«شرق» از اختلافات داخلی در واشنگتن همزمان با افزایش حملات به زیرساختهای موشکی و هستهای ایران گزارش میدهد:
جدال بر سر ایران
در حالی که تنشها میان ایران و اسرائیل به نقطه جوش رسیده و سیاستهای واشنگتن درباره رویکرد نظامی در منطقه در کانون توجه جهانی قرار دارد، اختلافات میان دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، و تولسی گابارد، مدیر اطلاعات ملی، بر سر موضوع ایران و خطر سلاح هستهای، ابعاد جدیدی یافته است؛ اختلافی که اکنون بر آینده امنیت منطقه و جایگاه گابارد در دولت سایه انداخته است.

به گزارش گروه رسانهای شرق،
در روزهای اخیر، سیاست واشنگتن نسبت به برنامه هستهای ایران و نقش آمریکا در مناقشات خاورمیانه وارد مرحلهای حساس و پرتنش شده است. رئیسجمهور دونالد ترامپ و مدیر اطلاعات ملی، تولسی گابارد، که زمانی چهرهای همسو در تیم امنیت ملی تلقی میشدند، حالا بر سر ارزیابی تهدید هستهای ایران و نحوه مواجهه با این کشور به اختلافی آشکار رسیدهاند؛ اختلافی که همسو با بالا گرفتن درگیری نظامی میان ایران و اسرائیل، نگاهها را بیش از پیش به سمت حلقه تصمیمساز کاخ سفید جلب کرده است.
گزارشها از داخل دولت نشان میدهد که گابارد در جلسهای رسمی در سنا، در مارس گذشته، صراحتاً اعلام کرده بود که ایران در حال حاضر به دنبال ساخت سلاح هستهای نیست. پیش از انتصاب گابارد در این سمت، برخی رسانه ها نسبت به رویکرد ملایم او نسبت به حکومتهایی که دشمن ایالات متحده محسوب می شوند هشدار داده بودند. به گفته گابارد، جامعه اطلاعاتی آمریکا به این جمعبندی رسیده بود که ایران برنامه تسلیحات هستهای خود را که در سال ۲۰۰۳ تعلیق شده بود، فعال نکرده است. با این حال، گابارد تأکید کرده بود که انباشت بیسابقه اورانیوم غنیشده در ایران، نگرانیهای جدی درباره بازگشت احتمالی این کشور به مسیر تسلیحات هستهای ایجاد کرده است.
این موضع، اگرچه با اطلاعات دریافتی از آژانس بینالمللی انرژی اتمی و سرویسهای اطلاعاتی اسرائیل و آمریکا تا حدی همسو بود، اما چند ماه بعد و در پی حمله پیشدستانه اسرائیل به تأسیسات هستهای و موشکی ایران، با انتقادات تند محافل محافظهکار و شخص رئیسجمهور امریکا مواجه شد. ترامپ در واکنش به پرسشی درباره اظهارات گابارد در مورد نبود برنامه تسلیحات هستهای فعال در ایران، صراحتاً گفت: «برایم مهم نیست او چه گفته؛ من فکر میکنم ایران بسیار به ساخت سلاح نزدیک شده است.»
بحران هستهای و موج حملات
پس از ماهها مذاکرات نافرجام و تنشزا، اسرائیل سرانجام عملیاتی را با عنوان «شیر خیزان» علیه زیرساختهای هستهای و موشکی ایران آغاز کرد. بنجامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اعلام کرد که این حملات برای عقب راندن تهدید ایران علیه موجودیت اسرائیل ضروری بوده است. او تأکید کرد که در صورت عدم اقدام، ایران در زمانی کوتاه میتوانست به سلاح هستهای دست یابد.
در همین زمان، ژنرال مایکل کوریا، فرمانده سنتکام، نیز هشدار داده بود که ایران با ذخایر فعلی اورانیوم غنیشده و سانتریفیوژهای در اختیار، میتواند ظرف یک هفته مواد لازم برای ساخت اولین بمب هستهای خود را تولید کند و ظرف سه هفته به میزان مواد لازم برای ساخت ده بمب دست یابد. این ارزیابی باعث افزایش نگرانیها در واشنگتن و تلآویو شد و بهانهای برای تشدید فشارها علیه تهران فراهم آورد.
