بحران ادامهدار فقدان ایمنی در خوابگاههای دانشجویی؛
ساختمان قدس که سقفش ریخت، بیش از ۳۷ سال قدمت دارد
در پی ریزش سقف اتاق خوابگاه قدس ۳ دانشگاه تهران، معاون دانشجویی این دانشگاه با تاکید بر اینکه این اتفاق موضوع جدیدی نیست و با توجه به قدمت بالای ۳۷ سال خوابگاهها ما همواره شاهد این نوع اتفاقات هستیم، گفت: قرار است تابستان امسال ۸ ساختمان خوابگاهی اطراف دانشگاه در قالب طرح ساماندهی خوابگاههای سطح شهر ساماندهی شوند.

به گزارش گروه رسانهای شرق، شب گذشته ویدیویی در شبکههای اجتماعی منتشر شد که از ریزش سقف یکی از خوابگاههای دانشگاه تهران خبر میداد. در حالی که همه نگران وضعیت سلامت دانشجویان بودند، خبر رسید که کسی آسیب ندیده است اما این حادثه بار دیگر موضوع فقدان ایمنی در ساختمانهای دانشجویی را بر سر زبانها انداخت. آن هم در شرایطی که اخبار بروز انواع حوادث در خوابگاهها طی سالهای اخیر کم نبوده است و حتی این ناامنی در اواخر سال گذشته، منجر به قتل جوان دانشجویی در کوچه یک خوابگاه هم شده بود.
قدمت ساختمان خوابگاه بالای ۳۷ سال است
در پی ریزش سقف اتاق خوابگاه قدس ۳ دانشگاه تهران، معاون دانشجویی این دانشگاه با تاکید بر اینکه این اتفاق موضوع جدیدی نیست و با توجه به قدمت بالای ۳۷ سال خوابگاهها ما همواره شاهد این نوع اتفاقات هستیم، گفت: قرار است تابستان امسال ۸ ساختمان خوابگاهی اطراف دانشگاه در قالب طرح ساماندهی خوابگاههای سطح شهر ساماندهی شوند.
دکتر علی حسین رضائیان ضمن بیان این مطلب در توضیح ریزش سقف یکی از خوابگاه های دانشگاه تهران اظهار کرد: از زمانی که مسئولیت معاونت دانشجویی دانشگاه تهران را بر عهده گرفتم، شاهد مشکلات حوزه خوابگاه های دانشجویی هستم. در واقع زمانی که به صورت بی رویه و بدون توجه به ظرفیت اعلام شده دانشگاه، دانشجو جذب میشود، قطعا باید شاهد مشکلات این چنینی باشیم.
او در ادامه تصریح کرد: متاسفانه ظرفیت خوابگاههای دانشجویی دانشگاه تهران متناسب با افزایش ظرفیت دانشجو تغییری نکرده و دانشگاه نتوانسته است خوابگاه جدیدی برای دانشجویان خود بسازد؛ لذا دانشجویان در قالب شهر دانش اطراف پردیس مرکزی دانشگاه یعنی ساختمان های خیابان ۱۶ آذر و انقلاب در ساختمان هایی که عمدتا کلنگی و بعضا با ۳۵ سال به بالا سن دارند، اسکان داده شدند.
بازسازی خوابگاه قدس ۵۰ میلیارد بودجه لازم دارد
معاون دانشجویی دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه اخیرا سقف یکی از اتاق های خوابگاه قدس که از جمله خوابگاههای قدیمی و اطراف پردیس مرکز دانشگاه است به دلیل قدمت بالای ساختمان ریزش کرد، خاطرنشان کرد: خوشبختانه در این سانحه هیچ دانشجویی آسیب ندید و به دلیل اینکه دانشجویان در ایام امتحانات هستند و امکان جابجایی آنها وجود نداشت؛ بنابراین دو اتاقی که سقف آن ریزش کرده بود را تخلیه و اقدامات تعمیر انجام شد.
