تلاش پلیس برای خنثی ساری اقدامات اراذل
اینها اراذل‌واوباش هستند؛ همان‌ها که برق شمشیر و نعره مستانه‌شان آرامش و آسایش شهروندان را سلب کرده و برخورد قاطع‌تر با آنها مطالبه مخاطبان در سامانه فارس من شده؛ تا جایی که خبرگزاری فارس با برپایی میزگردی با حضور چند کارشناس از حوزه مجلس، قوه قضائیه و پلیس این موضوع را مورد بررسی قرار داده است.
معاون اجرایی پلیس اطلاعات فراجا سرهنگ جوزی، ضمن تشریح آخرین اقدامات پلیس در راستای برخورد با اراذل و اوباش از زمین‌گیر شدن ۴۰ نفر از این مجرمان در یک ماه خبر داد.
اراذل‌واوباش اند؛ انگار تا عربده نکشند، دعوا نکنند، تیزی نکشند و خونی نریزند روزشان شب و شب شان روز نمی‌شود؛ برایشان مهم نیست این وسط دلی بلرزد یا زهره‌ای بترکد و حتی بچه‌ای سقط شود؛ درست مانند زمانی که در یک دعوا دست یک کارگر باربری را قطع کردند و همسرش هول کرد و بچه اش را از دست داد.
اینها اراذل‌واوباش هستند؛ همان‌ها که برق شمشیر و نعره مستانه‌شان آرامش و آسایش شهروندان را سلب کرده و برخورد قاطع‌تر با آنها مطالبه مخاطبان در سامانه فارس من شده؛ تا جایی که خبرگزاری فارس با برپایی میزگردی با حضور چند کارشناس از حوزه مجلس، قوه قضائیه و پلیس این موضوع را مورد بررسی قرار داده است.
سرهنگ حسین جوزی معاون اجرایی پلیس اطلاعات فراجا یکی از مسئولان حاضر در این میزگرد بود که آخرین اقدامات پلیس در خصوص برخورد با اراذل‌واوباش را تشریح کرد؛ بخوانید:
مقابله با گروه‌های خطرناک هدف اصلی معاونت مبارزه با شرارت
پلیس امنیت عمومی در ساختار جدید خود، مأموریت‌های حساس و پیچیده‌ای را بر عهده دارد که یکی از مهم‌ترین آنها مبارزه با اراذل‌واوباش است.
برای این منظور، یک معاونت تخصصی تحت عنوان معاونت مبارزه با شرارت ایجاد شده که هدف اصلی آن مقابله با این گروه‌های خطرناک است.
این مأموریت از آنجا اهمیت دارد که مطابق با تدابیر فرمانده فراجا، اگر اراذل‌واوباش مشکلی برای امنیت مردم ایجاد کنند، پلیس با قاطعیت اقدام کرده کرد و از آنها عبور خواهد کرد.
یکی از عوامل اساسی در این زمینه، مطالبه مردمی است که تأکید بر آن باعث می‌شود این موضوع به اولویت اصلی تبدیل شود.
ترویج اوباشگری در رصد پلیس اطلاعات
در راستای این مأموریت، فراجا در سال ۱۴۰۴، شش اولویت مهم را تعریف کرده که سه مورد از آنها به‌طور مستقیم و غیرمستقیم مرتبط با مبارزه با اراذل و اوباش هستند.
این اولویت‌ها شامل ارتقاء توان و آمادگی پلیس در برخورد با این گروه‌ها، بهبود تسلط اطلاعاتی و اجرای حکمرانی داده و هوشمندسازی پلیس است.
این اقدامات با هدف مقابله با چالش‌های متعدد در زمینه شرارت و نظم عمومی انجام می‌شود.
در این راستا، ترویج فرهنگ اوباشگری از طریق فضای مجازی نیز به یکی از دغدغه‌های جدی پلیس تبدیل شده است که برای مقابله با آن برنامه‌ریزی‌هایی در حال انجام است.
