فرصت بی‌نظیر حضور ارکستر ملی ارمنستان در تخت‌جمشید
ایران‌هراسی را با دیپلماسی فرهنگی شکست می‌دهیم
متأسفانه در دو دهه گذشته با پدیده ایران‌هراسی مواجه بوده‌ایم؛ پدیده‌ای که دنیای شرق و غرب دست به دست هم دادند تا ایران را از رقابت گردشگری حذف کنند.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
محمدرضا طاهری*
متأسفانه در دو دهه گذشته با پدیده ایران‌هراسی مواجه بوده‌ایم؛ پدیده‌ای که دنیای شرق و غرب دست به دست هم دادند تا ایران را از رقابت گردشگری حذف کنند. وقتی می‌گوییم حذف کنند، می‌توانیم قاطعانه بگوییم که چنین شده است. کمااینکه کشورهای اطراف ما با وجود تجربه جنگ‌های داخلی و خارجی، تهدید داعش و مشکلاتی که ما هم با آن درگیر بوده‌ایم، به اوج گردشگری رسیدند اما ما نتوانستیم گردشگرپذیر باشیم.
این یک چالش بزرگ بود که خوشبختانه امروز با مجموعه‌ای از اقدامات و برنامه‌های فرهنگی در حال عبور از آن هستیم. تنها راه عبور از این چالش، گسترش مراودات فرهنگی و دیپلماسی عمومی است. باید تبلیغات گسترده‌ای داشته باشیم که ایران را به عنوان کشوری امن معرفی کند؛ کشوری که پایگاهی امن برای گردشگران و سرمایه‌گذاران باشد. این امر زمانی محقق می‌شود که زمینه‌های لازم را فراهم کنیم و تبلیغات را خارج از مرزهای کشور توسعه دهیم.
فضای مجازی امروز بهترین و معتبرترین زمینه برای این نوع ارتباطات است و باید نهایت بهره را از آن ببریم. ارتباط با کشورهای هدف گردشگری، حضور چهره‌های تأثیرگذار و سفرا در ایران و به‌ویژه در استان فارس می‌تواند این رقابت را به نفع ما تغییر دهد. استان فارس بهشت گردشگران است: گردشگر طبیعی، مذهبی، سلامت، تاریخی و فرهنگی. باید برای کشورهای هدف تبلیغات گسترده‌ای داشته باشیم. کشورهای حوزه خلیج فارس و همسایگان در اولویت قرار دارند و پس از آن کشورهای اروپایی مانند ایتالیا و آلمان که زمانی گردشگران بسیاری به ایران می‌فرستادند.
ایران‌هراسی باید مدیریت شود و فضای مجازی ابزار مؤثری برای این کار است. یکی از مهم‌ترین اتفاقات سال‌های اخیر، گسترش همین مراودات فرهنگی است؛ از حضور سفرا و وزرای گردشگری تا خواهرخواندگی‌ها. اما متأسفانه اغلب این اتفاقات به امضای تفاهم‌نامه محدود می‌ماند و پیگیری مستمری ندارد. نمونه روشن این ظرفیت، حضور ارکستر ملی ارمنستان در تخت‌جمشید است؛ فرصتی بی‌نظیر برای معرفی ایران، استان فارس و آثار جهانی مانند تخت جمشید که بسیاری از مردم جهان حتی آن را نمی‌شناسند. این رویداد می‌تواند فارس را به مقصد گردشگری برای ارمنستان و دیگر کشورها تبدیل کند.
مزیت چنین رویدادهایی در سهولت ورود گردشگران، ویزای فرودگاهی و آشنایی مستقیم آنها با امنیت و فرهنگ مردم ایران است. پخش بین‌المللی چنین برنامه‌هایی در رسانه‌های خارجی، تأثیر عمیقی بر ذهنیت مردم آن کشورها خواهد گذاشت. حضور سفرا نیز نوعی تبلیغ رایگان است که می‌تواند مردم کشورهای خود را برای سفر به شیراز و فارس ترغیب کند. ایران امروز با توجه به نرخ ارز، مقصد ارزان‌قیمتی برای گردشگران خارجی است. اگر بازاریابی حرفه‌ای انجام دهیم، می‌توانیم حجم بالایی گردشگر جذب کنیم.
