موشک عمودپرتاب چیست و چه برتری نسبت به بقیه موشک‌ها دارد؟ + جزئیات
در سامانه‌های عمودپرتاب، موشک‌ها در سلول‌های محافظت شده به صورت عمودی قرار دارند و بدون نیاز به تنظیم جهت لانچر، به سرعت و به‌طور مستقیم به آسمان پرتاب می‌شوند.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
موشک‌های عمودپرتاب (Vertical Launch Missile) با قابلیت شلیک بدون نیاز به جهت‌گیری اولیه نسبت به هدف، از سکوی پرتاب به‌طور مستقیم به آسمان شلیک شده و سپس با رهگیری هدف از بالا، به دقت اصابت کردند.
این نوع سامانه، برخلاف پرتابگرهای سنتی، به ایران اجازه می‌دهد از فضاهای محدود و موقعیت‌های متغیر، حملاتی سریع، غافلگیرانه و با قدرت مانور بالا انجام دهد؛ مزیتی که به‌ویژه در نبردهای نامتقارن و محیط‌های شناسایی‌شده توسط دشمن، برتری تاکتیکی محسوب می‌شود.
موشک‌های عمودپرتاب چیست و چرا اهمیت دارد؟
موشک‌های عمودپرتاب (Vertical Launch Systems یا VLS) مجموعه‌ای از سلول‌های بسته و یکپارچه هستند که موشک‌ها در آن‌ها در حالت کاملاً آماده به شلیک نگهداری می‌شوند. این سلول‌ها معمولاً زیر عرشه ناو‌های جنگی یا در تأسیسات زیرزمینی نصب می‌شوند. برخلاف پرتابگرهای قدیمی که برای شلیک به سمت هدف باید جهت پرتابگر به‌صورت مکانیکی چرخانده می‌شد، سامانه‌های عمودپرتاب این محدودیت را حذف کرده‌اند. موشک‌ها به صورت عمودی و مستقیم به سمت آسمان شلیک شده و سپس خود به سمت هدف تغییر مسیر می‌دهند. این فناوری امکان واکنش بسیار سریع، پوشش ۳۶۰ درجه و شلیک چند موشک در فاصله‌های زمانی کوتاه را فراهم می‌آورد که در نبردهای مدرن و به‌ویژه در شرایط نامتقارن، یک برگ برنده تاکتیکی محسوب می‌شود.
به بیان تخصصی، فناوری پرتاب عمودی به‌طور مؤثری عملکرد موشک‌های پدافند هوایی را بهبود می‌بخشد و می‌تواند زمان آماده‌سازی آن‌ها برای حمله به اهداف را کاهش دهد. در طرح سامانه کنترل پرتاب عمودی، اتوپایلوت موشک از زوایای گام (Pitch)، گردش (Yaw) و چرخش (Roll) به‌عنوان سیگنال بازخورد استفاده می‌کند. موشک می‌تواند از حالت پرتاب عمودی به هر جهتی پرواز کند؛ به‌شرطی که زاویه اویلر آن به‌درستی کنترل شود.
در این مدل، موشک پدافندی از سامانه‌های چندگانه کنترلی شامل عملگرهای آیرودینامیکی و سامانه کنترل بردار رانش (TVC) بهره می‌برد. سپس سامانه کنترل پرواز با استفاده از نظریه تنظیم‌کننده درجه دوم خطی (LQR) طراحی شده است. در نهایت، شبیه‌سازی‌ها نشان می‌دهد که عملکرد این سامانه پرتاب عمودی با الزامات تطابق دارد و طرح ارائه‌شده برای سامانه کنترل قابل اجرا و مؤثر است.
تفاوت موشک عمودپرتاب با پرتابگرهای سنتی چیست؟
در سامانه‌های سنتی، موشک روی پرتابگری نصب می‌شد که باید به صورت مکانیکی به سمت هدف چرخانده می‌شد؛ فرآیندی که زمان‌بر و در شرایط جنگی ریسک‌زا بود. اما در سامانه‌های عمودپرتاب، موشک‌ها در سلول‌های محافظت شده به صورت عمودی قرار دارند و بدون نیاز به تنظیم جهت لانچر، به سرعت و به‌طور مستقیم به آسمان پرتاب می‌شوند. پس از خروج، موشک با استفاده از سامانه‌های هدایت خود به سمت هدف می‌رود. این تفاوت باعث افزایش سرعت واکنش، کاهش زمان آماده‌سازی و امکان حمله از هر جهت با دقت بالا می‌شود.
ساختار و عملکرد سامانه عمودپرتاب چگونه است؟
سامانه‌های عمودپرتاب از چند بخش کلیدی تشکیل شده‌اند که هرکدام نقش مهمی در آماده‌سازی و پرتاب دقیق موشک ایفا می‌کنند. در قلب این سامانه، سلول‌های پرتاب ایزوله قرار دارند که موشک‌ها را در حالت آماده به شلیک و در شرایط امن نگهداری می‌کنند. این سلول‌ها مجهز به سیستم‌های خنک‌کننده‌ای هستند که از ایجاد حرارت بیش از حد جلوگیری کرده و ریسک آتش‌سوزی یا انفجار حین شلیک را کاهش می‌دهند. همچنین، درپوش‌های خروجی با طراحی خاصی قبل از پرتاب باز یا توسط فشار گاز برداشته می‌شوند تا مسیر خروج موشک آزاد شود.
مکانیزم پرتاب در این سامانه‌ها به دو شکل اصلی تقسیم می‌شود: پرتاب گرم و پرتاب سرد. در پرتاب گرم، موتور موشک داخل سلول روشن می‌شود و نیروی رانش مستقیم موشک آن را به بیرون پرتاب می‌کند؛ روشی که سرعت عمل بالایی دارد اما نیازمند کنترل دقیق حرارت و فشار گازهای داغ است. در پرتاب سرد، موشک ابتدا با فشار گاز از سلول خارج شده و پس از رسیدن به ارتفاع امن، موتور اصلی آن روشن می‌شود؛ این روش ایمنی بیشتری ایجاد کرده اما پیچیدگی مکانیکی بالاتری دارد. این ساختار جامع به موشک‌ها اجازه می‌دهد در شرایط مختلف و فضاهای محدود به سرعت آماده شلیک شوند و با حداقل تأخیر و دقت بالا به اهداف مورد نظر اصابت کنند.
آخرین اخبار سیاست را از طریق این لینک پیگیری کنید.
