خریداران چینی نفت ایران متضرر می‌شوند؟
برداشته شدن احتمالی تحریم‌های آمریکا علیه صادرات نفت ایران، می‌تواند ضربه شدیدی به پالایشگاه‌های چینی وارد کند که از پالایش نفت تخفیف‌دار ایران، شکوفا شده‌اند.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق ؛ ران بوسو، ستون‌نویس رویترز در مطلبی نوشت: در حالی که مذاکرات غیرمستقیم میان آمریکا و ایران ادامه دارد، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، هفته گذشته گفته بود دو طرف به توافق نزدیک شده‌اند. البته، مذاکرات هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های غربی همواره بی‌نهایت پیچیده و سرشار از توقف‌ها و آغازها بوده است. اما اگر توافقی باشد، قطعا شامل لغو بسیاری از محدودیت‌های اقتصادی آمریکا علیه صنعت نفت ایران خواهد بود که تاثیر عمیقی روی بازارهای انرژی جهان داشته است.
تحریم‌های سخت‌گیرانه آمریکا علیه صنعت نفت ایران، از زمان خروج ترامپ از توافق برجام در سال ۲۰۱۸، اجرا شدند و هر چند، این تحریم‌ها صادرات نفت ایران را متاثر کرد، اما هرگز موفق نشدند صادرات ایران را آن طور که ترامپ هفت سال قبل وعده داده بود، به صفر برسانند.
طبق آمار شرکت تحلیلی کپلر، صادرات ایران در ماه مه سال ۲۰۱۸، به ۲.۸ میلیون بشکه در روز و در ماه مه سال ۲۰۲۰، به ۱۵۰ هزار بشکه در روز رسید؛ اما مدام بهبود یافت و از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون، به میانگین ۱.۶۵ میلیون بشکه در روز رسیده است.
پالایشگاه‌های نفت خصوصی چین، جذب تخفیف‌های چشمگیر شده و خریداران اصلی نفت ایران در سال‌های اخیر بوده‌اند. این پالایشگاه‌های کوچک که در استان شرقی شاندونگ متمرکز هستند، حدود چهار میلیون بشکه در روز ظرفیت دارند که معادل یک پنجم کل ظرفیت پالایش نفت چین است.
حجم دقیق نفت تحت تحریم که به سمت این پالایشگاه‌ها روانه شده، مشخص نیست؛ زیرا چنین آماری در داده‌های رسمی گمرک چین منعکس نمی‌شوند. با این حال، شرکت کپلر با استفاده از ردیابی کشتی و فناوری ماهواره، برآورد کرده که چین، ۷۷ درصد از ۱.۶ میلیون بشکه در روز صادرات نفت ایران را در سال گذشته، وارد کرده است. با این حال، سهم چین از صادرات نفت ایران، در سال میلادی جاری تاکنون، به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه چندین پالایشگاه نفت و اپراتور بندر چینی، حدود ۵۰ درصد بوده است.
تولید نفت ایران
ران بوسو همچنین به تولید نفت ایران پرداخت و نوشت: تولید نفت ایران احتمالا می‌تواند به سرعت افزایش یابد. صنعت نفت ایران در مواجهه با تحریم‌های فزاینده غربی، به شکل تعجب‌آوری تاب‌آور بوده و بر اساس آمار اوپک، تولید نفت ایران در سال ۲۰۲۴، به ۳.۳ میلیون بشکه در روز رسید. تولید نفت ایران طی مدت شش ماه پس از رفع تحریم‌ها، می‌تواند به میزان ۵۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یابد.
نه تنها بازگشت سریع نفت ایران به بازارهای جهانی، قیمت نفت را که از رکورد ۸۲ دلار در هر بشکه در ژانویه، به حدود ۶۵ دلار رسیده است، تحت فشار نزولی بیشتری قرار می‌دهد، ضربه سنگینی برای پالایشگاه‌های نفت خصوصی چین خواهد بود.
این پالایشگاه‌ها، معمولا حاشیه سود بسیار ضعیفی دارند، زیرا اکثر آنها به دلیل مازاد ظرفیت در این صنعت و محدودیت سهمیه صادرات سوخت، با ۵۰ درصد ظرفیت تولیدشان یا کمتر از آن، فعالیت می‌کنند. این پالایشگاه‌ها در سال‌های اخیر، از رقابت شدید جان به در برده‌اند و دوام آنها، مرهون سود حاصل از پالایش نفت ایران و ونزوئلا بوده است.
بنابراین، رفع تحریم‌های آمریکا علیه نفت ایران، مدل کسب و کار آنها را تضعیف خواهد کرد و بسیاری از این پالایشگاه‌ها ناچار خواهند شد فعالیتشان را تعدیل کرده و در بعضی موارد، کاملا تعطیل کنند.
کاهش تولید پالایشگاه‌های خصوصی، به نوبه خود، به نفع پالایشگاه‌های بزرگ دولتی خواهد بود که سهم رقیبان کوچکشان را تصاحب خواهند کرد. به شکل گسترده، کاهش ظرفیت پالایش جهانی، این بخش را در شرایط عدم قطعیت فزاینده نسبت به تقاضا برای سوخت‌هایی مانند بنزین و دیزل به دلیل ادامه جنگ تجاری و گذار انرژی، تقویت خواهد کرد.
بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی، برای بسیاری از جمله عربستان سعودی که وسط یک جنگ قیمت قرار دارد، دردسر ایجاد خواهد کرد؛ اما بزرگترین بازندگان، احتمالا پالایشگاه‌های چینی خصوصی خواهند بود. و بزرگترین برنده خارج از ایران، صنعت پالایش خواهد بود.
