مسئله هسته‌ای به اقتصاد ما هم بی‌‌ارتباط نیست

شرق: با سفر رافائل گروسی به ایران و توافق با تهران و همچنین بازگشت مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به وین و مطرح‌شدن برخی ادعاها سؤالات و ابهامات برای محافل سیاسی و رسانه‌ای شکل گرفت. در کنار آن موضع‌گیری چند کشور در نشست فصلی شورای حکام نیز به این سؤالات و ابهامات دامن زد که سازمان انرژی اتمی در مقاطعی به آن پاسخ داد. در جدیدترین مورد بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی، دیروز سه‌شنبه در نشست «راه گفت‌وگو؛ واکاوی آخرین توافقات ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» به این سؤالات و ابهامات پاسخ داد. کمالوندی درباره موضوع توافق با آژانس و حل اختلافات پادمانی تأکید کرد: «معتقدم نمی‌توان صرفا از مسیر فنی یا دیپلماسی مسئله را حل کرد. این موضوع باید از هر دو مسیر فنی و سیاسی توأمان حل شود». او در بخشی دیگر از سخنانش اذعان کرد: «درست است که مسئله هسته‌ای به اقتصاد ما هم بی‌ارتباط نیست؛ اما باید ببینیم تا کجا باید نرمش نشان دهیم؟!». سخنگوی سازمان انرژی اتمی نقبی به گذشته می‌زند و عنوان می‌کند که ما در نتیجه برجام 15 گزارش از آژانس داشتیم که نشان می‌داد ایران کوچک‌ترین تخطی از تعهدات خود نداشت. چه کسی باعث شد این شرایط تغییر یابد؟ نباید این را فراموش کنیم. اروپایی‌ها اوایل در بیانیه‌های‌شان از آمریکا به این دلیل که از برجام خارج شد، انتقاد می‌کردند؛ اما الان طوری صحبت می‌کنند که گویی ایران مسئول وضعیت فعلی است».

کمالوندی درباره سؤالات آژانس درمورد سه مکان و موضوعات جدید پادمانی گفت: باید تأکید کنم که آنچه در گزارش آژانس آمده، ذرات ۸۴‌درصدی است، نه غنی‌سازی ۸۴‌درصدی. باید در کشور و در بیان این مسئله از سوی مسئولان دقت شود. ما قبلا حداقل پنج مورد دیگر شبیه همین مسئله با آژانس داشتیم؛ ولی با مکاتبه و مذاکره با آژانس، موضوع حل شد». سخنگو ضمن اشاره به تلاش‌های مخرب اسرائیل هم بیان کرد: «نمی‌دانید نماینده رژیم صهیونیستی در جلسه توضیحات فنی آژانس که قبل از نشست شورای حکام برگزار شد، بر سر این موضوع ذرات ۸۴‌درصدی چه سر‌و‌صدایی راه انداخت تا بلکه این موضوع را همچنان داغ نگه دارد و بهانه‌ای برای فشار به ایران داشته باشد که خوشبختانه معاون مدیر‌کل در امور پادمانی اجازه نداد که از موضوع سوءاستفاد شود».

او درباره ادعای افزایش ۵۰‌درصدی نظارت‌ها در سایت فردو با بیان اینکه در فردو برای اولین بار اورانیوم ۶۰‌درصدی تولید کردیم که به لحاظ پادمانی مبحثی تازه است و حتی آژانس در این زمینه تجربه قبلی ندارد، عنوان کرد: «تولید اورانیوم در فردو و نطنز از نظر آنها متفاوت است. وقتی مواد با غلظت بالا در مکانی مثل سایت فردو اضافه می‌شود، نظارت‌های آژانس باید طبق موافقت‌نامه افزایش یابد؛ از‌این‌رو در بحث نظارت‌ها و بازرسی‌ها ضروری بود که یک تفاهم داشته باشیم که چگونه نظارت‌ها از فردو در بخش ۶۰‌درصدی انجام شود و نوع بازرسی، سطح و تعداد آنها در این چارچوب متفاوت می‌شود. هشت بازرسی در فردو در ماه انجام می‌شد که الان به 11 بازرسی افزایش یافته است».

او درباره رویکرد آژانس در گزارش‌دهی‌هایش گفت: «مشکلی که ما داریم، این است که آژانس، هم به نعل می‌‌زند، هم به میخ. ما ترجیح می‌‌دهیم آنچه شفاهی می‌گویند، مانند مطالب مطرح‌شده در جلسه فنی قبلی از شورای حکام را در گزارش کتبی هم بنویسند؛ اما متأسفانه این‌طور نیست». کمالوندی سفر رافائل گروسی به ایران را خوب و به سمت همکاری‌‌های بیشتر دانست و افزود: «در این فرایند همکاری‌ها و حل مسائل، ما یک قدم جلو رفتیم؛ اما آینده را فعلا خاکستری می‌بینم، نه خوش‌بین هستم، نه بدبین».

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در ادامه درباره سؤال آژانس از منطقه مریوان گفت: «قرار بوده درباره رد مواد در این منطقه از ما سؤال کنند؛ اما بعد که آمدند به‌جای موضوع و سؤال اصلی به مسائل دیگر پرداختند که اصل بحث ما با آنها بر سر همین است؛ شما به سؤال‌تان بپردازید، به مسائل دیگر چه کار دارید. در‌حال‌حاضر بحث ما در این مکان درباره اورانیوم ۲۳۶ است که در آنجا ردگیری شده است. ما گفتیم اینها موادی است که از سال‌ها قبل در زمان شوروی از طرف شرکتی که در آنجا فعالیت می‌‌کرده، آمده است. رفتند و پرسیدند که البته نمی‌‌دانیم از چه کسی یا چه کسانی و پاسخ آوردند که کسی از این چیزی که ما می‌گوییم، خبر ندارد. اورانیوم ۲۳۶ موادی است که از بازفراوری سوخت مصرف‌شده به دست می‌آید و این در صورتی امکان دارد که ما یک تأسیسات عظیمی از بازفراوری را داشته باشیم که اساسا نداریم؛ از‌این‌رو موضوع کاملا روشن است».