در مقابل، ایران حملات اسرائیل را «اعلام جنگ» خواند و با موشکباران مواضع اسرائیل، پاسخ داد؛ حملاتی که سایه یک جنگ منطقهای تمامعیار را بر سر خاورمیانه گستردهتر کرد.
شکاف در تیم امنیت ملی
در این فضای ملتهب، رفتار و اظهارات تولسی گابارد به موضوعی جنجالی در محافل سیاسی آمریکا بدل شده است. گابارد که در مارس گذشته، بر اساس اطلاعات جامعه اطلاعاتی، بر نبود برنامه فعال تسلیحات هستهای در ایران تأکید کرده بود، چند ماه بعد در پیامی ویدئویی در شبکههای اجتماعی هشدار داد که «نخبگان سیاسی و جنگطلبان» در حال دامن زدن بیمحابا به ترس و تنش میان قدرتهای هستهای هستند و جهان را به لبه پرتگاه نابودی میبرند.
این موضعگیری صریح و خارج از عرف، خشم ترامپ را برانگیخت؛ او خطاب به اطرافیانش تأکید کرد که این اقدام گابارد خارج از خطوط سیاست اعلامی دولت بوده و نوعی تصحیح موضع رئیسجمهور توسط یک عضو کابینه تلقی شده است. ترامپ که به ویژه در برابر مخالفتهای علنی اعضای دولت حساسیت نشان میدهد، از این رفتار گابارد به شدت ناخشنود شد و حتی به اطرافیان خود گفت که شاید زمان حذف این سمت یا ادغام آن در ساختار سازمان سیا فرا رسیده باشد.
این اختلافها در حالی شدت گرفته که گابارد، با وجود برخی انتقادها، هنوز در نشستهای مهم شورای امنیت ملی حضور دارد و همکارانش تأکید میکنند که او در هماهنگی کامل با خطمشی رئیسجمهور عمل میکند و هرگز نظر شخصی خود را در تصمیمسازی دخالت نداده است.
واکنشها به مواضع گابارد
مواضع گابارد واکنشهای مختلفی را در درون دولت و فضای سیاسی آمریکا به دنبال داشته است. برخی چهرههای نزدیک به ترامپ، همچون معاون رئیسجمهور جیدی ونس و وزیر خارجه مارکو روبیو، با صدور بیانیههایی از گابارد حمایت و او را بخشی حیاتی از تیم امنیت ملی معرفی کردهاند. در مقابل، منتقدانی از هر دو جناح، و حتی جان بولتون مشاور سابق امنیت ملی، او را شایسته این سمت ندانسته و خواستار برکناریاش شدهاند. افزون بر این، عدم دعوت از گابارد به نشست حساس کمپ دیوید، که با حضور سران ارتش، سازمان سیا و اعضای ارشد دولت برگزار شد، نشانهای از کاهش نفوذ او در تیم امنیتی دولت تلقی شد. هرچند نزدیکان گابارد علت این موضوع را حضور او در مأموریت گارد ملی در کالیفرنیا اعلام کردند، اما غیبت او در این جلسه حساس، خوراکی برای شایعات و گمانهزنیها شد.
گابارد نیز در گفتوگو با خبرنگاران، تلاش کرد اختلافات را کماهمیت جلوه دهد و گفت: «رئیسجمهور همان حرفهایی را میزند که من در ارزیابی تهدیدها در ماه مارس گفته بودم؛ متأسفانه رسانهها علاقهای به شنیدن دقیق صحبتهای من ندارند.»
در سطح افکار عمومی و فضای مجازی، این تنشها به موضوع بحثبرانگیزی بدل شده و حتی ویدیوهای مربوط به پاسخ ترامپ به ارزیابی گابارد، دست به دست میان نمایندگان کنگره و تحلیلگران سیاسی میشود.
آینده گابارد در دولت ترامپ
گابارد که به دلیل مواضع متفاوت و رویکرد ضد مداخلهجویانهاش همواره چهرهای بحثبرانگیز بوده، اکنون در تقاطع دو جریان قدرتمند قرار گرفته است: از یکسو، جریان جنگطلب و طرفدار حمله به ایران که او را مانعی بر سر راه تلقی میکند، و از سوی دیگر، طیفهایی در دولت که همچنان بر توانایی و وفاداری او تأکید دارند.
