«پوتین» و «اون»نیازمند یکدیگر

رسانه‌های کره جنوبی گزارش داده‌اند کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، برای دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، عازم ولادی‌وستوک شده است. بر اساس این گزارش، به نظر می‌رسد قطار زرهی که کیم جونگ اون برای دیدارهای خارجی از آن استفاده می‌کند، پیونگ‌یانگ را ترک کرده است. خبرگزاری روسی اینترفاکس هم در روزهای گذشته گزارش داده بود که انتظار می‌رود کیم جونگ اون «در روزهای آینده» به این کشور سفر کند. انتظار می‌رود دیدار بین دو رهبر امروز به وقت محلی صورت گیرد. یک مقام آمریکایی پیش‌تر به «سی‌بی‌اس» گفت دو رهبر احتمالا در مورد امکان ارائه تسلیحات از سوی کره شمالی به مسکو برای حمایت از این کشور در جنگ اوکراین گفت‌وگو خواهند کرد. یونهاپ، خبرگزاری رسمی کره جنوبی، به نقل از وزارت دفاع این کشور اعلام کرده است که «احتمالا» ملاقاتی بین کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه صورت خواهد گرفت.

سخنگوی وزارت دفاع کره جنوبی روز گذشته گفت ارزیابی وزارت دفاع این است که کیم جونگ اون عازم روسیه شده است. این سخنگو افزود: «اگر چنین سفری انجام شده باشد، ما ارزیابی می‌کنیم که ملاقاتی با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در پی خواهد بود». او این سخنان را در بحبوحه گمانه‌زنی‌های فزاینده مبنی بر دیدار بین دو رهبر کره شمالی و روسیه در حاشیه یک مجمع اقتصادی در روسیه بیان کرد. «مجمع اقتصادی شرق» از ۱۰ تا ۱۳ سپتامبر در ولادی‌وستوک در روسیه برگزار می‌شود. این گزارش‌ها در حالی منتشر شده است که هفته پیش ایالات متحده آمریکا اعلام کرد کیم جونگ اون قصد دارد برای دیدار با ولادیمیر پوتین در حاشیه مجمع اقتصادی شرق در ماه سپتامبر به این کشور سفر کند.

جان کربی، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید، هفته گذشته گفت: «همان‌طور که علنا هشدار داده‌ایم، مذاکرات تسلیحاتی بین روسیه و کره شمالی به طور فعال در حال پیشرفت است... ما اطلاعاتی داریم که کیم جونگ اون انتظار دارد این گفت‌وگوها ادامه یابد و شامل تعاملات دیپلماتیک در سطح رهبران در روسیه شود».

کربی پیش‌تر گفته بود که سرگئی شویگو،  وزیر دفاع روسیه، در سفر اخیر خود به کره شمالی در ماه جولای تلاش کرده است پیونگ‌یانگ را متقاعد کند که مهمات توپخانه‌ای به روسیه بفروشد. یون سوک یول، رئیس‌جمهور کره جنوبی نیز هفته گذشته در پی گمانه‌زنی‌هایی از چنین ملاقاتی، نسبت به همکاری نظامی روسیه و کره شمالی هشدار داد. به دنبال نگرانی‌ها از گسترش همکاری‌های تسلیحاتی بین روسیه و 

کره شمالی، دیپلمات‌های ارشد کره جنوبی و روسیه در حاشیه نشست گروه 20 (جی ۲۰) در هند دیدار کردند و سئول گفت روابط روسیه و کره شمالی باید «در راستای کمک به صلح و ثبات در شبه‌جزیره کره و منطقه شرق آسیا پیش برود». به گفته آنکیت پاندا، از بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی، این دیدار در زمانی صورت می‌گیرد که روسیه و کره شمالی هر دو چیزهایی دارند که کشور دیگر می‌خواهد.