تمرکز پلیس بر تحرکات پنهانی اراذل و اوباش
همچنین، گرایش اراذل و اوباش به استفاده از سلاح گرم به جای سلاح سرد، یک تهدید جدی است که باید در قوانین و نحوه برخورد با مجرمان تجدیدنظر شود. پلیس برای مقابله با این تهدید، اقداماتی در حوزه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در نظر گرفته است.
در بخش نرم‌افزاری، پلیس با تشکیل میزگردهای تخصصی با واحدهای اطلاعاتی درون سازمانی و برون‌سازمانی، بر روی کنترل فنی تحرکات پنهانی اراذل و اوباش تمرکز دارد.
علاوه بر این، مرکزی تحت عنوان "مرکز فضای مجازی" ایجاد شده که به شناسایی و حذف محتواهای مرتبط با اراذل و اوباش پرداخته و همچنین اقدامات لازم برای فراخوان دارندگان این صفحات را انجام می‌دهد.
یکی دیگر از اقدامات جدید، راه‌اندازی مرکز تحلیل داده‌هاست که به‌طور مستمر، رفتار و حرکات اراذل و اوباش را در تهران و سایر استان‌ها رصد می‌کند.
این رویکرد جامع، که به‌صورت هماهنگ میان بخش‌های مختلف پلیس و دستگاه‌های مرتبط صورت می‌گیرد، هدفش تأمین امنیت عمومی و مقابله مؤثر با تهدیدات ناشی از اراذل و اوباش است.
ایجاد بانک اطلاعاتی منسجم از اراذل
پلیس امنیت عمومی در راستای مبارزه با اراذل و اوباش، به تازگی اقداماتی جدی را در سطح کشور آغاز کرده است.
یکی از اقدامات مهم، ایجاد یک بانک اطلاعاتی منسجم از اراذل و اوباش است که بر اساس سطح‌بندی خاص پلیس، این افراد در دسته‌های مختلف (سطح ۱، ۲ و ۳) و همچنین افراد نوپدید شناسایی و مورد بررسی قرار می‌گیرند.
این بانک اطلاعاتی به پلیس کمک می‌کند تا اطلاعات دقیق و به‌روز از این افراد داشته باشد و اقدامات پیشگیرانه را به موقع انجام دهد.
در زمینه اطلاع‌رسانی، پلیس از طریق دستگیری‌های انجام شده به مردم اطلاع‌رسانی می‌نماید که پلیس در برخورد با اراذل و اوباش جدی است.
در این راستا، پلیس با توجه به موقعیت محلی، به جمع‌آوری اطلاعات از محلات پرداخته و از ظرفیت‌های محلی نظیر مساجد، بسیج، و سایر نهادهای مردمی بهره‌برداری می‌کند.
همچنین، احضار هدفمند اراذل و اوباش در مناسبت‌های ملی و مذهبی به‌منظور جلوگیری از اقدامات اوباش‌گرانه از دیگر اقدامات این نهاد است.
از نظر سخت‌افزاری، پلیس از ابزارهای جدید در کنترل تحرکات پنهانی اراذل و اوباش استفاده می‌کند.
در این راستا، مرکز فضای مجازی پلیس فعالیت‌های مربوط به اراذل و اوباش در فضای آنلاین را تحت نظارت قرار داده و محتوای مرتبط را حذف می‌کند.
علاوه بر این، پلیس با همکاری واحدهای اطلاعاتی مختلف، به‌ویژه در سطح کلانتری‌ها، طرح‌های عملیاتی مستمری را برای مقابله با این گروه‌ها اجرا می‌کند.
اقدامات ویژه در سال 1404 چیست؟
در سال ۱۴۰۴، اقدامات ویژه‌ای در برخورد با اراذل و اوباش صورت گرفته و پلیس امنیت عمومی فراجا تاکنون موفق به شناسایی و زمین‌گیر کردن تعدادی از افراد سطح یک شده است. این افراد به دلیل اقدامات مجرمانه در فضای مجازی و سایر فعالیت‌های غیرقانونی، یا حذف شده‌اند یا تحت پیگرد قانونی قرار گرفته‌اند.
