ضرورت تشکیل اتحادیه کشورهای خاورمیانه
تجاوز رژیم صهیونیستی به قطر که ظاهرا با هدف ترور رهبران حماس و همزمانی آن با توافق ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مصر صورت گرفت، یک بار دیگر ماهیت تروریستی و اهداف سلطهطلبانه اسرائیل در منطقه خاورمیانه را نمایانتر ساخت که واجد توجه و اهمیت و مداقه جدی است.
تجاوز رژیم صهیونیستی به قطر که ظاهرا با هدف ترور رهبران حماس و همزمانی آن با توافق ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مصر صورت گرفت، یک بار دیگر ماهیت تروریستی و اهداف سلطهطلبانه اسرائیل در منطقه خاورمیانه را نمایانتر ساخت که واجد توجه و اهمیت و مداقه جدی است. تجارب و تاریخ چند دهه گذشته خاورمیانه نشاندهنده آن است که هرگاه مذاکرات و اقداماتی در راستای برقراری صلح و سازش در منطقه و در آستانه نتیجهبخش بودن است، اسرائیل که مخالف همیشگی هرگونه توافقی بدون تأمین نظر اوست، با اقدامات تخریبی خود مانع دستیابی به نتیجه نهایی و برقراری صلح پایدار میشود.
حمله به کشور قطر در آستانه توافق حماس با پیشنهاد آمریکا برای توقف جنگ در غزه و آزادی گروگانها و تجاوز به ایران در هنگامه مذاکرات با آمریکا و قریبالوقوع بودن توافق با آن کشور ازجمله تازهترین شواهد بر این مدعاست. از منظری دیگر میتوان تجاوز به قطر را به نوعی حمله به توافق ایران و آژانس و تحتالشعاع قراردادن آن و کماهمیتکردن توافق مذکور ارزیابی کرد که تأثیر آن در بیانیه سه کشور اروپایی و آمریکا بهوضوح مشاهده میشود.
از سوی دیگر حمله به خاک قطر بهعنوان متحد منطقهای آمریکا که با برپایی پایگاه مهم و بزرگ نظامی در آن کشور به گونهای امنیت خود را تضمینشده میدانست، نشان داد که اسرائیل برای راهبرد تسلط کامل بر خاورمیانه هیچ حد و مرزی را به رسمیت نمیشناسد و پیام روشنی به کشورهای منطقه میدهد که یا باید با اسرائیل باشید یا بر اسرائیل. سخنان تأملبرانگیز نماینده رژیم صهیونیستی در شورای امنیت سازمان ملل و تهدید مجدد قطر مبنی بر اینکه باید انتخاب کند که رهبران حماس را محکوم و از آن کشور اخراج کند یا اسرائیل خود این کار را انجام خواهد داد و اینکه او گفت پیام حمله اخیر به قطر آن است که هیچ پناهگاه امنی برای مخالفان اسرائیل در هیچ جا نه در غزه، نه دوحه و نه تهران و نه جای دیگری وجود ندارد، بیانگر اهداف آشکاری است که تأکید میکند قرار است اسرائیل تعیینکننده و تصمیمگیر نهایی برای سیاستهای کشورها و مردمان منطقه باشد و این دیدگاه از طریق اعمال قدرت نظامی و اطلاعاتی غرب و آمریکا نیز کاملا پشتیبانی میشود.
اکنون و در چنین شرایطی پرسش اساسی این است که چگونه میتوان در مقابل هژمونی تسلط نظامی و امنیتی اسرائیل بر منطقه خاورمیانه ایستادگی کرد و آن را ناکام گذاشت. میانجیگری دولت مصر در پرونده هستهای ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی بار دیگر فرصتی فراهم ساخت تا با بازخوانی سخنان آقای فتحی سرور، رئیس وقت پارلمانی مصر در حاشیه کنفرانس گفتوگوی تمدنها در سال ۲۰۰۲ میلادی در قاهره بپردازیم که صراحتا اعلام کرد راهکار ایستادگی در مقابل تجاوزات اسرائیل و دخالت آمریکا در منطقه خاورمیانه اتحاد سه کشور مصر، ایران و عربستان است که در صورت تحقق چنین اتحادی، دیگر کشورهای کوچک خاورمیانه نیز به آن میپیوندند و اتحادیه بزرگی شبیه اتحادیه اروپا شکل میگیرد؛ اتحادیهای فراتر از مفاهیم عربی و اسلامی ناکارآمد گذشته مانند اتحادیه عرب و سازمان کنفرانس اسلامی و صرفا برگزیدن نام خاورمیانه برای آن با پشتوانه موقعیت ژئوپلیتیکی ممتازی که این کشورها محور آن هستند، یعنی کانال سوئز، خلیج فارس و تنگه هرمز و بابالمندب همراه با پیشینه دو تمدن بزرگ مصر و ایران و سرزمین مقدس وحی در عربستان و سرمایههای عظیم مادی و معنوی با همبستگی منطقهای و سرمایهگذاری درآمدهای هنگفت آن در همین منطقه که متأسفانه در سالهای اخیر از خاورمیانه به اروپا و آمریکا منتقل شده است، امکان توسعه آموزش، بهداشت، امنیت و رفاه مردم را فراهم و از گسترش تروریسم و فرقهگرایی که زمینه سوءاستفاده قدرتهای غربی و اسرائیل را میسر میسازد، جلوگیری کرد. توافق اخیر ایران و آژانس در مصر بیانگر این حقیقت است که هنوز تمدنهای کهن و کشورهایی با ریشه و اصالت و صاحب فرهنگ میتوانند در کنار یکدیگر به همافزایی پرداخته و با حمایت سیاسی از گسترش تنشهای منطقهای پیشگیری کنند. ایران در شرایط فعلی علاوه بر استمرار همکاری با آژانس و اجرای توافق اخیر و سیاست گفتوگوی جامع با آمریکا باید درباره تشکیل اتحادیه منطقهای با مشارکت مصر، ایران و عربستان همراه با پرهیز از «خود ادعایی» هریک از سه کشور برای رهبری برتر، زمینه شکلگیری این اتحادیه را فراهم کنند.
همکاریهای اقتصادی، امنیتی و سیاسی و رفتوآمدهای فرهنگی و ایجاد شبکههای ارتباطی مردمی میتوانند زمینه به بار نشستن سینرژی حاصل از وحدت و همبستگی منطقهای را میسر سازند. تعریف و ایجاد منطقه امن خاورمیانه برای همه کشورهای حاضر در این عرصه فرصت تجاوزگری اسرائیل و ادامه شرارتهای آن را خواهد گرفت. کشورهای منطقه به جای خرید یا اجاره امنیت از قدرتهای بزرگ باید بکوشند با همکاری یکدیگر این امنیت را بسازند، تقویت و قوام بخشند. در این زمینه ضروری است که مقامات عالیرتبه کشورمان با تجدیدنظر در سیاستهای منطقهای و همسایگی ایران کمیتهای عالی را مأمور گفتوگو با کشورهای منطقه کرده و زمینه تحقق اتحادیه را فراهم کنند.
آخرین مقالات منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.