مرداد داغ «ایران‌خودرو»؛ موفقیت در کوران بحران

جهش تولید ایران‌خودرو در پنجمین ماه سال سبب شد درصد رشد تجمیعی این شرکت که ماه پیش ۶- درصد بود، به ۱.۳ درصد برسد.

این مجموعه در شرایطی یک‌پنجم بیشتر از مردادماه سال گذشته تولید کرد که آمار خودروسازی در کل کشور بعد از نزولی ۴ ماهه در ماه میانی تابستان نزدیک به نقطه سربه‌سر ایستاد و کمتر از یک درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشت.

نکته قابل تأمل در این آمار، روند روبه‌رشد ایران‌خودرو در تصاحب بازار بود؛ چراکه ایران‌خودرو ۵۷ درصد از سهم تولید خودرو در مردادماه را به‌خود اختصاص داد و به زبان ساده به تنهایی بیش از مجموع تولیدات ۶ شرکت بزرگ خودروسازی تولید داشت.

آنچه این آمار را قابل تأمل ساخت وضعیت شاخص‌های اقتصادی کشور همچنین گرفتاری‌های حقوقی این مجموعه در مردادماه بود.

ازجمله؛ 

۱. افزایش قیمت دلار: نرخ ارز در بازار تحت‌تأثیر کشمکش‌های سیاسی، افزایش تقاضای داخلی، حرکت سرمایه‌های خرد از بورس به سمت خرید دلار و ... باعث شد قیمت دلار از ۹۵ هزار تومان عبور کند. این در حالی است که نرخ دلار در مدت مشابه یعنی مرداد سال ۱۴۰۳، ۴۹ هزار تومان بود. به‌زبان ساده نرخ ارز نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدوداً ۲ برابر شد که معنایی جز افزایش قیمت نهاده‌های تولید داخلی و وارداتی نداشت.

۲. تورم نقطه‌به‌نقطه: بر اساس گزارش مرکز ملی آمار ایران، تورم نقطه‌به‌نقطه مردادماه ۴۲.۴ درصد بود؛ یعنی واحدهای صنعتی به طور میانگین ۴۲.۴ درصد بیشتر از مرداد ۱۴۰۳ برای خرید قطعات و مواد اولیه همچنین بهای خدمات هزینه کرده‌اند.

۳. تورم سالانه: نرخ تورم سالانه در مرداد ۱۴۰۴ به ۳۶.۳ درصد رسید.

۴. شکایت وزارت صمت: پینگ‌پنگ وزارت صمت با ایران‌خودرو بر سر قیمت‌گذاری دستوری در مردادماه به اوج خود رسید. وزارت صمت بدون توجه به مستندات قانونی بزرگ‌ترین مجموعه خودروسازی کشور در اعلام قیمت‌ها از ایران‌خودرو به تعزیرات شکایت کرد که رأی بدوی این سازمان مردادماه منتشر و ایران‌خودرو مکلف به فروش محصولات با اصلاح ۱۵ درصدی شد.

۵. حمله رسانه‌ای تعزیرات به «ایران‌خودرو»: رأی بدوی سازمان تعزیرات از سوی سخنگوی این نهاد با ادعاهایی اثبات‌نشده و اطلاعات نادرست در یک نشست خبری، فشار رسانه‌ای و روانی مضاعفی به این مجموعه تحمیل کرد. متعاقب کشمکش وزارت صمت و تعزیرات با ایران‌خودرو بر سر قیمت‌گذاری دستوری، نماد این شرکت در بورس در مردادماه هم بسته ماند. رویدادی که در کنار تعزیراتی‌شدن فضا و فضاسازی رسانه‌ای علیه این مجموعه بی‌اعتمادی حاکم بر بازار سرمایه را تشدید کرد. چراکه نمادهای خودرویی، از ستون‌های اصلی بورس و نماد ایران‌خودرو اصلی‌ترین نماد خودرویی بازار سرمایه است و تلاطم آن کل بورس را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. به همین دلیل کارشناسان در تحلیل بازار سرخ‌پوش سرمایه، رویکرد وزارت صمت نسبت به ایران‌خودرو را نادیده نگرفتند.

ناظر به این دلایل پنج‌گانه بود که رشد تولید در ایران‌خودرو ناظران و کارشناسان را غافلگیر کرد؛ چراکه مواردی چون شرایط پساجنگی واحدهای صنعتی، ناترازی انرژی به‌خصوص قطعی برق و آب، رکود بازار و تشدید فشارهای اقتصادی، دست‌اندازهای بزرگی جلوی راه تولیدکنندگان سخته است؛ با این وجود ایران خودرو علاوه بر تصاحب ۵۳ درصدی بازار، در ۵ ماهه منتهی به مردادماه حدود ۱۵۹ هزار میلیارد تومان فروش داشت که نسبت به دوره مشابه قبل رشد ۳۸ درصدی را رقم زد. آماری که نشان می‌دهد؛

• ایران‌خودرو با وجود تورم نقطه‌به‌نقطه ۴۲.۴ درصدی و افزایش دو برابری نرخ دلار (از ۴۹ هزار به ۹۵ هزار تومان)، رشد ۲۶ درصدی تولید انواع خودرو سواری و تجاری را ثبت کرد که نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری بالای این شرکت در برابر فشارهای اقتصادی است.

• اختصاص ۵۷ درصد از سهم تولید خودرو در مردادماه به ایران‌خودرو، از برتری این شرکت نسبت به رقبا حکایت داشت.

• در حالی که کل صنعت خودروسازی کشور در مردادماه کمتر از یک درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشت، رشد ۲۶ درصدی ایران‌خودرو نشان‌دهنده عملکردی فراتر از میانگین صنعت است.

• شکایت وزارت صمت و فشار رسانه‌ای تعزیرات به دلیل قیمت‌گذاری دستوری، همراه با بسته ماندن نماد بورسی ایران‌خودرو، نشان‌دهنده چالش‌های غیراقتصادی پیش‌روی این مجموعه بود که به گواه آمار، این شرکت با موفقیت از آن عبور کرده یا در حال عبور است. 

• فروش ۱۵۹ هزار میلیارد تومانی در پنج ماهه منتهی به مرداد با رشد ۳۸ درصدی، نشان‌دهنده تقاضای قوی برای محصولات ایران‌خودرو و توانایی این شرکت در حفظ بازار در شرایط تورمی است.