رقابت منطقه‌ای بر سر سوریه و موضع مبهم آمریکا
پژوهشگر امور سیاسی عرب اختلاف بر سر ایجاد یک کریدور از سرزمین‌های اشغالی به سمت استان «السویدا» در جنوب سوریه را عامل شکست دستیابی تل‌آویو و دمشق به توافقنامه امنیتی برشمرد و ابهام موضع آمریکا در قبال سوریه را باعث نگرانی آنکارا و دمشق و افزایش خطر تضاد منافع بین رژیم‌اسرائیل و ترکیه دانست.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
پژوهشگر امور سیاسی عرب اختلاف بر سر ایجاد یک کریدور از سرزمین‌های اشغالی به سمت استان «السویدا» در جنوب سوریه را عامل شکست دستیابی تل‌آویو و دمشق به توافقنامه امنیتی برشمرد و ابهام موضع آمریکا در قبال سوریه را باعث نگرانی آنکارا و دمشق و افزایش خطر تضاد منافع بین رژیم‌اسرائیل و ترکیه دانست.
«محمود علوش» پژوهشگر امور سیاسی عرب در مقاله ای که در پایگاه شبکه تلویزیونی «الجزیره» منتشر شد، نوشت: انتظار می‌رفت سوریه و اسرائیل در حاشیه نشست‌های مجمع عمومی سازمان ملل متحد در این ماه، توافقنامه امنیتی با میانجیگری آمریکا را امضا کنند.
خبرگزاری رویترز گزارش داد که مذاکرات بر سر این توافقنامه در آخرین لحظه به دلیل طرح مجدد خواست اسرائیل برای ایجاد یک «کریدور بشردوستانه» (از سرزمین های اشغالی) به سمت استان السویدا در جنوب سوریه با شکست مواجه شد، اگرچه «تام باراک» فرستاده آمریکا بعداً در مصاحبه با الجزیره، شکست این توافقنامه در آخرین لحظه را تکذیب کرد.
صرف نظر از دلایلی که هنوز مانع از بسته شدن این توافقنامه می‌شوند، واضح است که موانع همچنان پابرجا هستند. با وجود موافقت اولیه سوریه با خواسته‌های اسرائیل برای غیرنظامی کردن منطقه جنوب دمشق، سرنوشت مناطقی که پس از سقوط نظام بشار اسد توسط اسرائیل اشغال شده است، به ویژه ارتفاعات راهبردی کوه جبل الشیخ، همچنان نامشخص است.
به نظر می‌رسد صحبت‌های «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مورد دستیابی به توافقنامه ای که به حاکمیت سوریه احترام می‌گذارد، با خواسته‌های اسرائیل برای حفظ حضور خود در کوه جبل الشیخ و اعمال منطقه پرواز ممنوع بر هواپیماهای نظامی سوریه در برخی مناطق جنوب سوریه به ویژه استان السویدا، در تضاد است.
ایده ایجاد یک «کریدور بشردوستانه» اسرائیلی به سمت السویدا و حمایت از دروزی‌ها، اصل حاکمیت سوریه را تضعیف می کند و دخالت بلندمدت اسرائیل در روابط بین دروزی‌ها و دمشق را تحکیم می بخشد. به نظر می‌رسد هدف از پیشنهاد ایجاد یک کریدور بشردوستانه، تضمین ادامه نفوذ اسرائیل در استان السویدا حتی پس از بستن توافقنامه امنیتی با سوریه و تقویت پایه‌های پروژه خودمختاری دروزی‌ها در آینده باشد.
مخالفت سوریه با درخواست ایجاد کریدور بشردوستانه نه تنها به دلیل مغایرت آن با اصل حاکمیت سوریه و خطر آن مبنی بر ایجاد یک سیستم سیاسی و اداری ویژه برای استان السویدا تحت حمایت اسرائیل است، بلکه به این دلیل است که این امر، درها را به روی خطر ایجاد ساختارهای طائفه ای و قومی در سوریه به قیمت از بین رفتن وحدت سیاسی این کشور باز می کند.
علاوه بر این، این درخواست ها و طرح ها توسط بخش وسیعی از سوری‌ها که به دنبال حفظ وحدت سوریه هستند، پذیرفتنی نیست.
اگرچه جاه‌طلبی‌های اسرائیل در جنوب سوریه تهدیدی برای وحدت این کشور محسوب می‌شود، اما همزمان نشان‌دهنده تضاد آشکار بین دیدگاه‌های اسرائیل و ترکیه برای آینده سوریه است زیرا برخلاف تل آویو، دولت ترکیه، سوریه را یک کشور متحد و واحد در نظر دارد.
اما درباره موضع آمریکا در این باره، سیگنال های ارسالی دولت دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا نگران‌کننده است زیرا از یک سو، نشست «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه و ترامپ در کاخ سفید در ۲۵ سپتامبر، تمایل هر دو طرف را برای اتخاذ سیاستی روشن که از تمامیت ارضی و موجودیت سیاسی سوریه حمایت کند، نشان داد، و از سوی دیگر، آمریکا همچنان در اعمال نفوذ بر اسرائیل برای بستن یک توافقنامه امنیتی با سوریه که وحدت آن را حفظ کند و همچنین اعمال نفوذ بر نیروهای دموکراتیک سوریه موسوم به (قسد) برای ادغام در دولت سوریه مردد است.
ابهام موضع آمریکا در قبال سوریه نه تنها نگرانی‌هایی را در آنکارا و دمشق در مورد نیات آمریکا ایجاد می‌کند و خطر تضاد منافع بین ترکیه و اسرائیل را افزایش می‌دهد، بلکه مانع بزرگی در برابر اهداف استراتژیک ترامپ در سوریه یعنی پر کردن خلأ امنیتی ناشی از خروج آتی آمریکا از سوریه و دستیابی به تحولی تاریخی در روابط سوریه و اسرائیل - که در راستای تلاش واشنگتن برای گسترش روند عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و جهان عرب است - به شمار می رود.
آخرین اخبار جهان را از طریق این لینک پیگیری کنید.