در همین حال، سفر غیرمنتظره گابارد به هیروشیما و بازدید از محل انفجار بمب اتمی، که با اشارههای صریح به فجایع جنگ هستهای همراه بود، نیز باعث شگفتی برخی مقامات کاخ سفید شد. هرچند نزدیکانش تأکید میکنند این سفر با هماهنگی شورای امنیت ملی انجام شده بود، اما برخی در دولت معتقدند این نوع اقدامات فراتر از نقش رسمی اوست.
آینده گابارد به میزان زیادی به تصمیمات ترامپ بستگی دارد؛ رئیسجمهوری که در ابتدا برای نشان دادن تنوع ایدئولوژیک کابینهاش، گابارد را به این سمت منصوب کرد، اما اکنون زمزمههایی درباره کنار گذاشتن یا کاهش اختیارات او مطرح شده است. با این حال، گابارد همچنان در حلقه تصمیمگیری باقی مانده و حتی در آخرین نشست وضعیت اتاق بحران، رئیسجمهور برای هماهنگی بیشتر، زمان جلسه را با برنامه او تنظیم کرد.
آیا این تنشها و اختلاف نظرها به خروج گابارد از دولت ترامپ خواهد انجامید یا او میتواند همچنان جایگاه خود را به عنوان یکی از چهرههای کلیدی امنیت ملی حفظ کند؟ پاسخ این سؤال، نه تنها برای آینده سیاست داخلی آمریکا، بلکه برای معادلات امنیتی خاورمیانه نیز اهمیت بسزایی خواهد داشت.
حملات تازه به مراکز هستهای و موشکی
در چنین شرایطی، صبح چهارشنبه، ارتش دفاعی اسرائیل (IDF) در گزارشی رسمی اعلام کرد که طی عملیاتی گسترده، سایت تولید سانتریفیوژ و چندین کارخانه ساخت سلاح در منطقه تهران را هدف قرار داده است. به گفته ارتش اسرائیل، این مراکز جزو «عناصر کلیدی برنامه هستهای و موشکی ایران» محسوب میشوند.گفته شده که بیش از ۵۰ جنگنده نیروی هوایی اسرائیل به صورت هماهنگ چندین نقطه، از جمله یک مرکز غنیسازی اورانیوم، کارخانههای تولید قطعات موشکهای سطح به سطح و مرکزی برای ساخت سامانههای موشکهای سطح به هوا که برای هدف قرار دادن هواپیماها استفاده میشوند، را بمباران کردند.ارتش اسرائیل تأکید کرد: «این حملات مستقیماً توان ایران برای تهدید اسرائیل و منطقه را کاهش میدهد.»
تعطیلی سفارت آمریکا
همزمان با افزایش تنشها میان ایران و اسرائیل، سفارت آمریکا در اورشلیم اعلام کرد که از ۱۸ تا ۲۰ ژوئن تعطیل خواهد بود. در این مدت، کارمندان سفارت و خانوادههایشان موظف شدهاند در محل اقامت خود بمانند و از تردد غیرضروری خودداری کنند.
سفارت آمریکا همچنین اطلاع داد که فعلاً راهکاری رسمی برای خروج اتباع آمریکایی از اسرائیل در نظر نگرفته، هرچند از فعالیت برخی شرکتهای خصوصی که افراد را از کشور خارج میکنند، مطلع است اما هیچکدام را تأیید یا توصیه نمیکند.
در بیانیه سفارت آمده است: «سفارت آمریکا به شهروندان خود یادآوری میکند که با توجه به شرایط پیچیده و در حال تغییر امنیتی، همواره باید از محل نزدیکترین پناهگاه اطلاع داشته باشند. حوادث امنیتی از جمله حملات خمپارهای، راکتی و موشکی و همچنین نفوذ پهپادها معمولاً بدون هیچگونه هشدار قبلی رخ میدهد.»
همچنین در این بیانیه تاکید شده که احتمال اعمال محدودیتهای بیشتر برای تردد کارمندان دولت آمریکا و خانوادههای آنان در اسرائیل، کرانه باختری و اورشلیم وجود دارد، چرا که شرایط امنیتی هر لحظه میتواند تغییر کند.
آخرین اخبار جهان را از طریق این لینک پیگیری کنید.