رشد تولید بدون حضور دانشگاهیان محقق نمی‌شود

به گزارش شبکه شرق، بر اساس آخرین آمار موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی تعداد دانشجویان کشور در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱، سه میلیون و ۳۴۲هزار و ۲۲۰ نفر (یک میلیون و ۷۰۰ هزار و ۷۹۴ نفر مرد و یک میلیون و ۶۴۱ هزار و ۴۲۶ نفر زن) بوده است که از این تعداد اکثریت یعنی۶۱.۹۳ درصد در مقطع کارشناسی تحصیل می‌کنند.

همچنین بر اساس همین آمار، ۵۷ درصد از کل دانشجویان (حدود یک میلیون و هزار نفر) در دانشگاه‌های وابسته به وزارت علوم شاملدانشگاه‌های جامع، تخصصی، پیام نور، فرهنگیان و علمی‌کاربردی تحصیل می‌کنند و بقیه در حال تحصیل در واحدهای مختلف دانشگاه‌ آزادهستند.

افزون بر این، از میان دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های دولتی، تعداد دانشجویان شهریه‌پرداز اکنون به ۲۰ درصد رسیده و تعداد دانشجویان تحصیل رایگان به نسبت کل دانشجویان نیز ۸۰ درصد است که همینامر بار مالی زیادی را به وزارت علوم تحمیل می‌کند به‌ ویژه اینکه حتی دانشجویان شهریه‌پرداز نیز سرانه دانشجویی را کامل نمی‌پردازند.

بازگشایی دانشگاه‌ها از فروردین ۱۴۰۱ بعد از دو سال و افزوده‌ شدن هزینه‌های غذای دانشجویی و اقامت خوابگاهی بار سنگینی برای دانشگاه‌های مختلف به خصوص دانشگاه‌های جامع و بزرگ با تعداد دانشجویان زیاد بود؛ با وجود این و حتی چالش‌های دیگر دانشگاه‌ها، آموزش حضوری با تاکید وزارت علوم در سال تحصیلی ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۲ ادامه یافت و به پایان رسید.

بودجه سال ۱۴۰۲ وزارت علوم به گفته معاون مالی، اداری و منابع وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با افزایش ۳۳ درصدی به ۵۲ هزار میلیارد تومان رسیده است و باید دید چقدر این میزان از افزایش بودجه می‌تواند مشکلات دانشگاه‌ها را در بخش‌های مختلف حل کند. اما سوالات دیگری نیز در مورد میزان تخصیص بودجه وزارت علوم در سال ۱۴۰۱ و راه‌های دیگر برای تامین اعتبار مورد نیاز دانشگاه‌ها نیز وجود دارد.

علی خطیبی در مورد میزان تخصیص بودجه سال گذشته وزارت علوم بدون اشاره به میزان دقیق بودجه تخصیص‌یافته به وزارت علوم گفت: دولت در شرایط سخت مالی و اقتصادی فراتر از توقع وزارت علوم بودجه سال ۱۴۰۱ را محقق کرد و برای آموزش عالی سنگ تمام گذاشت.

وی در مورد ساخت خوابگاه‌های متاهلی و ساخت آن گفت: ساخت خوابگاه متاهلی را در چند دانشگاه شامل دانشگاه رازی کرمانشاه، یزد، دامغان آغاز کرده‌ایم و حتی به بهره برداری هم رسیده است. بحث خوابگاه متاهلی را جدی پیگیری می کنیم. تعامل خوبی با وزارت مسکن و شهرسازی داریم و به دنبال ابزار مالی جدید برای تامین اعتبار مورد نیاز هستیم، در بودجه ۱۴۰۲ بخشی از بودجه را برای ساخت خوابگاه متاهلی پیش بینی کردیم. به دلیل اینکه زمین‌ها آماده است هر وقت تامین اعتبار شود، می‌توانیم ساخت خوابگاه‌ها را شروع کنیم.

خطیبی افزود: دنبال ابزارهای مالی جدیدی هستیم، بخشی از آن از بودجه عمومی باید تامین شود و برای تامین بخشی دیگر هم باید سراغ تسهیلات بانکی برویم که کمی فرمول متفاوتی با طرح جهش ملی مسکن دارد؛ زیرا ذی‌نفع نهایی (در خوابگاه‌های متاهلی) دولت است.

وی در مورد وابستگی حدود ۸۵ درصدی دانشگاه‌های دولتی به بودجه دولت و ضرورت طراحی و اجرای مدل‌های جدید تامین اعتبار برای دانشگاه‌ها نیز گفت: اگر بتوانیم بحث صندوق‌های سرمایه‌گذاری را در دانشگاه‌ها قانونمند کنیم و موانع قانونی آن حل شود، راه نسبتا مناسبی برای تامین مالی است.

معاون مالی و اداری وزارت علوم گفت: به این شکل تحقیقات به تخقق شعار سال هم کمک می‌کند. یعنی رشد تولید بدون دانشگاه محقق نمی‌شود، رشد تولید یا با ابزارها یا با روش‌های دیگر باید انجام شود و گام اول هر دو این موارد با نیروی کار ممکن است. اگر نیروی کار به‌خوبی اموزش نبیند بهره‌وری کافی ندارد.

وی نتیجه گیری کرد: اما به طور کلی تنها راه برون‌رفت اقتصاد آموزش عالی از شرایط بغرنج مدل‌های جدید تامین اعتبار است. وابستگی زیاد به بودجه عمومی، مشکل اساسی آموزش عالی است.