میراث توران میرهادی
«زندگی یک فرصت است. یک فرصت استثنائی و بسیار ارزشمند» توران میرهادی
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
نسرین محمدباقری - آموزگار
«زندگی یک فرصت است. یک فرصت استثنائی و بسیار ارزشمند»
توران میرهادی
***
هرروز از زندگی فرصتی است برای کسب تجربه، فهمیدن و شناختن. آشنایی با شخصیت و اندیشه‌های توران میرهادی، فرصتی است ارزشمند که ما را به آگاهی عمیق‌تر و فهم روشن‌تر از تربیت و زندگی رهنمون می‌سازد.
فعالیت‌های ماندگار توران میرهادی در حوزه آموزش و پرورش، ادبیات کودکان و فرهنگنامه کودک و نوجوان، او را چهره‌ای ممتاز و اثرگذار در فرهنگ و ادب ایران ساخته است.
توران خانم بانوی صلح است. تمام فعالیت‌های فرهنگی او در اشاعه فرهنگ صلح است. توران میرهادی براین باور بود که ریشه جنگ و خشونت و دیگرکشی را باید در نظام آموزش و پرورش و سیستم تربیتی جست‌و‌جو کرد. او که همواره به اهداف بلندمدت می‌اندیشید، مدرسه «فرهاد» را با ایده تربیت انسان‌های وارسته و صلح‌جو بنیان نهاد. مدرسه فرهاد به عنوان مدرسه موفق و تجربی، با روش‌های نوین تعلیم و تربیت اداره می‌شد.
توران میرهادی اعتقاد داشت که «رقابت» به دنبال خود «اسارت» می‌آورد. در مدرسه «فرهاد» خبری از نظام رقابتی و شاگرد اولی نبود؛ هر دانش‌آموز با پیشرفت خودش سنجیده می‌شد.
همکاری و همیاری و مشارکت جایگزین رقابت شده بود. کتاب‌های درسی با مشارکت معلم‌ها و شاگردان نوشته می‌شد. قوانین مدرسه توسط بچه‌ها وضع می‌شد. در این مدرسه کتابخانه جایگاه مهمی داشت. کتاب و کتابخوانی از نکات شاخص این مدرسه بود و در برنامه بچه‌ها «زنگ کتابخوانی و قصه‌گویی» وجود داشت. آموزش فرهنگ ایثار و روحیه خدمت‌کردن و نوع‌دوستی از اهداف متعالی مدرسه فرهاد بوده است. با نگاهی به شعارهای سال‌های اخیر روز معلم و روز آموزش درمی‌یابیم که اندیشه‌ها و افکار و روش‌های تربیتی او بسیار جلوتر از زمان خودش بوده است.
شعار روز جهانی معلم (2025) «بازآفرینی تدریس به عنوان حرفه‌ای مشارکتی»، شعار روز معلم سال 2024 «بهادادن به صدای آموزگاران» و شعار روز آموزش (2023) «آموزش صلح» برنامه‌هایی است که 60 سال پیش در مدرسه فرهاد اجرا شده بود. مدرسه‌ای که معلم‌ها برنامه‌ریز بودند و مدیر خود را در خدمت معلم‌ها و بچه‌ها می‌دانست.
علاوه بر تجربه ارزشمند مدرسه فرهاد، مشارکت در تأسیس شورای کتاب کودک و ترویج ادبیات کودک در زمانی که کتاب مناسب برای کودکان کم بود و همچنین فرهنگنامه که منبع دانش و مبتنی بر فرهنگ اصیل ایران برای کودکان و نوجوانان ایرانی است، از دستاوردهای مهم و ماندگار توران میرهادی به شمار می‌آید.
فارغ از شیوه‌های تربیتی و حرفه‌ای، می‌توان از زندگی شخصی توران خانم درس‌های فراوانی فراگرفت. او عاشق گنجشک‌ها و درخت‌ها و کودکان بود. او در دل طبیعت به دنیا آمد و اعتقاد داشت می‌توان از طبیعت درس‌های بسیار گرفت. یک سال تمام به توصیه استادش یک درخت را زیر نظر گرفت و هر هفته از کوچک‌ترین تغییرات درخت نقاشی می‌کشید.
او در برقراری روابط انسانی، همچون مادرش گرتا، منزلت و شأن افراد را جدای جایگاه اجتماعی و تحصیلات آدم‌ها می‌دانست. در مرور خاطرات کودکی و نوجوانی، از کارکنان خانه به عنوان نخستین معلمان خود یاد می‌کند.
توران زنی با اراده و پشتکار قوی و سخت‌کوش بود که همواره به اهداف بلند و متعالی می‌اندیشید.
او به خصایل نیک انسان‌ها توجه ویژه داشت. در برابر سختی‌ها و مشکلات زندگی شکوه و شکایتی نداشت. او قدردان تمام کسانی است که به نوعی از آنها درسی آموخته و از این انسان‌های اثرگذار، به عنوان آدم‌های ماندگار یاد می‌کند.
توران خانم زنی است که زیربنای همه فعالیت‌های فرهنگی‌اش توصیه زیبای مادر بود که « غم بزرگ را به کار بزرگ تبدیل کن». پایه و بنیان مدرسه فرهاد برخاسته از غم از دست دادن برادر جوانش فرهاد بود و کار عظیم «فرهنگنامه کودک و نوجوان» تحقق وصیت یار و همراه زندگی‌اش محسن خمارلو برای انجام کاری فرهنگی و ماندگار بود.
آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.
