سونامی گرانی در راه است

گزارش های پراکنده اما همسوی منتشره نشان می‌دهد در هفته‌های اخیر طیف وسیعی از کالاها وخدمات اساسی یا گران شده یا در حال گران شدن هستند ودستگاه‌های مسئول باانتشارخبرهایی کوتاه، صرفا درباره افزایش قیمتها اطلاع رسانی کرده واز هرگونه اظهار نظر اضافی خودداری می‌کنند واین یعنی مردم چه بخواهند وچه نخواهند باید افزایش قیمت ها را تحمل کرده ودم برنیاوردند.

مروری براطلاعیه های منتشره نشان می دهد بهای رسمی طیف وسیعی از کالاها وخدمات اساسی ازگوشت قرمز وشکر گرفته تا مرغ وتخم مرغ وشیر خام و لبنیات واینترنت ودارو و گازوئیل،افزایش یافته است.
دراین راستا،براساس مصوبه اخیرکارگروه تنظیم بازار ، قیمت هر کیلو گرم شکر تولید داخل درب کارخانه ۴۶ هزار و ۳۰۰ تومان تعیین شدکه این نرخ برای مصرف کننده ۵۹ هزار تومان است. همچنین بهای هر کیلو گرم شکر وارداتی درب کارخانه ۵۷ هزار تومان تعیین شده است.

این درحالی است که سال گذشته قیمت جدید شکر سفید درب کارخانه با محاسبه ۱۰ درصد مالیات بر ارزش افزوده حداکثر ۳۸ هزار و پانصد تومان تعیین شده بود.

همچنین اخیراقیمت مرغ وتخم مرغ افزایش یافته وبراساس آن، هر کیلوگرم مرغ درب مرغداری۶۸ هزار تومان و نرخ مصرف کننده آن بنابر اعلام معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی ۱۰۵ هزار تومان برای سال جاری تعیین شده است. قیمت جدید تخم مرغ درب مرغداری هم ۶۱ هزار تومان و برای مصرف کننده ۷۲ هزار تومان اعلام شد.

به علاوه، شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی، قیمت تضمینی شیر خام را برای سال ۱۴۰۴ تعیین کرد.

بر اساس مصوبه این شورا، هر کیلوگرم شیر خام با مشخصات ۲/۳درصد چربی، ۳ درصد پروتئین و بار میکروبی زیر ۱۰۰ هزار، به قیمت ۲۳۰ هزار ریال درب دامداری خریداری خواهد شد.

در این باره سیداحمد مقدسی رئیس انجمن صنفی گاوداران ایران درگفتگو با ایرنا، رشد قیمت شیرخام در سال جاری را ۷/۲۷ درصد اعلام کرد.

وی با بیان اینکه قیمت خرید هر کیلوگرم شیرخام سال گذشته ۱۸ هزار تومان بود، اظهارکرد: با وجود اینکه رقم تعیین شده شیرخام مناسب است اما با قیمت تمام شده این محصول با حاشیه سود برای تولیدکنندگان کمی فاصله دارد.

بدیهی است رشد قیمت شیرخام به رشد بهای انواع لبنیات در بازارمنجر می‌شود و مردم رااز دسترسی به این کالای مهم محروم تر از گذشته خواهد کرد. یک محاسبه ساده دراین خصوص نشان می دهد وقتی قیمت خرید شیرخام حدود ۲۸ درصد افزایش یافته، بااحتساب سایر هزینه های تولید مانند بسته بندی ومالیات وسود کارخانه های لبنی،بهای تمام شده لبنیات برای مردم حدود ۵۰ درصد وحتی بیشتر افزایش خواهد یافت.

در نمونه ای دیگر دراین خصوص وبنا بر اعلام سازمان برنامه و بودجه، واردات گوشت قرمز از این پس شامل دریافت ارز ترجیحی نخواهد بود واین یعنی گوشت قرمز دیگر ارز ۲۸۵۰۰ تومانی نمی گیرد و واردات آن با ارز به نرخ مرکز مبادله ارز وطلا صورت خواهد گرفته که طبیعتا با رشد چندین برابری قیمت ارز، بهای گوشت قرمز در بازار به شدت افزایش یافته ودست اقشار ضعیف بیش از گذشته از خریداین پروتئین حیاتی کوتاه خواهدشد.

هرچند وزارت جهادکشاورزی مخالفت خودبااین موضوع رااعلام کرده اما سازمان برنامه وبودجه با پافشاری بر تصمیم خود  می‌گوید که از این محل به دنبال صرفه جویی ارزی ۳/۳ میلیارد دلاری است؛ بی توجه به اینکه این مثلا صرفه جویی ارزی به قیمت کوتاه شدن دست اقشار ضعیف وکارگران وکارمندان از خرید گوشت تمام خواهدشد.

وزارت جهاد کشاورزی درمقام دفاع از باقی ماندن گوشت قرمز در شمول دریافت ارز ۲۸۵۰۰ تومانی معتقد است سازمان برنامه و بودجه با رویکردی صرفاً بودجه‌ای، حذف گوشت قرمز از لیست دریافت‌کنندگان ارز دولتی را راهی برای کنترل هزینه‌ها می‌داند.دراین راستا، شهرزاد مشیری، معاون بازرگانی این وزارتخانه، در جریان بازدید سرزده اخیررئیس‌جمهور از وزارت کشاورزی، گلایه خود را علنی کرد و نسبت به تداوم روند حذف کالاهای مؤثر بر تغذیه عمومی هشدار داد ؛ حال معلوم نیست سرانجام این موضوع چه شود.

