موافقت مشروط حماس با طرح ترامپ و استقبال محتاطانه نتانیاهو

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

نخست‌وزیر اسرائیل اعلام کرد آماده اجرای فوری نخستین مرحله از طرح صلح ۲۰ بندی رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، است. این موضع پس از آن مطرح شد که حماس در بیانیه‌ای رسما اعلام کرد بخش‌هایی از طرح ترامپ را می‌پذیرد. نتانیاهو تاکید کرد اسرائیل در همکاری کامل با رئیس‌جمهور آمریکا و تیم او برای پایان دادن به جنگ مطابق اصول تعیین‌شده از سوی اسرائیل که با چشم‌انداز ترامپ همسوست، گام برمی‌دارد.

مرحله نخست طرح ترامپ

طبق گزارش آسوشیتدپرس، نخستین مرحله طرح شامل آتش‌بس فوری همراه با آزادی بدون قید و شرط تمام گروگان‌های اسرائیلی طی ۷۲ ساعت است. الجزیره افزود اسرائیل در مقابل، ۲۵۰ زندانی با محکومیت حبس ابد و همچنین ۱۷۰۰ فلسطینی بازداشت‌شده از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به بعد، شامل زنان و کودکان را آزاد خواهد کرد. رویترز نوشت این توافق همچنین شامل بازگرداندن اجساد است: در مقابل تحویل هر گروگان اسرائیلی جان‌باخته، اسرائیل بقایای ۱۵ فلسطینی را آزاد خواهد کرد.

هفته‌نامه نیوزویک هم گزارش داد این مرحله مسیر ورود گسترده کمک‌های بشردوستانه را هموار می‌کند. بیمارستان‌ها، نیروگاه‌ها و زیرساخت‌های غزه بلافاصله پس از اعلام آتش‌بس تحت حمایت و تعمیرات فوری قرار خواهند گرفت.

موضع حماس

حماس به‌طور علنی تایید کرد بخش‌هایی از طرح را می‌پذیرد. سخنگوی این گروه به الجزیره گفت حماس آماده آزادی گروگان‌های باقی مانده و انتقال اداره غزه به دولتی تکنوکرات است، اما برخی مفاد، به‌ویژه مربوط به خلع سلاح، «نیازمند مشورت بیشتر» است. آسوشیتدپرس گزارش داد حماس هنوز با انحلال شاخه نظامی‌اش موافقت نکرده؛ موضوعی که اسرائیل آن را شرط اساسی هر صلح پایدار می‌داند. با این حال این نخستین بار است که حماس آشکارا آمادگی خود را برای آزادی همه گروگان‌ها در چارچوب میانجی‌گری آمریکا اعلام کرده است.

پیام ترامپ برای توقف بمباران

ترامپ در حساب شبکه اجتماعی‌اش نوشت اسرائیل باید بمباران غزه را متوقف کند تا امکان آزادی گروگان‌ها فراهم شود. او تاکید کرد پذیرش نسبی حماس نشانه‌ای از «دروازه‌ای به سوی صلح پایدار» است. آسوشیتدپرس و رویترز گزارش دادند او به حماس تا ساعت ۶ عصر یکشنبه به وقت واشنگتن مهلت داده بود تا طرح را بپذیرد، وگرنه «جهنمی بی‌سابقه» علیه این گروه آغاز خواهد شد.

موضع نتانیاهو و موانع پیش‌ رو

سخنان نتانیاهو بازتاب نوعی خوش‌بینی محتاطانه بود. او در حالی از آمادگی حماس برای آزادی اسرا استقبال کرد که اهداف اصلی اسرائیل؛ یعنی برچیدن کامل زیرساخت نظامی حماس و تضمین امنیت بلندمدت شهروندان اسرائیل را تغییرناپذیر دانست. رسانه‌های اسرائیلی، از جمله «اسرائیل هیوم»، گزارش دادند برخی اعضای ائتلاف راست‌گرای او نسبت به وعده‌های حماس بدبین‌اند و هیچ امتیازی را بدون اثبات عینی خلع سلاح نمی‌پذیرند.

رویترز نوشت موانع مهمی همچنان باقی است. حماس از پذیرش خلع سلاح کامل خودداری می‌کند؛ شرطی که برای اسرائیل حیاتی است. آسوشیتدپرس افزود بازیگران منطقه‌ای چون مصر و قطر از طرح آمریکا حمایت می‌کنند، اما ایران به‌صراحت با آن مخالفت کرده است. رهبران تشکیلات خودگردان فلسطین بیم آن دارند که توافقی بر پایه اداره تکنوکرات در غزه جایگاه آنها را تضعیف کند.

پذیرش جزئی و فشار زمان

چند ساعت پس از هشدار ترامپ، حماس اعلام کرد برخی مفاد طرح را پذیرفته و برخی دیگر نیازمند بررسی در سطح ملی است. این موضع‌گیری در حالی بود که ترامپ بر تحقق وعده پایان جنگ پیش از دومین سالگرد حمله ۷ اکتبر تاکید دارد. کارشناسان می‌گویند ترکیب فشار زمان‌بندی و تهدید به تشدید حملات، گروه حماس را در تنگنای تصمیم‌گیری قرار داده است.

طبق متن طرح، حماس باید فورا ۴۸ گروگان باقی‌مانده را آزاد کند که حدود ۲۰ نفر از آن‌ها زنده هستند. در مقابل، اسرائیل حملات را متوقف کرده، از بخش‌های بزرگی از غزه عقب‌نشینی می‌کند، صدها زندانی فلسطینی را آزاد می‌سازد و اجازه ورود کمک‌های انسانی گسترده و بازسازی را می‌دهد. طرح‌های انتقال بخشی از جمعیت غزه به کشورهای دیگر کنار گذاشته خواهد شد و اداره دو میلیون فلسطینی تحت مدیریت بین‌المللی، با نظارت ترامپ و تونی بلر، شکل خواهد گرفت.

بحران انسانی در غزه

در شرایطی که گفت‌وگوها ادامه دارد، وضعیت انسانی غزه بحرانی توصیف شده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که شهر غزه پیش از آغاز حمله اخیر اسرائیل به آستانه قحطی رسیده بود. حدود ۴۰۰ هزار نفر از شهر گریخته‌اند، اما صدها هزار تن دیگر همچنان گرفتار مانده‌اند. سخنگوی دفتر بشردوستانه سازمان ملل اعلام کرد خانواده‌های بی‌سرپناه حتی در پارکینگ بیمارستان شفا سرپناه گرفته‌اند و بسیاری قادر به جابه‌جایی به جنوب نیستند.

آخرین اخبار جهان را از طریق این لینک پیگیری کنید.