«شرق» گزارش می‌دهد:
تکرار ادبیات پیش از جنگ ۱۲ روزه؛ ونس و ویتکاف سناریوی محدودسازی ایران را پیش می‌برند
هر چند دولت ترامپ بار دیگر از واژگان «روابط خوب» و «دیپلماسی مداوم» استفاده می‌کند، اما تهران این‌بار آماده است و فضای تصمیم‌گیری خود را بر مبنای سناریوی مقابله، نه مصالحه زودهنگام تنظیم کرده است. به بیان دیگر، احتمال غافلگیری ایران در برابر طرح‌های واشنگتن یا تل‌آویو تقریبا غیرممکن است و ساختار سیاسی کشور به‌طور کامل نسبت به این نوع ادبیات هشداردهنده، حساس و آماده عمل است.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
در ادامه موضع‌گیری‌های تازه دولت جمهوری‌خواهان در قبال ایران، جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور ایالات متحده، در جریان سفرش به سرزمین‌های اشغالی و در نشست خبری مشترک با استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور در امور خاورمیانه، و جرد کوشنر داماد دونالد ترامپ، بر تداوم فشارهای دیپلماتیک علیه تهران تاکید کرد. ونس گفت: «رئیس‌جمهور ترامپ در واقع می‌خواهد ایران کشوری آباد و موفق باشد. او خواهان روابط خوب با ایرانی‌هاست، اما ایران نمی‌تواند سلاح هسته‌ای داشته باشد.»
او افزود: «ما به استفاده و به‌کارگیری تمام ابزارهای دیپلماتیک ممکن ادامه خواهیم داد تا اطمینان حاصل کنیم ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نمی‌کند. این تمرکز ماست و برای آینده‌ای نامحدود نیز چنین خواهد ماند.» اظهارات تازه معاون ترامپ در حالی بیان شد که طی هفته‌های اخیر، تماس‌های غیررسمی میان مقامات واشنگتن، تل‌آویو و قاهره درباره «بازتعریف معادله بازدارندگی در قبال ایران» شدت گرفته است.
ادبیات تکراری؛ بازخوانی سناریوی پیش از جنگ ۱۲ روزه
ادبیات ونس در این نشست، به طور آشکار ادامه همان گفتمان ترامپ پیش از حمله ۱۲ روزه اسرائیل به ایران بود؛ گفتمانی دوپهلو که از یک‌سو از روابط خوب و آینده‌ای روشن برای ایران سخن می‌گفت و از سوی دیگر، مسیر فشارهای دیپلماتیک را توجیه می‌کرد.
ترامپ در نشست اخیر شرم الشیخ نیز با همان لحن پیشین خود، بار دیگر بر لزوم «بازدارندگی دائمی ایران» تاکید کرد. به دنبال او، استیو ویتکاف و جی‌دی ونس همین ادبیات را تکرار کردند؛ تکراری که در نگاه تحلیلگران، یادآور آماده‌سازی فضای رسانه‌ای و سیاسی پیش از جنگ ۱۲ روزه است.
در آن مقطع نیز، واشنگتن و متحدانش با برجسته‌سازی واژه‌هایی چون «دیپلماسی مداوم» و «تلاش برای جلوگیری از سلاح هسته‌ای»، عملا در حال تنظیم افکار عمومی برای فاز بعدی درگیری بودند. اکنون نیز نشانه‌هایی مشابه در حال تکرار است؛ تاکید بر ابزارهای دیپلماتیک در کنار تقویت حضور میدانی اسرائیل و افزایش رفت‌وآمدهای امنیتی میان تل‌آویو، قاهره و واشنگتن.
این‌گونه مواضع نه‌تنها از عزم آمریکا برای بازگشت به میز مذاکره حکایت ندارد، بلکه بازتابی از الگوی فشار پیش از اقدام میدانی است. در واقع، واشنگتن در تلاش است ایران را در تنگنای گزینه‌های محدودشده قرار دهد؛ یا پذیرش توافقی با محور کنترل توان دفاعی، یا ورود به دوره‌ای تازه از تنش. این همان الگوی آشنا و خطرناک پیش از حمله ۱۲ روزه است.
پایان دوره غافلگیری ایران
اگر چه در جریان جنگ ۱۲ روزه، ایران غافلگیر شده و در حالی که خود را برای دور ششم مذاکرات مسقط آماده می‌کرد، ناگهان درگیر تجاوز نظامی شد، اما اکنون شرایط به طور محسوسی متفاوت است. ایران در ماه‌های اخیر، سطح آمادگی نظامی، سایبری و دیپلماتیک خود را برای مواجهه با هر سناریو افزایش داده است.
در واقع، بر خلاف مسیر پیشین که تهران به دنبال حفظ فضای مذاکره بود، اکنون درک متفاوتی از ماهیت اظهارات مقامات آمریکایی و اسرائیلی وجود دارد. ایران این‌بار چنین ادبیاتی را نه نشانه آغاز فصل جدید گفت‌وگو، بلکه در یک قرائت نه چندان خوش‌بینانه مقدمه‌چینی برای بازسازی همان معادلات پیش از جنگ ۱۲ روزه می‌داند.»
بر اساس ارزیابی‌های تحلیلی، ایران طی ماه‌های گذشته با توسعه مناسبات اقتصادی با کشورهای شرقی، از جمله چین و هند و همچنین تقویت روابط راهبردی با روسیه، سعی کرده توازن قدرت خود را در برابر محور غرب بازتعریف کند. در کنار آن، افزایش تمرکز بر امنیت انرژی و مسیرهای ترانزیتی نیز بخشی از سیاست کلان تهران برای کاهش اثر فشارهای احتمالی است.
هر چند دولت ترامپ بار دیگر از واژگان «روابط خوب» و «دیپلماسی مداوم» استفاده می‌کند، اما تهران این‌بار آماده است و فضای تصمیم‌گیری خود را بر مبنای سناریوی مقابله، نه مصالحه زودهنگام تنظیم کرده است. به بیان دیگر، احتمال غافلگیری ایران در برابر طرح‌های واشنگتن یا تل‌آویو تقریبا غیرممکن است و ساختار سیاسی کشور به طور کامل نسبت به این نوع ادبیات هشداردهنده، حساس و آماده عمل است.
اظهارات جی‌دی ونس در اسرائیل و تکرار ادبیات ترامپ در نشست شرم الشیخ، در ظاهر حاکی از تمایل به دیپلماسی است، اما در باطن، بازتابی از همان الگوی محدودسازی و تهدید پیش از اقدام میدانی محسوب می‌شود. این‌بار اما ایران نه در موضع انتظار، بلکه در موضع آمادگی قرار دارد؛ آمادگی برای مواجهه با هر سناریو، از بازگشت به میز مذاکره تا مقابله با هر نوع تهاجم احتمالی.
آخرین اخبار سیاست را از طریق این لینک پیگیری کنید.
