دستورالعمل تازه شورای رقابت، زیر ذره‌بین صنعت خودرو
قیمت‌ها با خط‌کش تازه؛ راه نجات یا قفل جدید بر دست خودروسازان؟
۱۵شهریور ۱۴۰۴، شورای رقابت بی‌سروصدا اما با وعده‌های بلند… نسخه‌ای تازه برای نظم بازار خودرو پیچید. ظاهرش ساده است؛ هر خودروی داخلی یا مونتاژی که از جدول قیمت نمونه خارجیِ هم‌رده بالاتر زد، دیگر جواز افزایش نخواهد داشت. ساده؟ احتمالاً نه.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
ایلیا پیرولی: بازار خودرو در این کشور، سال‌هاست که همان زمین ناهمواری‌ست که قوانینش مدام عوض می‌شود. یک روز، صف پراید کشیده می‌شود تا میدان انقلاب؛ روز دیگر، مونتاژی‌ها از هر گوشه پیدا می‌شوند. ولی از اواخر دهه نود به این طرف، نرخ ارز، تورم، و آن فاصله عجیب بین کارخانه و بازار، جایی برای نفس خریدار و حتی گاهی سازنده نگذاشت. حالا، این خط‌کش تازه شورای رقابت آمده وسط؛ شاید که فرق هیجان و منطق را جدا کند.
۱. مردم چه به‌دست می‌آورند؟
اگر این بخشنامه جدی گرفته شود، شاید اولین هدیه‌اش برای مردم آرامش باشد. فرض کنید یک خانواده می‌خواهد تارا بگیرد. دیگر لازم نیست هر صبح با لرزش گوشی منتظر خبر «از فردا ۱۵ درصد گرون میشه» باشند. قیمت، از حالا باید از گذرگاه مقایسه جهانی رد شود.
۲. خودروساز چه؟ به‌خصوص ایران‌خودرو ایران‌خودرو…
همان غول آبی که با تارا، دنا، و باقی اسامیِ آشنا، همیشه زیر ذره‌بین بوده. برایش(اگر این قانون سالم اجرا شود)حکم سپر را دارد. می‌تواند با عدد و مدرک بگوید «ببینید، ما با پژو ۳۰۸ در یک لیگ هستیم، پس قیمتمان بی‌راه نیست». ولی، و این ولی را پررنگ کنید، اگر مدل مقایسه‌ای اشتباه انتخاب شود یا هزینه تولید با ارز غیرواقعی حساب شود، همان قفل قدیمی، حالا با رنگ تازه برمی‌گردد.
۳. بازار و دلال‌ها یادتان هست ۹۷ چه شد؟
پراید یک‌شبه فاصله ۱۴ میلیونی پیدا کرد، مردم به دنبال خرید فوری افتادند، دلال‌ها نفس راحت کشیدند. حالا اگر این فاصله کارخانه-بازار کم شود، دیگر خرید انبوه برای فروش بعدی وسوسه‌برانگیز نخواهد بود. بازار کمی بیشتر شبیه بازار می‌شود، نه میدان سوداگران.
۴. ثبات در خط تولید
وقتی قیمت از مسیر داده‌های واقعی عبور کند، زنجیره تأمین آرام‌تر کار می‌کند. قطعه‌ساز قراردادش را با خیال راحت‌تر امضا می‌کند. حتی راننده‌ای که قطعات را از اصفهان به تبریز می‌برد، می‌داند کرایه‌اش فردا به فنا نمی‌رود.
اما و اگرها
هیچ خط‌کشی بی‌حاشیه نیست. آیا مرجع خارجی دقیق انتخاب می‌شود؟ اگر خودروی خارجی در بازار جهانی تخفیف فصلی گرفت، واقعاً باید قیمت داخلی‌اش هم همان موقع پایین بیاید؟ نوسان ارزی ناگهانی چه می‌شود؟ یکی دو بار بی‌دقتی، و مردم دوباره برمی‌گردند سر همان بی‌اعتمادی قبلی.
سناریوهای ضدونقیض
فرض کنید برای جک S5 داخلی، نمونه مقایسه‌ای را یک مدل ارزان‌تر چینی بگذارند، بی‌آنکه کیفیت یا خدمات پس از فروش را حساب کنند. این، یعنی لگدزدن به آزادی قیمت‌گذاری سازنده. برعکسش؟ انتخاب یک مدل خارجی لوکس و گران، و بعد بالا بردن قیمت داخلی به بهانه «ما هم جزو شاسی‌بلندهای رده‌بالا هستیم.»
اگر داده‌ها واقعی باشد و وزارت صمت و شورای رقابت پای اجرای دقیق بایستند، شاید راهی باز شود. شاید ایران‌خودرو بتواند پولی که از قیمت‌گذاری دستوری نجات داده، خرج بهبود موتور تارا کند یا طراحی داخلی دنا را بالا بکشد.
اما آنچه مشخص است اگر باز سیاست بر اقتصاد غلبه کند، تجربه نشان داده که راه، نیمه‌تمام می‌ماند. این خط‌کش تازه، روی کاغذ قشنگ است: خریدار با اعتماد بیشتر، تولیدکننده دور از زیان، بازار بدون هیجان کاذب. اما واقعیت کف بازار رقم می‌خورد، نه پشت میزهای جلسه. اگر خاک این زمین صاف شود، شاید این بار فینال داستان، خوش‌تر از فصل‌های قبل باشد.
آخرین اخبار اقتصادی را از طریق این لینک پیگیری کنید.
