چرا زایمان فیزیولوژیک مهم است

  به دنیا آوردن نوزاد به روش طبیعی و بدون مداخله داروی مسکن، نه‌تنها می‌تواند برای مادران یک اتفاق زیبا و شگفت‌انگیز باشد، بلکه شادی‌ها و دردهایی که با روند زایمان همراه است و پیروزی بر درد زایمان بدون استفاده از دارو، هوشیاری مادر در زمان تولد و در آغوش گرفتن نوزاد در‌حالی‌که هنوز ضربان بند‌ ناف را احساس می‌کند، چنان شگفتی لذت‌بخشی دارد که ناخودآگاه میل و انگیزه بارداری مجدد و کسب تجربه‌ای دیگر در لحظه تولد به‌صورت غریزی در مادر و حتی پدر به وجود می‌آید. علاوه بر آن، ارتباط عاطفی مطلوب مادر و نوزاد منجر به شیردهی موفق شده و بازگشت فرم بدن مادر به حالت قبل از بارداری در زایمان طبیعی بسیار سریع‌تر اتفاق می‌افتد. به همین دلیل اغلب سلبریتی‌ها از‌جمله مانکن‌ها و هنرپیشه‌های دنیا، فرزندان خود را طبیعی به دنیا می‌آورند و به آن افتخار می‌کنند. علاوه بر این، گروهی از زنان سرشناس و هنرمندان که خود را دوستدار طبیعت می‌دانند و معتقدند بدن انسان قدرت بالایی دارد، برای اجتناب از مداخلات غیرضروری پزشکی در روند زایمان، ترجیح می‌دهند فرزندانشان را در منزل به دنیا بیاورند.

بارداری و زایمان پدیده‌ای فیزیولوژیک است که در 85 درصد موارد بدون نیاز به مداخله خود‌به‌خود پایان می‌یابد؛ اما گاه با چالش‌هایی نیز همراه است. همه آنچه تحت عنوان مراقبت‌های دوران بارداری انجام می‌شود، نه به این دلیل است که بارداری یک بیماری است، بلکه به این خاطر است که در بارداری، مادر نیاز به مراقبت و حمایت دارد و همچنین مهم است آن گروه از مادرانی که ممکن است در دوران بارداری در معرض مشکلات طبی نظیر فشارخون، بیماری‌های قلبی، مسمومیت بارداری یا مشکلات جنینی همچون اختلال رشد داخل‌رحمی، زایمان زودرس، عدم قرارگیری مناسب جنین در لگن و سایر عوارض نادر دوران بارداری قرار گیرند، زودتر شناسایی و تحت درمان تخصصی قرار گیرند. همچنین به‌صورت غریزی مادر در حین زایمان نیازمند حمایت اطرافیان و کمک مامایی است.

