حمایتهای انحصار در حوزه تولید تجهیزات پزشکی
در هیئتامنای صرفهجویی ارزی، خریدها از تولید داخل به مانیتور علائم حیاتی، ونتیلاتور و تخت و ساکشن و تخت و تشک مواج و برخی دستگاههای تصویربرداری منحصر شده و چرخش خریدها بین دو، سه تأمینکننده یا تولیدکننده هر گروه به نوبت تکرار میشود. بعد شعار حمایت از تولید داخل و شرکتهای دانشبنیان هم میدهیم.
حبیب احسنیپور: در هیئتامنای صرفهجویی ارزی، خریدها از تولید داخل به مانیتور علائم حیاتی، ونتیلاتور و تخت و ساکشن و تخت و تشک مواج و برخی دستگاههای تصویربرداری منحصر شده و چرخش خریدها بین دو، سه تأمینکننده یا تولیدکننده هر گروه به نوبت تکرار میشود. بعد شعار حمایت از تولید داخل و شرکتهای دانشبنیان هم میدهیم.
شرکتی که تازه دانشبنیان شده و تولید باکیفیت با مجوز اداره کل تجهیزات و اداره بهرهبرداری وزارت صمت دارد، میخواهد در مناقصه هیئتامنای صرفهجویی ارزی، رقیب آن چند تا شود. حتی اگر قیمتش چندین درصد پایینتر از بقیه باشد، میگویند باید پایه نصب داشته باشید، مثلا چند صد تا از این دستگاه در جایی نصب داشته باشید تا مطمئن شویم که خوب است تا از شما بخریم.
نکته: اگر مطمئن نیستید این دستگاه خوب است، پس چرا مقام بالادستی که اداره کل تجهیزات پزشکی و وزارت بهداشت است، به این دستگاه پروانه بهرهبرداری و تولید و توزیع داده است. اگر وزارت بهداشت را قبول ندارید که ماهیت ندارید. اگر وزارت بهداشت را قبول دارید، چرا آن شرکت باید پایه نصب داشته باشد. حتی اگر پایه نصب یک قانون عمومی باشد، چطور در زمان کرونا تعداد زیادی ونتیلاتور از کسی خریدید که هیچ پایه نصبی نداشت، درصورتیکه هم واردات و هم تولید میتوانستند با پایه نصب قبلی و به همان قیمت تأمین کنند.
یکی از آسیبهایی که در خرید ونتیلاتور در زمان کرونا به وجود آمد، این بود که اگر پول ونتیلاتورها صرف خرید واکسن میشد، اتفاق بزرگی میافتاد. ۸۵ درصد افرادی که واکسن زدند، هیچ وقت در CCU و ICU نرفتند، مگر اینکه نقص ایمنی داشتند. ولی ۸۵ درصد افرادی که کرونا گرفتند و زیر دستگاه ونتیلاتور رفتند، دیگر زنده بیرون نیامدند. اینجا اهمیت پیشگیری به جای درمان مشخص است. مگر یک تولیدکننده که حتی با ارز ترجیحی کالا را وارد میکند، میتواند خارج از سیستم نظارتی وزارت بهداشت بفروشد؟ از ورود تا مقصد مشرف زیر نظر است. ارزی که سال قبل به تجهیزات پزشکی دادیم، بیشتر از امسال بود و ارزی که سال پیش به تجهیزات پزشکی دادیم، کمتر از سال قبل بود. هر سال ارز حمایتی از تجهیزات پزشکی را کم کردهایم. اگر کمبودی به وجود نیامده، نشانه مدیریت است که کمبود هم به وجود آمده که ناشی از کمبود تخصیص ارز است.
از آنجا که ارز را کمتر دادهایم، نشاندهنده این است که قاچاق معکوس به وجود نیامده است. اگر قاچاق معکوس بود و تقاضای کاذب به وجود میآمد، باید ارز بیشتری میدادیم و به جای دو میلیارد دلار، سه میلیارد دلار میدادیم که میگفتیم یک میلیارد دلار خارج شده و تقاضای کاذب است. درصورتیکه ارز را کم کردیم و به همان نسبت کمبود زیاد شد که نشاندهنده این است که قاچاق معکوس وجود ندارد و خیلی شارپ است، چون کالایی که فینیش پروداکت (محصول نهایی) است، در تجهیزات و ملزومات پزشکی از ورود تا کارگزاری در بدن بیمار رصد میشود. حال فرض کنیم ست سرم، آنژیوکت و برخی از پانسمانهای تخصصی که نیاز به واردات دارند، مشمول ارز ترجیحی نمیشوند که صرفه اقتصادی برای قاچاق کالا داشته باشد.
بدون تفکر برخی افراد تمامیتطلب میگویند کالایی که ارز حمایتی هم نمیگیرد، بیشبود داشت، خوب اگر بیشبود دارد، چگونه قاچاق معکوس میشود، مگر گران وارد نشده است؟
جمعیت ما با ترکیه برابر است، آنها هم مثل ما واردات کالا در تجهیزات پزشکی دارند و میزان وارداتشان در تجهیزات پزشکی از ما بالاتر است. ۲.۵ میلیارد دلار تجهیزات پزشکی واردات دارند و ما ۱.۵ میلیارد دلار. کجا این قاچاق معکوس است. قاچاق را قبول دارم اما از آن طرف به این سو آمده است. همانطور که اگر ببینید، قاچاق انواع تجهیزات تشخیصی است چون مجوز نمیدهند. لیزرهای قاچاق بیداد میکند، چون مجوز و ارز نمیدهند. قاچاق دستگاههای مکمل درمان فراوان است، چون ارز به آنها نمیدهند. داروها مثل برخی واکسنها را به صورت قاچاق معکوس به داخل ایران میآورند، مانند گارداسیل چون به این ارز نمیدهند، پس به صورت قاچاق میآید چون متقاضی وجود دارد.
اینکه جامه سپید به تن تولید بپوشانیم و جامه سیاه به واردات بپوشانیم و بگوییم ارز میبرد، اتفاقا جامه واردات هم بسیار سفید است چون تجهیزات و ملزومات پزشکی مشمول ارز حمایتی یا تالار ۲ از ورود تا توزیع و مصرف همیشه رصد شده و میشود.