آزاد ارمکی: حاکمیت یا باید شیوه‌های قدیمی را کنار بگذارد یا خطر فروپاشی سیاسی را بپذیرد
تقی آزاد ارمکی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران، با تأکید بر اینکه نظام سیاسی ایران در آستانه تصمیمی تاریخی قرار دارد، هشدار داد که ادامه رویکردهای گذشته می‌تواند کشور را به بن‌بست سیاسی و اجتماعی بکشاند. او بازگشت به زیست جهانی، پذیرش دموکراسی و تقویت سرمایه اجتماعی پس از جنگ اخیر را راه عبور از بحران دانست.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
بیش از یک ماه پس از پایان جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل، بحث لزوم بازنگری در سیاست‌های اجتماعی و سیاسی شدت گرفته است. علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر انقلاب، اخیراً بر تغییر برخی رویکردهای حاکمیت و محور قرار دادن رضایت مردم تأکید کرده و گفته است: «شیوه‌های منقضی‌شده دیگر پاسخگوی جامعه پس از جنگ نخواهد بود.»
در همین رابطه تقی آزاد ارمکی در گفت‌وگو با خبرآنلاین، این اظهارات را «قابل اعتنا» دانست و آن را نشانه‌ای از احتمال وقوع «یک اتفاق بزرگ» توصیف کرد. به گفته او، تغییر واقعی به معنای کنار گذاشتن شیوه‌های گذشته و ایجاد رویکردهای تازه‌ای است که جامعه را فعال، راضی و همراه کند.
او بخشی از مشکل موجود را ناشی از تحلیل‌های پیش از جنگ دانست که هر فرد خارج از حاکمیت را ضد حکومت، ضد ایران، ضد اسلام و مدافع مداخله خارجی می‌پنداشتند. آزاد ارمکی گفت: «این تصورات با همبستگی عاطفی و احساسی شکل‌گرفته در جنگ فروریخت. ایرانیان، دست‌کم در اکثریت، تصمیم گرفتند ابزار دست بیگانه برای تغییر نباشند، زیرا تجربه تاریخی مداخله خارجی را دارند و می‌دانند چنین تغییراتی توسعه را سال‌ها عقب می‌اندازد.»
او با اشاره به نمونه‌های تاریخی از جمله انتقال قدرت از قاجار به پهلوی و کودتای ۲۸ مرداد، تأکید کرد که این آگاهی و همبستگی اکنون به یک سرمایه اجتماعی درونی تبدیل شده است. به گفته او، حتی پدیده‌هایی مانند حضور افرادی چون «فروهر» که با وجود آسیب‌های شخصی، قدرتمندانه از هویت و ایران دفاع می‌کنند، نشان‌دهنده ظرفیت‌های ناشناخته جامعه است.
با این حال، آزاد ارمکی هشدار داد که اگر آسیبی جدی به کشور وارد شود، ریشه آن یا در مداخله بیگانگان خواهد بود یا در عملکرد خود حاکمیت. او گفت: «دولت‌ها در ایران ابزار دموکراسی و توسعه نبوده‌اند، بلکه بیشتر عامل اقتدارگرایی و برهم‌زننده مسیرهای اصلاحی بوده‌اند. در ۱۳۰ سال اخیر، دولت‌ها بارها فرآیند انتخاب را دستکاری کرده و مانع شکل‌گیری حیات مدرن شده‌اند.»
به باور او، این رویه‌ها مشارکت مردم، ظهور جامعه مدنی و نیروهای اجتماعی تازه را محدود کرده و حتی می‌تواند همبستگی اجتماعی ایجادشده پس از جنگ را تضعیف کند؛ به‌ویژه وقتی همان نیروهایی که دیروز مدافع جنگ بودند، امروز به‌عنوان توضیح‌دهندگان آتش‌بس ظاهر می‌شوند.
آزاد ارمکی تأکید کرد که برای عبور از این وضعیت، جمهوری اسلامی باید رابطه خود را با جهان بازتعریف کرده و نمایندگی ایران را به دست جامعه بسپارد تا تصویر کشور تنها توسط مخالفان نظام ارائه نشود. او افزود: «با این پیوند، ۷۰ تا ۸۰ درصد مشکلات ایران حل خواهد شد و باقی نیز در فرآیند دموکراتیک و با انتخاب مدیران شایسته برطرف می‌شود.
آخرین اخبار سیاست را از طریق این لینک پیگیری کنید.