متأسفانه مدیریت درمان‌محور در نظام سلامت و به‌خصوص تغییراتی که به نام طرح تحول سلامت در شبکه بهداشتی کشور رخ داد که نتیجه آن به حاشیه رفتن سلامت باروری و خدمات مامایی شد و هنوز نیز ادامه دارد، سبب شده است نه‌تنها عوارض و مرگ‌و‌میر مادر و نوزاد از روند کاهشی خود متوقف و حتی افزایش یابد، بلکه میزان تولد به روش سزارین و عوارض ناشی از آن نیز به طرز نگران‌کننده‌ای بالا بروند؛ به‌طوری‌که در سال گذشته 54 درصد کودکان به جای تولد در آغوش مادر، در اتاق عمل به دنیا آمدند. این در حالی است که تحقیقات گسترده نشان داده‌اند نوزادان سزارینی در کودکی و نوجوانی نسبت به گروهی که طبیعی به دنیا آمده‌اند، در معرض بیماری‌های غیرواگیر نظیر آسم و آلرژی، دیابت، چاقی، اتیسم و مشکلات عاطفی، روحی و روانی قرار می‌گیرند و زنان نیز رنج‌های بسیاری را از مداخلات غیرضروری حین زایمان و جراحی سزارین متحمل می‌شوند. به عبارتی، موانعی که اغلب به دلیل بیمار تلقی‌شدن مادر باردار، تخصص‌گرایی، تعارض منافع و تبلیغات منفی گسترده توأم با سکوت مراکز تحقیقاتی از آنچه این مداخلات بر سر کودکان آورده است، بر سر راه اجرای برنامه‌های ترویج زایمان قرار دارد که در آینده، کشور را دچار چالش‌های جدی سلامتی خواهد کرد؛ اگرچه تبعات آن نیز در حال بروز است؛ به‌طوری‌که در سال گذشته تعداد زیادی از زنان کشور به دلیل عوارض ناشی از سزارین تکراری، رحم خود را از دست دادند و برای همیشه از نعمت بارداری محروم شدند و تخت‌های بخش‌های ویژه نوزادان مملو از بستری‌شدن نوزادانی بود که با جراحی به دنیا آمده بودند. نکته تلخ‌تر آنکه فرهنگ حاکم بر اتاق‌های زایمان نیز بر مداخله‌های غیرضروری تخصصی است. این در حالی است که مداخلات حین زایمان طبیعی و میزان سزارین در کشور‌های پیشرفته جهان بسیار کمتر از ایران است و گسترش شبکه‌های اجتماعی، افزایش مطالعه و آگاهی زنان و علاقه خانواده‌ها به داشتن فرزند سالم، سبب شده بسیاری از زنان جهان نه‌تنها بارداری و زایمان طبیعی را به عنوان بخشی از زندگی طبیعی خود بدانند، بلکه زایمان در منزل را ترجیح می‌دهند و معتقدند بارداری و زایمان یک پروسه فیزیولوژیک است که بر مبنای خلقت طراحی شده و علم نیز آن را تأیید کرده است، پس باید خود‌به‌خود و طبیعی به سرانجام برسد. این روند، به‌خصوص در دوران پاندمی کرونا‌ویروس، بسیار چشمگیر بود؛ به‌طوری‌که در سال 2021 در کشور آمریکا میزان زایمان در منزل 22 درصد افزایش یافت. در این میان، اغلب هنرپیشه‌های مشهور با تولد نوزاد خود به روش طبیعی و در منزل و به اشتراک گذاشتن آن در شبکه‌های اجتماعی، بر شهرت و محبوبیت خود افزوده‌اند.

یکی از پرطرفدار‌ترین و جذاب‌ترین ویدئوهایی که در شبکه‌های اجتماعی از جانب سلبریتی‌ها به اشتراک گذاشته می‌شود، قصه بارداری و زایمان آنهاست.

در این گزارش، چند سلبریتی معروف جهان را که زایمان طبیعی بدون استفاده از هرگونه داروی مسکن و بی‌دردی داشتند و تجربه خود را با طرفدارانشان به اشتراک گذاشته بودند، معرفی می‌کنیم:

1. جسیکا آلبا (Jesika Alba): جسیکا آلبا که تجربه دو زایمان طبیعی دارد، گفت روند زایمان طبیعی بسیار شدید بود و حتی در زمان زایمان دوم دردهایم بیشتر هم بود. با‌این‌حال، او گفت هرگز فریاد نمی‌زد و زایمان بیشتر شبیه یک مراقبه بود که بر شخصیت و آگاهی من تأثیر بسزایی داشت.

2- کیت میدلتون (Catherine Elizabeth Middleton): همسر ویلیام، نوه ملکه انگلیس، سه فرزند خود را طبیعی و بدون استفاده از داروهای بی‌دردی و مسکن در بیمارستان دولتی سنت‌مری به دنیا آورده است. اولین زایمان او 11 ساعت و سومی تنها دو ساعت طول کشیده است.