دکتر رضائیان با بیان اینکه بودجه تعمیر و تجهیز خوابگاهها که از سوی سازمان برنامه و بودجه تخصیص می یابد پاسخگوی نیاز نیست، گفت: وقتی عنوان می شود دانشگاه تهران ۹۰ سال عمر دارد قطعا ساختمان.های این دانشگاه نیز عمر بالایی دارند؛ اما این در حالی است که بودجههای تعمیر و تجهیز بدون در نظر گرفتن قدمت این ساختمانها پرداخت می شود.
این استاد دانشگاه تهران از تصویب طرح ساماندهی خوابگاههای سطح شهر این دانشگاه در هیات رئیسه خبر داد و گفت: بر اساس این طرح قرار است ۸ خوابگاه سطح شهر که عمدتا در اطراف پردیس مرکزی هستند، در تابستان امسال جمعآوری شوند؛ چرا که به دلیل هزینه بسیار بالا امکان بازسازی این ساختمانها وجود ندارد؛ به طور مثال اگر بخواهیم همین ساختمان قدس ۳ که اخیر سقف یکی از اتاق های آن ریزش کرده را بازسازی کنیم، باید ۵۰ میلیارد تومان بودجه داشته باشیم.
رئیس سازمان خدمات دانشجویی دانشگاه تهران افزود: با دانشکده های دانشگاه رایزینی هایی انجام شده تا ساختمان هایی که فعلا به آن نیاز ندارند را در اختیار معاونت دانشجویی قرار دهند تا بتوانیم ۸ خوابگاه سطح شهر را جمع آوری کنیم؛ البته تعمیر و تجهیز این ساختمان ها نیز نیازمند بودجه بسیاری است که امیدواریم بتوانیم از کمک های صندوق رفاه دانشجویان، خیرین و بنیاد حامیان دانشگاه در این زمینه بهره مند شویم.
رضائیان با بیان اینکه کار تخلیه ساختمان ۸ خوابگاه فوق پس از ۱۵ تیرماه آغاز می شود، گفت: حدود ۱۰۰۰ دانشجو ساکن این خوابگاه ها هستند؛ ضمن اینکه به طور کلی ۳۰۰۰ دانشجوی ما در خوابگاه های سطح شهر اسکان داده شدند که باید این خوابگاه ها نیز ساماندهی شوند.
ریزش سقف خوابگاهی در گرگان
نگاهی به اخبار حوادث در خوابگاههای دانشجویی کشور طی سالهای اخیر به خوبی فقدان ایمنی را نشان میدهد. به طور مثال آبان سال گذشته تصاویری در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود که در آن سقف خوابگاه دیگری ریزش کرده بود. در آن ویدیو، بخشهایی از سقف لابی خوابگاه دانشگاه فرهنگیان پردیس امام خمینی گرگان و البته قسمت دیوارههای بیرونی این مرکز خوابگاهی فروریخت و گلایه و نگرانی دانشجویان را به همراه داشت.
روز بعد، در جلسه ای به ریاست معاون سیاسی، امنیتی واجتماعی استاندار گلستان مسائل و مشکلات دانشجویی و خوابگاههای دانشگاه فرهنگیان مورد بررسی قرار گرفت و محمد حمیدی با تاکید بر رفع مشکلات دانشجویی و خوابگاهی توسط دانشگاه فرهنگیان با حمایت آموزش و پرورش به عنوان متولی دانشگاه فرهنگیان گفت : آموزش و پرورش باید در مشکلات دانشگاه فرهنگیان خود را مسئول دانسته و در رفع آن پیشقدم باشد.
او همچنین تاکید کرد: دانشگاه فرهنگیان با مشورت و نظارت دفتر فنی و اداره کل سیاسی انتخابات استانداری، ساختمان مناسب جهت استفاده بعنوان خوابگاه دانشجویی، با اولویت استفاده از ظرفیتهای آموزش و پرورش، شناسایی و تا پایان ترم جاری جایگزین خوابگاه موجود نمایند.
قتل یک دانشجو در کوچه خوابگاه
در شامگاه ۲۴ بهمن ۱۴۰۳، امیرمحمد خالقی، دانشجوی ایرانی ۱۹ ساله رشتهٔ مدیریت دانشگاه تهران، هنگام مراجعه به خوابگاه دانشگاه، توسط دو سارق موتورسوار مورد حمله قرار گرفت و صبح روز بعد درگذشت.