به عنوان مثال، در ماه‌های اخیر، تعدادی از اراذل و اوباش در تهران و سایر استان‌ها دستگیر و یا زمین‌گیر شده‌اند و حتی برخی از آنها در بیمارستان بستری شده‌اند.
شرارت در کشور کاهش داشته است
در راستای ارزیابی عملکرد پلیس، روند فعالیت‌ها در دو سال اخیر نشان‌دهنده کاهش جرایم اراذل و اوباش است.
برای مثال، در سال ۱۴۰۳، نسبت به ۱۴۰۲، شاهد کاهش چشمگیری در جرایمی نظیر نزاع دسته‌جمعی، تخریب، عربده‌کشی، تیراندازی و اخلال در نظم عمومی بوده‌ایم.
این در حالی است که در فضای مجازی، برخی از این وقایع با شتاب بیشتری منتشر می‌شود و موجب نگرانی مردم می‌گردد، اما آمار واقعی نشان‌دهنده کاهش جرایم است.
همچنین پلیس در تلاش است تا میان موضوعات مختلف که به‌طور اشتباه تحت عنوان اراذل و اوباش منتشر می‌شوند، تفکیک قائل شود. به‌طور مثال، در مواردی که دعوای خانوادگی یا اختلاف حساب در فضای مجازی به اشتباه به‌عنوان جرم اراذل و اوباش معرفی می‌شود، پلیس باید بر اساس شواهد و اطلاعات دقیق‌تر عمل کند.
در نهایت، پلیس امنیت عمومی فراجا به‌طور مستمر در تلاش است تا از طریق بهبود تقنین، صدور احکام، اجرای مؤثر احکام و عملیات میدانی، آرامش و امنیت بیشتری را برای مردم فراهم آورد و برنامه‌ریزی‌های لازم را برای مقابله با تهدیدات جدید در این زمینه انجام دهد.
اطلاع رسانی دستگیری‌ها کمتر از انتشار وقوع در فضای مجازی است
در مواجهه با اراذل و اوباش، یکی از چالش‌ها و مشکلات اصلی، نحوه اطلاع‌رسانی و انتشار اخبار مربوط به اقدامات پلیس است.
همان‌طور که اشاره کردید، در حالی که پلیس دستگیری‌های بسیاری انجام می‌دهد و در بسیاری از مواقع موفق به زمین‌گیر کردن اراذل و اوباش می‌شود، اما این دستگیری‌ها به اندازه وقوع آنها در فضای عمومی و رسانه‌ای منتشر نمی‌شود و مردم گاهی احساس می‌کنند که وضعیت امنیتی محلات به خطر افتاده است.
پلیس تلاش دارد تا اقدامات خود را به‌صورت هدفمند و پیشگیرانه در این حوزه انجام دهد.
در بسیاری از موارد، اراذل و اوباش از مراحل اولیه به‌دنبال قدرت‌نمایی و نمایش اعمال مجرمانه هستند و این اقدامات در برخی مواقع ممکن است پیش از رسیدن به مرحله‌ای که پلیس و دستگاه قضایی وارد عمل شوند، در سطح جامعه به چشم بیاید.
اینگونه رفتارها و نمایش قدرت معمولاً در فضاهایی مانند محله‌ها، با حضور افراد جدید و گاهی با شایعات و ترس‌های ایجاد شده همراه است.
شناسایی اراذل نوپدید
یکی از روش‌های جدیدی که پلیس در برخورد با این گروه‌ها در پیش گرفته، استفاده از "خنثی‌سازی" اقدامات پیش از وقوع است. به‌عبارتی، پلیس با استفاده از اطلاعات فنی، جمع‌آوری اخبار و حتی احضار و توجیه افراد مشکوک، سعی می‌کند مانع از بروز اعمال مجرمانه پیش از وقوع آن شود.