پاندا گفت: «اکنون دو کشور باید ببینند چه هزینه‌های قابل قبولی هست که دو طرف حاضرند در ازای کمک به طرف مقابل بپردازند». او گفت که روسیه احتمالا از کره شمالی تسلیحات متعارف از‌جمله گلوله‌های توپخانه و مهمات توپخانه راکتی خواهد خواست و در مقابل به کره شمالی در دریافت غذا و مواد خام و ادامه حمایت در مجامع بین‌المللی مانند سازمان ملل کمک خواهد کرد. اکنون پس از یک هفته گمانی‌زنی، گزارش‌های چندی از عزیمت رهبر کره شمالی به سمت روسیه منتشر شده است.

آسوشیتدپرس هم به نقل از روزنامه چوسان ایلبو به نقل از منابع ناشناس دولت کره جنوبی گزارش داد که قطار احتمالا عصر یکشنبه از پیونگ‌یانگ پایتخت کره شمالی حرکت کرده است و دیدار کیم و پوتین در اوایل امروز صورت خواهد گرفت. این سفر، در صورت تأیید، اولین سفر کیم جونگ اون به خارج از کشور در بیش از چهار سال گذشته و اولین سفر او از زمان همه‌گیری کووید۱۹ خواهد بود. آخرین سفر او به خارج از کشور در سال ۲۰۱۹ هم به ولادی‌وستوک بود. این اولین دیدارش با ولادیمیر پوتین پس از شکست مذاکرات خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا بود.

سکوت پیونگ‌یانگ

با اینکه کیم جونگ اون برای عکس‌گرفتن با شرکت‌کنندگان در جشن هفتاد‌و‌پنجمین سالگرد تأسیس این کشور حضور داشت، حکومت و رسانه‌های کره شمالی درباره سفر پیش‌بینی‌شده کیم جونگ اون به روسیه سکوت کرده‌اند. کیم جونگ اون در حالی در مجمع اقتصادی شرق که قرار است از ابتدای هفته آینده برگزار شود، حضور خواهد یافت که احتمالا ولادیمیر پوتین با کاهش تجهیزات نظامی کشورش مواجه است و به نظر می‌رسد برای تأمین مهمات، به حمایت کره شمالی تکیه کرده است؛ تغییر توازنی نامنتظره از دهه ۱۹۵۰ در طول جنگ کره که اتحاد جماهیر شوروی برای کره شمالی اسلحه فرستاده بود.

پیش‌بینی می‌شود که رهبر کره شمالی و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، در دیدار خود درباره تأمین تسلیحات و دیگر جزئیات همکاری‌های نظامی گفت‌وگو کنند.

الکساندر گابویف، مدیر مرکز اوراسیا، به آسوشیتدپرس گفت: «می‌دانیم که سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه، به‌تازگی و بیشتر به قصد دریافت گلوله‌های توپخانه به کره شمالی رفته است و به احتمال زیاد، پوتین و کیم جونگ اون درباره این موضوع گفت‌وگو خواهند کرد». با این حال خبرگزاری دولتی کره شمالی صرفا به انتشار عکسی از مراسم جشن سالگرد تأسیس این کشور که کیم جونگ اون در آن حضور داشت، اکتفا کرده و اشاره‌ای به سفر آتی او به روسیه نکرده است. سخنگوی دولت کره شمالی گفت که در این مراسم، کیم کسانی را که «در روزهای خوب یا بد، امور دولتی را بالاتر از امور خانوادگی قرار می‌دهند» تحسین کرده است. در این مراسم، سبدهای گل ویژه‌ای برای یادبود رهبران پیشین کره شمالی اختصاص یافته بود و کنسرت‌هایی نیز برای یک هیئت میهمان چینی اجرا شد. روسیه یک گروه رقص و آواز نظامی به جشن سالگرد کره شمالی فرستاد و از جانب چین نیز هیئتی به رهبری لیو گوژونگ، معاون نخست‌وزیر، در آن مراسم حضور یافت. گمانه‌زنی رسانه‌های کره جنوبی حاکی از آن است که حضور‌نیافتن مقام‌های دولتی روسیه در این مراسم ممکن است نشان‌دهنده تدابیر پیش‌‌رو برای دیدار آتی پوتین و کیم باشد. کرملین به پرسشی درباره توافق احتمالی دو رهبر در زمینه عرضه تسلیحات کره شمالی به روسیه پاسخ نگفت.