دربخش افزایش بهای خدمات اساسی هم اخیرا اپراتورهای تلفن همراه درنامه ای مشترک به وزارت ارتباطات از قصد خود برای افزایش قیمت ۷۸ درصدی اینترنت موبایل خبرداده اند؛ آن هم درحالی که خلف وعده دولت دررفع فیلترینگ سکوهای پرمخاطب بین المللی باعث افزایش شدید حجم اینترنت مصرفی کاربران بخاطر استفاده به ناچار از فیلترشکنشده است. همچنین این نامه با سکوت وزارت ارتباطات و مجموعه دولت مواجه شده است. هر چند مخالفت‌های ضعیف وکوتاهی با آن صورت گرفته اما رویکرد غالب دولت دراین باره، سکوت بوده است.

براساس این نامه، سه اپراتور اصلی تلفن همراه کشور یعنی ایرانسل، همراه اول و رایتل، خطاب به سازمان تنظیم مقررات آورده اند که به‌زودی بسته‌های جدید اینترنتی با افزایش قیمتی معادل ۷۸ درصد نسبت به نرخ‌های فعلی عرضه خواهد شد.

در کنار این نمونه ها، دولت اخیرا به تشویق صادرات انواع کالاهای کشاورزی برای دستیابی به ارز روی آورده به گونه‌ای که صادرات محصولات کشاورزی ۳۵ در صد افزایش یافته است.هرچند رشد صادرات خوب است اما این سکه روی دومی هم دارد وآن این است که صادرات محصولات کشاورزی به بهای کمبود وگران شدن شدید آن برای مردم تمام شده است. نمونه بارز این موضوع در رشد شدید قیمت سیب زمینی وحبوب مشاهده شده که با توجه به رویکرد دولت در ارزآوری به هر قیمت، احتمال بروز بحران گرانی در دیگر محصولات کشاورزی در طی سال جاری وجوددارد.

زمینه سازی برای  افزایش قیمت سوخت؟

موضوع دیگری که باعث افزایش نگرانی‌ها در باره سکته تورمی وتبعات آن شده است، تصمیمات چراغ خاموش دولت برای اصلاح قیمت سوخت است. بااینکه دولت همواره هرگونه افزایش قیمت سوخت را تکذیب کرده اما عمل وی با سخن اعلامی اش در تناقض است. نمونه آشکاراین موضوع مصوبه اخیرهیات وزیران برای سه نرخی شدن بهای گازوئیل است. براساس این مصوبه ، قیمت وسهمیه یارانه ای گازوئیل پابرجا می ماند اما نرخ دوم نیمه یارانه ای ونرخ سوم آزاد به آن اضافه خواهدشد.

هرچند مصوبه دولت هنوز قیمت های جدید نیمه یارانه ای وآزاد گازوئیل وهمچنین زمان اجرای این تصمیم رااعلام نکرده، اما از هم اکنون می توان حدس زد تعیین قیمت آزاد گازوئیل چه تبعات تورمی گسترده ای خواهدداشت.درواقع با توجه به مصرف گازوئیل در طیف وسیعی از حمل ونقل گرفته تا صنعت وکشاورزی ونیروگاه ها،اثرآزاد کردن هرچند محدود بهای این سوخت پایه سرانجامدر پایان زنجیره برگرده مصرف کننده بی پناه تحمیل خواهدشد.

به علاوه، دولت با صدور مجوز واردات بنزین سوپر یا بنزین ویژه توسط بخش خصوصی عملا زمینه سازی روانی برای آشناسازی تدریجی چشم وگوش مردم با قیمت های آزاد بنزین را آغاز کرده است که می تواند به زمینه سازی احتمالی برای افزایش قیمت – مثلا از طریق حذف یا محدودسازی قیمت بنزین نیمه یارانه ای ۳ هزار تومانی – تعبیر گردد؛ همان الگویی که درباره سه نرخی شدن گازوئیل استفاده شده است.

و در نهایت...

نمونه هایی که به آن اشاره شد مثال‌هایی سطحی وبسان مشتی از خروار افزایش قیمت ها در کف جامعه است ورشد قیمتها بسیار بیش از اینهاست.شاید دولت برای رشد قیمت ها توضیحات خاص خودش را داشته باشد اما این توضیحات هر چه باشد نمی تواند این واقعیت راانکار کند که رشد اندک حقوق کارمندان وکارگران وسایر اقشار آسیب پذیر کفاف این رشد قیمت های رگباری ومداوم را نمی دهد ودرنتیجه فقرا بیش از گذشته فقیر تر می شوند، صورت های بیشتری با سیلی سرخ نگهداشته خواهند شد، سفره ها کوچکتر شده وآسیب های اجتماعی  و نارضایتی‌ها ودیگر تبعات خطرناک آن به مردم وجامعه تحمیل خواهدشد.