3- گیگا حدید (Gigi Hadid): مدل 27‌ساله مشهور فلسطینی-آمریکایی، در سپتامبر 2020 در منزل و به کمک یک ماما و دستیارش به‌صورت طبیعی زایمان کرد. دلیل اینکه او زایمان در خانه را به بیمارستان ترجیح داد، این بود که می‌خواست خواهر و مادرش هنگام ورود عضو جدید خانواده در کنار او باشند. چون به دلیل همه‌گیری کرونا حضور خانواده در بیمارستان امکان‌پذیر نبود، بنابراین گیگا با کمک یک ماما و دستیارش و بدون اپیدورال و دارو در خانه‌ خود زایمان کرد.

4- هیلاری داف (Hillary Duff): هنرپیشه مشهور آمریکایی که فرزند اول و دوم خود را به‌طور طبیعی در بیمارستان به دنیا آورده بود، در بارداری سوم خود در سال 2018 تصمیم گرفت در خانه زایمان کند. او می‌گوید با خودم فکر کردم که می‌خواهم تجربه کاملی از آوردن یک نوزاد به دنیا داشته باشم و این واقعیت را که بدن ما چقدر قوی و باورنکردنی است، تجربه کنم. هیلاری که در سال 2021 و در شرایط پاندمی چهارمین فرزند خود را باردار بود، مجدد تصمیم گرفت با کمک تیم مامایی، دولا و همسر خود، در حالی که همسر و فرزندانش نیز در کنارش بودند، در منزل زایمان کند و این بار زایمان در آب را در وان خانه‌اش تجربه کرد.

5-سیندی کرافورد (Cindy Crawford): سوپر‌‌مدل 57ساله که پسر و دخترش را به کمک سه ماما در خانه به دنیا آورده بود، در همه‌گیری کرونا‌ویروس چندین ویدئو منتشر کرد و در آنها تجربه زایمان خودش را با زنان باردار به اشتراک گذاشت و بسیار مورد استقبال قرار گرفت. او گفت: «به دنیا آوردن هر دو فرزندم در رختخوابم و در خانه‌ام افتخارآمیزترین لحظه زندگی من است». سیندی گفت اگرچه بسیاری از دوستانم درباره خطرات زایمان در خانه هشدار دادند، اما ناامید نشدم. او مشخصا هیچ تردیدی در این زمینه نداشت. او می‌گوید: در بارداری دوم خود و قبل از اینکه به کلاس یوگا و آمادگی برای زایمان بروم، قصد داشتم در بیمارستانی در نیویورک با استفاده از زایمان طبیعی بدون درد با اپیدورال زایمان کنم و هرگز به این موضوع فکر نکردم». همه چیز زمانی که او در هفته بیستم بارداری به کلاس‌های آمادگی برای زایمان و یوگای قبل از تولد رفت، اتفاق افتاد؛ او نظرش تغییر کرد و زایمان در منزل را انتخاب کرد و طبق آنچه در ویدئو‌هایش گفته، زایمان طبیعی، آن‌هم در منزل، به حدی برایش لذت‌بخش بود که تصمیم گرفت فیلم زایمان خود را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارد.

او در این ویدئو و لایو‌های اینستاگرامی به زنان بارداری که به خاطر ترس از کرونا برای رفتن به بیمارستان تردید داشتند، توصیه می‌کرد اگر مشکل خاص پزشکی ندارید، ماما‌ها را صدا بزنید و در خانه زایمان کنید.

6- آشلی گراهام (Ashly Graham): مدل و مجری مشهور آمریکایی که با وجود بارداری دوقلو در دوران حاملگی نیز با لباس بارداری در تلویزیون و صحنه مراسم مد و فشن دیده می‌شد، سرانجام در ژانویه 2022 پسر‌های دوقلوی خود را در منزل به دنیا آورد. فرزند اول آشلی نیز در وان حمام منزلش به دنیا آمده بود. او زایمان طبیعی در منزل توسط ماما را یک تجربه شیرین و فراموش‌نشدنی عنوان کرده است.