درحالی‌که پیونگ‌یانگ و مسکو ادعای مذاکره درباره تأمین تسلیحات برای روسیه را رد کرده‌اند، ایالات متحده آمریکا هفته گذشته گفت پیشروی سریع چنین مذاکراتی با کره شمالی درباره تأمین سلاح برای پوتین با هدف استفاده در اوکراین، اشتباه است.

نقش کره شمالی در جنگ اوکراین

در‌حالی‌که پیونگ‌یانگ و مسکو اتهام‌های انتقال تسلیحات را رد می‌کنند، کره شمالی یکی از بزرگ‌ترین انبارهای توپخانه‌ای و موشک‌های غیرهدایت‌شونده را دارد که می‌توانند همراه جنگ‌افزارهای روسیه که از دوره اتحاد جماهیر شوروی به‌ جا مانده است، در حمله به اوکراین استفاده شوند. ترنس روهریگ، استاد امور امنیت ملی، به بلومبرگ می‌گوید: «بعید است تأمین مهمات از 

کره شمالی در کوتاه‌مدت تعیین‌کننده باشد، اما ادامه جنگ را برای روسیه تسهیل می‌کند». او می‌افزاید بخش مهمی از راهبرد پوتین این است که روسیه بیش از اوکراین و حمایت غرب که برای بقای اوکراین حیاتی است، دوام بیاورد و مهمات بیشتر امکان ادامه این راهبرد را فراهم می‌کند. مهمات کره شمالی برای روسیه زمان می‌خرد تا صنعت بومی‌ این کشور فرصت تولید تسلیحات مورد نیاز را پیدا کند.

کره شمالی که تحت تحریم‌های شدید است، به فناوری لازم دسترسی ندارد تا تسلیحات هدایت‌شونده نقطه‌زن را به تولید انبوه برساند. این کشور موشک‌های ضدتانک و موشک‌های زمین به هوا دارد، اما تسلیحاتش با سلاح‌های جدیدی که آمریکا و هم‌پیمانان عضو ناتو به اوکراین ارسال می‌کنند، قابل مقایسه نیست. به گفته یوست اولیمانس، کارشناس تسلیحات، کره شمالی یکی از معدود کشورهایی است که ذخیره بزرگی از تانک‌های دوره اتحاد جماهیر شوروی مانند تی‌ـ ۵۴ و تی‌ـ‌۶۲ را دارد که مسکو نیز در جنگ اوکراین استفاده می‌کند؛ بنابراین می‌تواند قطعات یدکی مورد نیاز را در اختیار روسیه بگذارد. برخی تسلیحات کره شمالی در میدان جنگ مشاهده شده‌اند. بر اساس گزارش فایننشال‌تایمز در ماه جولای، نیروهای توپخانه اوکراین با راکت‌های ساخت کره شمالی مواضع روسیه را هدف قرار داده‌اند. بنا بر اعلام وزارت دفاع اوکراین، این تسلیحات ساخت دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ از نیروهای روسیه به غنیمت گرفته شده بود.

احتمالا کیم درصدد است فناوری مورد نیاز را از روسیه بگیرد تا بتواند زیردریایی اتمی بسازد و ماهواره‌های جاسوسی پرتاب کند. بنا بر گزارش واحد اطلاعات تهدید سایبری مایکروسافت در ماه جاری، کره شمالی ممکن است در تلاش باشد با هک روسیه، داده‌های حساس را به دست آورد. در این گزارش آمده است گروه‌های هکری در ماه مارس به یک مؤسسه پژوهشی هوافضا در روسیه نفوذ کردند. در‌حالی‌که هر دو کشور با نظم بین‌المللی فعلی مخالف‌اند، نگرانی‌های امنیتی‌شان کاملا متفاوت است. نائوکو ائوکی، کارشناس علوم سیاسی در اندیشکده رند کورپوریشن در واشنگتن، می‌گوید تمرکز اصلی روسیه در‌حال‌حاضر جنگ اوکراین است؛ اما کره شمالی علاوه بر حفظ هدف جاه‌طلبانه اتحاد شبه‌جزیره کره، بر جلوگیری از اقدام‌های آمریکا متمرکز است که از دیدگاه این کشور در راستای تغییر رژیم کره شمالی است.