موتورسواری بانوان راهکار دولت‌ها
چهره شهرهای کشور کم‌کم تغییر کرده و یک گزینه جدید به خیابان‌ها اضافه شده است: «بانوان موتورسوار». چند سال پیش موتور برای بانوان یک وسیله لاکچری محسوب می‌شد و اگر می‌خواستیم درباره حق قانونی زنان در موتورسواری بنویسیم، مورد انتقاد واقع می‌شدیم که «زنان مسائل بیشتر و واجب‌تری دارند و موتورسواری فقط برای عده محدود و ثروتمند بانوان مسئله است».
سیمین حاجی‌پور ساردویی
چهره شهرهای کشور کم‌کم تغییر کرده و یک گزینه جدید به خیابان‌ها اضافه شده است: «بانوان موتورسوار». چند سال پیش موتور برای بانوان یک وسیله لاکچری محسوب می‌شد و اگر می‌خواستیم درباره حق قانونی زنان در موتورسواری بنویسیم، مورد انتقاد واقع می‌شدیم که «زنان مسائل بیشتر و واجب‌تری دارند و موتورسواری فقط برای عده محدود و ثروتمند بانوان مسئله است». اما اکنون زندگی، شرایط و وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی جامعه به‌گونه‌ای تغییر یافته است که دیگر موتورسواری «مسئله» بانوان نیست، بلکه «راهکار» دولت‌هاست. دنیا چرخید و چرخید و الان دیگر از منظر اقتصادی، موتور وسیله‌ای لاکچری برای «بانوان ثروتمند» محسوب نمی‌شود، بلکه وسیله‌ای برای «حمل‌ونقل»، «ایاب و ذهاب» و حتی «امرار معاش» عموم بانوان است.
گفتم موتورسواری بانوان «راهکار» برای دولت‌هاست. همه ما شاهد هستیم که رشد هزینه‌ها شرایطی ایجاد کرده که همه افراد خانواده درگیر کسب درآمد هستند و می‌خواهند در ایجاد درآمد برای خانواده سهیم باشند. ازاین‌رو زنان هم تلاش می‌کنند در تأمین معاش هم‌دوش و هم‌پا با مردان فعالیت کنند. به‌علاوه، روز به روز بر تعداد خانوار‌های زن‌سرپرست افزوده می‌شود. این فرایند، از یک سو، به دلیل فوت سرپرست خانوار و از سوی دیگر، به علت افزایش روزافزون طلاق و کاهش ازدواج و بروز پدیده «مجردی قطعی» ایجاد شده است. در این شرایط، زنان باید به طور جدی به فکر تأمین هزینه‌های زندگی خود به‌صورت حلال باشند. رانندگی و مسافرکشی یکی از مشاغل حلالی است که در آن مسئله تحصیلات تا حد زیادی قابل اغماض و چشم‌پوشی است.
هرچند مسافرکشی زنان موضوعی نسبتا نوظهور در فرهنگ ایران است، اما با آغاز به کار آژانس‌ها و تاکسی‌سرویس‌های ویژه بانوان و زنان مسافرکشی که بر سر چهارراه‌ها در کنار دیگر مردان مسافرکش به دنبال مسافر هستند، رانندگی با کارکرد اقتصادی به حیطه مشاغل زنانه نیز وارد شده و جالب است که نگاه جامعه به این زنان زحمتکش بسیار محترمانه است و برخلاف انتظار، جامعه تلاش می‌کند به‌نوعی با این بانوان همراهی و همکاری داشته باشد.
رانندگی با موتور به‌منظور مسافربری یا حمل کالا (پیک موتوری) نیز با وجود اینکه به عنوان یکی از مشاغلی است که صددرصد مردانه تعریف شده، اما این کارکرد در حال تغییر است، زیرا برای زنانی که با مشکلات شدید اقتصادی روبه‌رو هستند، تهیه موتور از لحاظ قیمت می‌تواند بسیار مقرون به صرفه‌تر از اتومبیل باشد. به این استدلال افزایش قیمت اتومبیل را هم اضافه کنید. بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه برای خرید موتورسیکلت نسبت به درآمدی که ایجاد می‌کند، رقم زیادی نیست و زنان می‌توانند به سادگی سرمایه اولیه آن را تأمین کنند. از سوی دیگر، سرعت جابه‌جایی در موتورسیکلت بسیار بالاتر است، به طوری که یک مسیر دوساعته به‌وسیله اتومبیل را می‌توان در نیم‌ساعت با موتورسیکلت طی کرد و از این منظر نیز به نفع زنان راننده موتورسیکلت است که می‌توانند تعداد سفرهای بیشتری را در سطح شهر انجام دهند و درآمد بیشتری کسب کنند. به‌علاوه، به نفع زنان ترک‌نشین است که با نشستن بر ترک موتور بانوان، بدون احساس نگرانی، سریع‌تر به کارها و امور خود بپردازند.
از نگاه کارآفرینی نیز تصمیم برای اجراشدن صدور گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان مانند گواهینامه رانندگی لزوم تأسیس آموزشگاه‌های موتورسواری را ایجاب می‌کند تا بتوان آن را نظام‌مند کرد. به این ترتیب، به تعداد بسیار زیادی از مربیان خانم و مسئولان دفتری و اداری برای آموزشگاه‌های موتورسواری نیاز است و ردیف‌های شغلی جدید در سطح کشور ایجاد می‌شود.
موتورسواری بانوان می‌تواند به کاهش مصرف سوخت و بهبود اقتصاد کشور نیز کمک شایان توجهی کند، زیرا از تعداد ماشین‌های تک‌سرنشین کاسته شده و موجب کاهش مصرف سوخت می‌شود. به‌علاوه، استفاده از موتور برای مصرف‌کنندگان نیز از نظر هدرندادن زمان نیز مقرون‌به‌صرفه خواهد بود.
سال‌هاست که شهرداری‌ها در پی حل معضل ترافیک هستند و هر روز بر تعداد اتومبیل‌ها افزوده می‌شود. بزرگراه‌ها نیز دیگر حلال مشکل ترافیک نیستند. اما موتورسیکلت، وسیله نقلیه‌ای است که حداکثر 25 درصد از سطح اشغال‌شده به‌وسیله یک اتومبیل را اشغال می‌کند، ازاین‌رو هر سطح اشغال‌شده با چهار موتورسیکلت معادل یک اتومبیل است. از آنجایی که حجم بالایی از ماشین‌های تک‌سرنشین خانم‌های جوان هستند، واضح است که استفاده از موتورسیکلت توسط زنان منجر به کاهش حجم ترافیک می‌شود.
علاوه بر آن، استفاده بانوان از موتورسیکلت که نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، نه‌تنها موجب کاهش مصرف بنزین و حجم ترافیک می‌شود، بلکه می‌تواند از منظر آلودگی هوا و زیست‌محیطی نیز برای کلان‌شهرها نتایج بسیار ملموسی به ارمغان آورد.
برای آنکه بانوان بتوانند با آرامش بیشتر و به‌صورت قانونمند از این وسیله نقلیه استفاده کنند، پیشنهاد می‌شود هیئت دولت با تصویب آیین‌نامه‌ای «صدور گواهینامه موتورسیکلت» را برای بانوان به رسمیت بشناسد و مرجع صدور گواهینامه موتورسیکلت برای «بانوان» را نیز مشخص کند.
آخرین مقالات منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.