7- هیلاری بالدوین (Hilaria Baldwin): در مراسم اسکار 2022 خانم هیلاری بالدوین، نویسنده و مربی یوگا و همسرش الکساندر، هنرپیشه سرشناس آمریکایی، اعلام کردند منتظر هفتمین فرزند خود هستند تا خانواده خود را کامل کنند. هیلاری بعد از تولد هر‌کدام از فرزندانش، با افتخار از تجربه زیبای زایمان طبیعی خود صحبت کرده است.

8- ملیسا جوآن هارت (Melissa Joan Hart): هنرپیشه و کارگردان مشهور 45‌ساله آمریکایی، سه پسر 16، 13 و 9‌ساله دارد که هر سه را طبیعی به دنیا آورده است. ملیسا می‌گوید در طول تولد اولین پسرش، میسون، تحت «مداخلات پزشکی زیادی» قرار گرفت، به همین دلیل تصمیم گرفت فرزند دومش را بدون هر‌گونه مداخله به دنیا بیاورد. زایمان دوم و سوم وی کاملا فیزیولوژیک و بدون مداخله پزشکی، بدون دارو و بی‌دردی انجام شد. او می‌گوید بهبودی و بازگشت به شرایط قبل از بارداری او سریع‌تر بوده است.

9- ریکی لیک (Ricki Lake‌): ریکی لیک یکی از جالب‌ترین خاطره‌های مربوط به تولد و زایمان طبیعی را بیان می‌کند. او برای زایمان اولین فرزندش در بیمارستانی در نیویورک بستری شد و با وجود آنکه مامای مخصوص داشت، ولی می‌گوید بیمارستان پروتکل خاص خودش را داشت و روند زایمان با تزریق با داروی القای زایمان (اکسی‌توسین) و داروی بی‌دردی اپیدورال انجام شد و 36 ساعت طول کشید. احساس می‌کردم کنترل بدنم را از دست داده‌ام و انتخاب‌های زیادی نداشتم؛ به عبارتی تسلیم تیم درمان بودم. او در بارداری دوم خود تصمیم گرفت در خانه و به کمک ماما زایمان کند. این احساس که «اگر بتوانم این کار را انجام دهم، می‌توانم هر کاری را انجام دهم» به او در تصمیمش کمک کرد. ریکی می‌گوید هرگز تصور نمی‌کرد یکی از نقش‌های به‌یادماندنی او، در فیلم زایمان فرزند دومش در وان حمام خانه‌اش باشد؛ «این اوج توانایی و نقطه عطف زندگی من بود که هرگز فراموش نمی‌کنم».

هنگامی که این بازیگر و مجری سابق برنامه گفت‌وگو، شش سال پیش پسرش اوون را به دنیا آورد، تولد او را در خانه برای آیندگان ثبت کرد. او بعدها مستندی به نام «کسب‌وکار متولد‌شدن» (The Business of Being Born) درباره زایمان در خانه با ماماها منتشر کرد. زمانی که مستند «کسب‌وکار متولد‌شدن» که سختی‌ها و زیبایی‌های حرفه مامایی و روش‌های زایمان طبیعی را مورد تجلیل قرار داده است، در جشنواره فیلم ترایبکا به نمایش درآمد، همگان شاهد چگونه متولد‌شدن پسرش در وان حمام خانه‌اش بودند. ریکی لیک که امسال 40‌ساله می‌شود، می‌گوید: «آنجا نزدیک به صد کیلو وزن داشتم و پسرم را در وان حمام به دنیا آوردم. من در ابتدا برای گنجاندن فیلم زایمان خودم در مستند مردد بودم، اما این کار انجام شد و این لحظه زیبا و صمیمی بسیار مورد تمجید قرار گرفت. هرگز تصور نمی‌کردم این فیلم خارج از خانواده به این وسعت دیده شود».

10 - جولز و جمی اولیور (Jools and Jamie Oliver): چهارمین فرزند این هنرپیشه انگلیسی به کمک ماماهای بیمارستانی در لندن به‌طور طبیعی به دنیا آمد. آنها از تولد چهار فرزند خود به‌صورت طبیعی و داشتن سه دختر و یک پسر به خود می‌بالند.