنگون کرده است، هرچند هند این ادعا را تأیید نکرده است.
درگیری‌های شدیدی در خط کنترل کشمیر گزارش شده است، که منجر به تلفات غیرنظامی در هر دو سوی مرز شده است.
فرودگاه مظفرآباد هدف حمله موشکی قرار گرفته و برق این شهر قطع شده است.
پروازهای داخلی و بین‌المللی در پاکستان لغو یا به سمت کراچی تغییر مسیر داده‌اند.
واکنش‌های بین‌المللی
دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو گوترش، از هر دو کشور خواسته است تا از تشدید تنش‌ها خودداری کنند و تأکید کرده است که جهان تحمل یک درگیری نظامی بین دو قدرت هسته‌ای را ندارد.
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، حملات هند را «شرم‌آور» خوانده و خواستار پایان سریع این درگیری‌ها شده است.
وضعیت کنونی
هر دو کشور در حالت آماده‌باش کامل نظامی قرار دارند.
جلسات اضطراری در سطوح عالی نظامی و سیاسی در هر دو کشور در حال برگزاری است.
جامعه جهانی به‌طور گسترده خواستار خویشتن‌داری و بازگشت به میز مذاکره شده است.
با توجه به سابقه درگیری‌های گذشته و حساسیت منطقه کشمیر، نگرانی‌ها از احتمال گسترش درگیری‌ها به یک جنگ تمام‌عیار افزایش یافته است. تحلیلگران بین‌المللی تأکید می‌کنند که هرگونه تشدید تنش می‌تواند پیامدهای فاجعه‌باری برای منطقه و جهان به همراه داشته باشد.
پی حملات موشکی متقابل میان هند و پاکستان و تشدید وضعیت امنیتی، بسیاری از مناطق مرزی و حتی برخی شهرهای بزرگ در هر دو کشور دچار اختلال شدید در فعالیت‌های روزمره شده‌اند:
تعطیلی‌ها و اختلالات داخلی در هند و پاکستان
در هند، مدارس، دانشگاه‌ها و ادارات دولتی در ایالت‌های جامو و کشمیر، پنجاب و بخش‌هایی از هیماچال پرادش تا اطلاع ثانوی تعطیل اعلام شده‌اند. پروازهای داخلی از شهرهای مرزی مانند آمریتسار و سرینگر لغو یا تعلیق شده‌اند. فعالیت بازارهای عمومی در نزدیکی مناطق مرزی کاملاً متوقف شده است.
در پاکستان نیز استان‌های خیبر پختونخوا، پنجاب و آزاد کشمیر تحت هشدار قرمز امنیتی قرار گرفته‌اند و مدارس، ادارات دولتی و برخی نهادهای مالی به‌طور موقت تعطیل شده‌اند. در شهرهای اسلام‌آباد، راولپندی و لاهور، تجمعات عمومی ممنوع اعلام شده و نیروهای امنیتی به‌طور گسترده مستقر شده‌اند.
وضعیت حمل‌ونقل
مسیرهای قطار و اتوبوس بین‌المللی بین دو کشور متوقف شده‌اند. در پاکستان، شبکه حمل‌ونقل عمومی در شهرهای نزدیک به مرز هند برای جلوگیری از آسیب احتمالی، فعالیت خود را متوقف کرده است.
در هند نیز حمل‌ونقل عمومی در ایالت‌های شمالی با محدودیت شدید مواجه شده و برخی جاده‌ها بسته شده‌اند.
این اختلالات گسترده، زندگی روزمره میلیون‌ها نفر را در هر دو سوی مرز مختل کرده و باعث افزایش نگرانی‌ها در سطح جهانی شده است.
کشمیر منطقه‌ای کوهستانی و راهبردی در شمال شبه‌قاره هند است که از دهه ۱۹۴۰ تاکنون، کانون یکی از طولانی‌ترین و پیچیده‌ترین منازعات ارضی جهان میان هند و پاکستان بوده است.
کشمیر کجاست؟
کشمیر در مرز شمالی هند، شرق پاکستان و جنوب غربی چین قرار دارد و از نظر تقسیمات کنونی، به سه بخش تقسیم شده:
جامو و کشمیر و لداخ: تحت کنترل هند.
آزاد کشمیر و گلگت-بلتستان: تحت کنترل پاکستان.
منطقه کوچک آکسای چین: در کنترل چین.
چرا بر سر کشمیر جنگ شده؟
سرآغاز منازعه: پس از استقلال هند و پاکستان از بریتانیا در سال ۱۹۴۷، حاکم مسلمان کشمیر تمایل به پیوستن به هند داشت، در حالی که اکثریت جمعیت مسلمان بودند و انتظار می‌رفت منطقه به پاکستان بپیوندد. این موضوع باعث اولین جنگ هند و پاکستان شد.
وضعیت کنونی: خط کنترل (LoC) مرز فعلی میان دو بخش هند و پاکستان است، اما هر دو کشور مدعی مالکیت کل منطقه هستند.
ابعاد مذهبی و امنیتی: کشمیر همواره محل درگیری‌های قومی، مذهبی و گاه حضور گروه‌های شبه‌نظامی بوده و به‌شدت نظامی‌سازی شده است. هند ادعا می‌کند گروه‌های تروریستی از خاک پاکستان به کشمیر هند نفوذ می‌کنند، در حالی که پاکستان، هند را به سرکوب خشونت‌بار مسلمانان کشمیری متهم می‌کند.
این منطقه نه‌تنها به‌لحاظ احساسی و هویتی برای هر دو ملت اهمیت دارد، بلکه موقعیتی ژئوپولیتیک و منابع آبی مهمی نیز دارد که به منازعه دامن می‌زند.
پاکستان می‌گوید حمله هند ۸ کشته برجای گذاشته است.
محمد اسحاق دار، وزیرخارجه پاکستان می‌گوید در جریان حمله بامداد چهارشنبه هند به این کشور، ۸ غیرنظامی کشته و ۳۵ نفر زخمی شده‌اند.
وزیر خارجه پاکستان گفته بیشترین آمار قربانیان در شهر احمدپور این کشور بوده است.
