داستان ایرانخودرو در دو مسیر متفاوت
۵ دلیل عمده که ایرانخودرو در آبان ۱۴۰۴ برخلاف صنعت خودرو جهش کرد
داستان صنعت خودرو در آبان ۱۴۰۴ همچنان روی ریل ناکامی پیش میرود؛ ریل زنگخوردهای که تیراژ پایین، خطهای نیمهفعال و سایه سنگین رکود بر آن نشسته است. اما در دل همین تاریکی، چراغی روشن مانده؛ چراغی که نه از جاده مخصوصِ نارنجیها، بلکه از سولههای آبیرنگ ایرانخودرو میتابد. صنعتی که ماههاست با کمبود قطعه، ناتوانی در مونتاژ و افت پیدرپی دستوپنجه نرم میکند، حالا یک نقطه خلاف جریان پیش روی خود میبیند: رشد ایرانخودرو در زمانی که تقریباً همه در مسیر نزولاند.
به گزارش گروه رسانهای شرق،
داستان صنعت خودرو در آبان ۱۴۰۴ همچنان روی ریل ناکامی پیش میرود؛ ریل زنگخوردهای که تیراژ پایین، خطهای نیمهفعال و سایه سنگین رکود بر آن نشسته است. اما در دل همین تاریکی، چراغی روشن مانده؛ چراغی که نه از جاده مخصوصِ نارنجیها، بلکه از سولههای آبیرنگ ایرانخودرو میتابد. صنعتی که ماههاست با کمبود قطعه، ناتوانی در مونتاژ و افت پیدرپی دستوپنجه نرم میکند، حالا یک نقطه خلاف جریان پیش روی خود میبیند: رشد ایرانخودرو در زمانی که تقریباً همه در مسیر نزولاند.
کل تولید سواریسازان کشور در هشتماهه نخست سال افت کرده، اما ایرانخودرو برخلاف روند عمومی، با رشد قابل توجهی مسیر خود را از سایپا و پارسخودرو جدا کرده است. سایپا افتی بیش از یکسوم و پارسخودرو سقوطی بالای ۴۰ درصد را ثبت کردهاند. دادهها نشان میدهد صنعت خودرو امسال از رسیدن به هدف تولید فاصله گرفته و دوگانه «رشد یکقطب و سقوط دو قطب دیگر» آینده بازار و سیاستگذاری را تحتتأثیر قرار میدهد.
آبان امسال یکبار دیگر صنعت خودرو را مقابل آینه گذاشت؛ آینهای که تصویر نهاییاش چیزی جز کاهش تولید و عقبنشینی خطوط مونتاژ نیست. اما در همین قاب تیره، بخشی از تصویر روشنتر است؛ بخشی که نشان میدهد ایرانخودرو برخلاف جریان آب شنا کرده است.
چرا وقتی کل صنعت افت کرده، ایرانخودرو رشد کرده است؟
اما برای رسیدن به پاسخ، باید کمی عقبتر رفت. آمارها میگویند مجموع تولید سواریسازان طی هشتماهه نخست سال بیش از ۶ درصد کمتر شده؛ اما همین آمارها ناگهان در یک نقطه واژگون میشوند:
ایرانخودرو در همین دوره نزدیک به ۳۷۸ هزار دستگاه خودرو تولید کرده؛ یعنی بیش از ۵۰ هزار دستگاه بیشتر از سال گذشته.
چه شد که سرعت مونتاژ در خطوط آبیپوشان بالا رفت ولی در خطوط نارنجی، نیمهجان باقی ماند؟
وقتی به داخل سبد محصولات ایرانخودرو نگاه میکنیم، چند نشانه دیده میشود: هایما بهطرزی کمسابقه بالاتر رفته و رشد بالای ۵۰ درصدی داشته؛ یعنی ایرانخودرو به سمت بازار خودروهای مونتاژی و نیمهلوکس گام برداشته است.
سورن ناگهان جهش کرده و تبدیل به موتور اصلی رشد شده؛ جهشی که احتمالاً از نظم زنجیره تأمین، وجود قطعه و تمرکز بر محصولات پرفروش نشأت میگیرد.
تارا با رشد بالای ۳۰ درصد، پروژهای موفق از آب درآمده و نشان میدهد این شرکت برای تغییر ترکیب سبد محصول برنامه داشته است. دنا و رانا هم هرچند آهسته، اما رو به جلو حرکت کردهاند.
آیا ایرانخودرو زیرپوستی قصد افزایش سهم بازار داشته و از نیمه سال استراتژیاش را تغییر داده؟
شواهد این را تأیید میکند؛ تمرکز بر محصولاتی با گردش تولید سریع و عرضه قابل پیشبینی، نشانهای از سودجویی از خلأ رقباست.
در نقطه مقابل، سایپا در مسیر دیگری قدم گذاشته است؛ مسیری رو به پایین.
بیش از ۳۴ درصد افت در هشتماهه نخست سال؛ افتی که ستون اصلی تولید این شرکت، یعنی خانواده X200 را هم زمینگیر کرده است.
تیبا، کوییک و ساینا هر سه در سراشیبیاند، و شاهین که قرار بود امید جدید سایپا باشد، با افت بالای ۳۶ درصد راه به جایی نبرده است.
آیا سایپا درگیر کمبود قطعه است؟ یا بحران مدیریت سبد محصول آنقدر جدی شده که تولید را به نیمه فلج رسانده؟
پارسخودرو از این هم پایینتر رفته؛ با سقوط بیش از ۴۱ درصد.
این شرکت عملاً قربانی کووچک اما پررنگ زنجیره تأمین است؛ جایی که نبود موتور، ECU و قطعات حیاتی، خط را از حرکت بازمیدارد.
آیا امکان بازگشت این شرکتها در ماههای بعد وجود دارد؟
دادهها چنین نمیگویند. افت صنعتی که همزمان با کاهش تقاضا، کمبود نقدینگی، و توقف پروژههای جدید همراه شده، نشانه روشنی از یک فصل سخت است. و در این فصل سخت، تنها یک شرکت فعلاً توانسته سرش را از آب بیرون نگه دارد.
اگر ایرانخودرو تنها تولیدکنندهای باشد که رشد کرده، تکلیف هدف تولید سال ۱۴۰۴ چه میشود؟
پاسخ روشن است: این هدف دیگر دستیافتنی نیست. رشد یک شرکت نمیتواند سقوط دو شرکت دیگر را جبران کند. صنعت خودرو در پایان پاییز در وضعیتی ایستاده که شکاف میان دو غول کشور از همیشه بزرگتر است؛ شکافی که نه فقط بر خط تولید، که بر بازار، قیمتها و سیاستگذاری سال آینده نیز سایه میاندازد.
آخرین اخبار اقتصادی را از طریق این لینک پیگیری کنید.
