خیزش گرد و غبار از بستر خشک زایندهرود؛ هشدار جدی برای سلامت و کیفیت هوای اصفهان
استان اصفهان این روزها با بحرانی جدی در حوزه محیط زیست و سلامت عمومی مواجه است؛ بستر خشکشده زایندهرود که روزگاری سرچشمه حیات، کشاورزی و نشاط در منطقه بود، اکنون به یکی از مهمترین کانونهای داخلی گرد و غبار در کشور تبدیل شده است.

فاطمه شفیعی- استان اصفهان این روزها با بحرانی جدی در حوزه محیط زیست و سلامت عمومی مواجه است؛ بستر خشکشده زایندهرود که روزگاری سرچشمه حیات، کشاورزی و نشاط در منطقه بود، اکنون به یکی از مهمترین کانونهای داخلی گرد و غبار در کشور تبدیل شده است. برخاستن مداوم گرد و غبار از بستر خشک این رودخانه، کیفیت هوای شهر اصفهان را به شدت کاهش داده و سلامت هزاران نفر از شهروندان را در معرض خطر جدی قرار داده است.
گرد و اخیر برخاسته از سطح رودخانه نشان میدهد که حجم بالایی از ذرات معلق در هوا از همین منطقه برخاسته و شاخص کیفیت هوا در روزهای متوالی به مرز هشدار رسیده است. این آلودگیها بهویژه برای گروههای حساس از جمله کودکان، سالمندان و بیماران قلبی و تنفسی، بسیار خطرناک است و میتواند تبعات جبرانناپذیری در حوزه سلامت عمومی به همراه داشته باشد.
زایندهرود اگر جاری بود، هرگز چنین شرایطی ایجاد نمیشد. جریان پایدار آب میتوانست بستر رودخانه را مرطوب نگه دارد، از برخاستن گرد و غبار جلوگیری کند، تالاب بینالمللی گاوخونی را زنده نگه دارد و نقشی مؤثر در کنترل آلودگی هوای منطقه ایفا کند. اما با خشک شدن این رودخانه، علاوه بر تشدید بحران گرد و غبار، فرونشست زمین نیز در بخشهایی از استان به مرحلهای نگرانکننده رسیده است.
در کنار این بحران زیستمحیطی، متأسفانه عملکرد طرحها و پروژههای مربوط به احیای زایندهرود نیز با اما و اگرهای فراوان همراه بوده است. در حالی که طی سالهای اخیر وعدههای بسیاری مدیریت منابع و احیای رودخانه داده شده، اما واقعیت این است که بخش عمده این طرحها همچنان در حد حرف باقی ماندهاند و تا تحقق عملی و مؤثر، فاصله زیادی وجود دارد. این تأخیرها نه تنها روند خشکی رودخانه را متوقف نکرده، بلکه موجب تشدید پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی شده است.
اکنون بیش از هر زمان دیگری، نیاز به اقدام فوری و برنامهریزی دقیق برای تکمیل پروژههای نیمهتمام و احیای واقعی زایندهرود احساس میشود. مدیریت استان باید با درک عمیق از وخامت شرایط، از رویکردهای شعاری فاصله گرفته و با اتخاذ تدابیر اجرایی مؤثر، قدمی جدی برای حل ریشهای بحران بردارد.
زایندهرود تنها یک رودخانه نیست؛ شاهرگ حیات، سلامت و پایداری محیطزیست اصفهان است. حفاظت از آن نیازمند همکاری فراگیر، همت ملی و ارادهای جدی برای عبور از بحران است؛ پیش از آنکه خیلی دیر شود.
آخرین اخبار استان ها را از طریق این لینک پیگیری کنید.