پلیس به‌طور خاص در رابطه با افراد نوپدید که در فضای مجازی حضور دارند و احتمالاً در حال گسترش فعالیت‌های مجرمانه خود هستند، نظارت ویژه‌ای دارد و در پی شناسایی آن‌هاست.
زمین گیر کردن ۴۰ نفر اراذل و اوباش در یک ماه
یکی از موفقیت‌های اخیر پلیس در این زمینه، زمین‌گیر کردن نزدیک به ۴۰ نفر از اراذل و اوباش در مدت یک ماه بوده است. این اقدامات نشان‌دهنده موفقیت اطلاعاتی و فنی پلیس در شناسایی و متوقف کردن این گروه‌ها پیش از آنکه اقدامات آنها جدی‌تر شود، است.
در برخی موارد، اراذل و اوباشی که در گذشته متواری بوده‌اند، خودشان را به مراجع قضایی معرفی کرده‌اند، که نشان می‌دهد فشار پلیس و هماهنگی با دستگاه قضایی، تأثیر خود را گذاشته است.
در عین حال، پلیس در تلاش است که در برخورد با اراذل و اوباش، از شیوه‌هایی استفاده کند که به‌صورت جامع و در تمامی مراحل شناسایی، دستگیری و برخورد، نتیجه‌بخش باشد. همچنین، برای جلوگیری از تبدیل شدن برخی افراد به چهره‌های قدرتمند محلی، پلیس برنامه‌ریزی‌هایی دارد که شامل توجیه و نظارت بر این افراد پیش از تبدیل شدن به تهدیدات جدی است.
نهایتاً، ماموریت پلیس در این زمینه همچنان ادامه دارد و با توجه به حمایت‌های فراجا و هماهنگی‌های مستمر با دستگاه قضائی، امیدوار هستند که در آینده نزدیک شاهد کاهش هرچه بیشتر تهدیدات و اقدامات مجرمانه توسط اراذل و اوباش باشند.
پلیس برای مقابله با اراذل و اوباش کشور یک بانک اطلاعاتی منسجم ایجاد کرده است که شامل افراد در سطوح مختلف (۱، ۲ و ۳) و افراد نوپدید می‌شود. این بانک اطلاعاتی به پلیس کمک می‌کند تا به‌طور هدفمند با این گروه‌ها برخورد کند.
احضار اراذل سابقه‌دار در مناسبت‌های ملی و مذهبی
پلیس همچنین از روش‌های اطلاعاتی و فنی برای پیشگیری از وقوع جرم استفاده می‌کند. در این راستا، این نیروها در مناسبت‌های ملی و مذهبی، اراذل و اوباش را احضار و توجیه می‌کنند تا از انجام اعمال مجرمانه جلوگیری شود.
همکاری با کلانتری‌ها و واحدهای اطلاعاتی محلی، برنامه‌های عملیاتی برای مقابله با جرایم مختلف مانند نزاع دسته‌جمعی، تخریب، تیراندازی و سایر اقدامات شرارت‌آمیز انجام می‌شود.
زمین‌گیر کردن ۳۰ نفر از اراذل سطح یک فضای مجازی
یکی از اقدامات ویژه پلیس در این زمینه، "زمین‌گیر کردن" اراذل و اوباش است. این اقدامات شامل دستگیری، توجیه و حذف این افراد از جامعه است. برای نمونه، در یک ماه گذشته، نزدیک به ۳۰ نفر از اراذل و اوباش سطح یک که در فضای مجازی فعالیت‌های مجرمانه داشتند، دستگیر یا حذف شده‌اند.
با این حال، پلیس با مشکلاتی همچون انتشار اخبار غلط و بزرگ‌نمایی مسائل در فضای مجازی مواجه است. مردم ممکن است احساس کنند که جرایم افزایش یافته، در حالی که طبق آمار واقعی، میزان سرقت‌ها و جرایم کاهش یافته است. از همین رو، پلیس به شفاف‌سازی این واقعیت‌ها در ارتباط با مردم نیاز دارد.