این کار صرفا وظیفه دولت نیست؛ بخش خصوصی باید وارد شود و با حمایت سفارتخانه‌ها مراودات فرهنگی و تبلیغاتی را به شکل مستمر ادامه دهد. نشست‌های فرهنگی، نمایشگاه‌ها، جشنواره‌ها و هفته‌های فرهنگی نباید مقطعی باشند، بلکه باید در طول سال برنامه‌ریزی شوند. اینها سرمایه‌گذاری فرهنگی و اقتصادی هستند. اگر در فضای مجازی تصویر مثبتی از امنیت ایران بسازیم، گردشگران خودبه‌خود وارد کشور خواهند شد. البته باید شناخت دقیقی از ذائقه کشور مقصد داشته باشیم و برند گردشگری ایران را تقویت کنیم. این رویدادها علاوه بر بعد بین‌المللی، در بعد داخلی نیز اهمیت دارند و موجب همبستگی اجتماعی و افزایش نشاط عمومی می‌شوند. همان‌طور که فارس نشان داد می‌تواند سردمدار دیپلماسی فرهنگی و هنری باشد، دیگر استان‌ها و حتی تهران می‌توانند از این الگو استفاده کنند. پیشنهاد می‌کنم کنسرت‌ها، نمایش‌ها و رویدادهای هنری مشابه در اماکن فرهنگی مانند حافظیه و در دیگر شهرهای استان برگزار شود. این فعالیت‌ها علاوه بر جذب گردشگر خارجی، موجب افزایش نشاط اجتماعی در داخل کشور خواهد شد. بخش خصوصی باید تقویت شود تا بتواند در نمایشگاه‌های خارجی شرکت کند و تصویر درستی از ایران ارائه دهد. سفارتخانه‌ها نیز باید فعال‌تر شوند. حتی می‌توان برای 23 ملتی که در دوران هخامنشیان نوروز را جشن می‌گرفتند، رویدادهای فرهنگی طراحی کرد تا این ملت‌ها بار دیگر ارتباط فرهنگی با ایران برقرار کنند. آنچه مطرح شد، در راستای دیپلماسی عمومی و دیپلماسی فرهنگی قرار دارد. با توجه به اتفاقی که برای کنسرت همایون شجریان رخ داد، استان فارس نشان داد که از ظرفیت میزبانی چنین رویدادهای فرهنگی برخوردار است و می‌تواند سردمدار دیپلماسی فرهنگی و هنری باشد. این ظرفیت نه‌تنها به تعاملات بین‌المللی کمک می‌کند، بلکه از بعد داخلی نیز باعث افزایش همبستگی اجتماعی، شادی و نشاط مردم می‌شود.
می‌توان این رویدادها را سرآغازی برای فعالیت‌های مستمر فرهنگی و هنری در استان فارس دانست. برای نمونه، در شیراز، دیگر شهرهای استان و حتی مکان‌هایی مانند حافظیه یا میان‌شهرداری می‌توان کنسرت‌های رایگان، نمایش و تئاتر برگزار کرد. با در نظر گرفتن ظرفیت اقتصادی گسترده استان فارس از جنوب تا شمال و از شرق تا غرب، این اقدامات می‌تواند تأثیر درخور توجهی بر تعاملات فرهنگی و گردشگری بین شیراز، استان فارس و دیگر کشورهای جهان داشته باشد. تجربه نشان داده است که گردشگران خارجی پس از اولین سفر، دوباره به ایران بازمی‌گردند و حتی دیگران را نیز تشویق به سفر می‌کنند. این ظرفیت باید مدیریت و تقویت شود. فارس می‌تواند با برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از ظرفیت فضای مجازی، به مقصدی مهم در گردشگری بین‌المللی تبدیل شود. این نگاه هوشمندانه استاندار فارس که گردشگری را اولویت نخست استان قرار داده، نشان از درک عمیق او از ظرفیت‌های فرهنگی و اقتصادی فارس دارد و می‌تواند الگویی برای سایر استان‌ها باشد.
* فعال رسانه و عضو شورای اطلاع‌رسانی دولت در فارس
آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.