شاهدان عینی اعلام کردند که وی در تلاش برای دفاع از خود، با زورگیران درگیر و به شدت مجروح شد. ضربهٔ چاقو کتف، پهلو و قفسه سینهٔ او وارد شده بود.
قتل این دانشجو باعث خشم عمومی و انتقاد گسترده به وضعیت امینی دانشجویان در محدوده خوابگاه شد.
آتشسوزی دو خوابگاه دانشجویی در یک ماه
اخبار مرتبط با آتشسوزی در خوابگاهها نیز در این مدت کم نبوده است. به طور مثال، شامگاه دوشنبه ۲۹ اردیبهشت، گزارشی مبنی بر وقوع آتش سوزی در طبقه اول یکی از بلوکهای خوابگاه دخترانه «لاله» واقع در مجتمع دانشگاه آزاد اسلامی قزوین، به سامانه ۱۲۵ اعلام شد. حسامالدین حقشناس، سرپرست سازمان آتشنشانی قزوین، در توضیح این حادثه عنوان کرده بود: با وقوع آتشسوزی در یکی از ساختمانهای خوابگاه دخترانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، دچار حریق شد اما با حضور سریع و هماهنگ نیروهای آتشنشانی، حادثه بهخوبی مهار شد و آسیبی جدی به ساکنان وارد نشد.
حقشناس خاطرنشان کرد: آتشنشانان بلافاصله پس از ورود به محل، حریق را در همان دقایق ابتدایی مهار کردند و با اقدام سریع، مانع سرایت آن به دیگر بخشهای خوابگاه شدند. با وجود دودگرفتگی شدید در ساختمان، عملیات تخلیه دود و نجات ساکنان در کوتاهترین زمان ممکن انجام شد.
سرپرست آتشنشانی قزوین با تأکید بر نبود تلفات انسانی در این حادثه گفت: بر اساس گزارش اورژانس، تنها یکی از دانشجویان دچار ناراحتی جزئی شد که در همان محل بهصورت سرپایی مداوا شد.
به گفته او نقص فنی در سیستم برقی عامل این حادثه بود که میتوانست منجر به عواقب جبرانناپذیری شود: بررسی علت دقیق آتشسوزی در دست انجام است، اما شواهد اولیه از احتمال بروز نقص فنی در سیستم برقی حکایت دارد. این حادثه نشان داد که آموزشهای ایمنی و آمادگی و نظارت و بازرسی تخصصی مراکز آموزشی در مواجهه با حوادث، موضوعی جدی و ضروری است وعدم رعایت آن به نتایج کنونی منجر میشود.
یکم اردیبهشت ماه امسال نیز حادثه مشابه دیگری در تهران رخ داده بود. ساعت ۱۹:۵۲ یک اردیبهشت حادثه آتشسوزی یک ساختمان در خیابان شریعتی تقاطع خیابان ظفر به سامانه ۱۲۵ اعلام و ماموران سه ایستگاه به همراه خودروهای پشتیبانی از جمله نردبان هیدرولیکی و خودرو حامل تجهیزات تنفسی به محل حادثه اعزام شدند.
جلال ملکی سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران در شرح این حادثه عنوان کرده بود: محل آتشسوزی یک ساختمان چهار طبقه قدیمیساز بود که به عنوان خوابگاه مخصوص دختران استفاده میشد این ساختمان در قسمت پشت بام دچار آتش سوزی شده بود.
در این حادثه نیز سه نفر آسیب جزیی دیدند اما باز هم مسئله ایمنی در این ماجرا خود را نشان داده بود. ملکی ادامه داد: این قسمت به وسعت ۶۰ متر با سقف شیروانی به محل استراحت تبدیل شده بود که این سقفهای کاذب و مقداری میز و صندلی دچار آتش سوزی شد.
ماجرای نبود ایمنی در ساختمانها، خوابگاهها و محیطهای دانشجویی از جمله بحرانهایی است که میتواند روزی منجر به یک فاجعه بزرگ شود و تبعات غیرقابل جبرانی نیز به همراه داشته باشد. هرچه زودتر به این موضوع توجه شود و بودجه اختصاص یابد، زودتر میتوان از عواقب محتمل آن جلوگیری کرد.