استرداد اموال از سارقین چالش پلیس
یکی از چالش‌های بزرگ پلیس در برخورد با اراذل و اوباش، مسئله استرداد اموال از سارقین است.
تا زمانی که این فرآیند به‌طور کامل انجام نشود، اقدامات قضائی در برابر سرقت‌ها و دیگر جرایم ممکن است نتیجه‌بخش نباشد و مجرمان به‌راحتی به فعالیت‌های خود ادامه دهند.
در حال حاضر، فرآیند استرداد اموال به مرحله دادگاه رسیده و در این مرحله شکات به دلیل طولانی بودن روند و مشکلات متعدد خسته می‌شوند و از شکایت خود انصراف می‌دهند. این امر باعث جسارت بیشتر سارقان و عدم دسترسی افراد به اموال مسروقه‌شان می‌شود.
در چنین شرایطی، ما نیاز داریم که فرایند استرداد اموال از متهمین، یا در مرحله دادسرا انجام شود یا حتی بهتر است در مراحل ابتدایی‌تر، مانند در مرحله انتظامی، پیگیری شود.
به‌عنوان مثال، در برخی پرونده‌ها، شاکیان برای دریافت اموال خود باید چندین بار به کلانتری، آگاهی، دادسرا و دادگاه مراجعه کنند که این روند پیچیده و طولانی باعث ناامیدی و انصراف آنها می‌شود. این روند نه تنها سارقین را گستاخ‌تر می‌کند بلکه صاحبان اموال را از پیگیری پرونده‌هایشان منصرف می‌سازد.
به‌طور خاص، در برخی موارد مثل سرقت‌های ساده مانند سرقت ضبط خودرو، روند پیچیده و زمان‌بر استرداد اموال، آسیب‌های زیادی به شاکیان وارد می‌کند و به نظر می‌رسد که اصلاحاتی در این زمینه نیاز است.
من به عنوان کسی که ۲۵ سال در حوزه سرقت فعالیت کرده‌ام، به شدت معتقدم که باید در فرایند استرداد اموال بازنگری صورت گیرد.
باید قوانین جدیدی وضع شود که هنگام کشف سارق، به‌طور مستقیم و سریع اموال مسروقه به صاحبان آنها بازگردانده شود تا هم مال از دست نرود و هم شاکی از پیگیری پرونده منصرف نشود.
برخورد سریع با اراذل و اوباش با اصلاح قانون
در حال حاضر، خلاء قانونی موجب مشکلاتی برای برخورد سریع و مؤثر با این افراد می‌شود.
وظایف پلیس در حفظ نظم و امنیت عمومی طبق قوانین مشخص شده است، اما برای برخورد با اراذل و اوباش به تغییرات قانونی و اصلاحات در حوزه تقنین نیاز داریم.
در این راستا، پیشنهادات مختلفی در حال بررسی است. یکی از این پیشنهادات، اصلاح قوانین مربوط به استفاده از سلاح توسط پلیس است که در حال حاضر در مجلس در حال بررسی است. به‌علاوه، طرح‌هایی برای پیگیری هوشمند و الکترونیکی سارقین حرفه‌ای و سابقه‌دار نیز در دست اقدام است.
با این اصلاحات قانونی، پلیس می‌تواند با سرعت و دقت بیشتری به مسائل امنیتی و جرایم برخورد کند و این موضوع باعث کاهش جرایم در جامعه خواهد شد.
نهایتاً، برای کاهش قدرت نمایی اراذل و اوباش در فضای مجازی، نیاز به اصلاحات در قانون جرایم رایانه‌ای هم داریم.
این اصلاحات می‌تواند خلاء قانونی موجود در فضای مجازی را پر کند و از بروز تهدیدات و جرایم جلوگیری کند.
باید با توجه به شرایط جدید و پیچیده جامعه، قوانینی تصویب کنیم که از امنیت و حقوق شهروندان به‌طور مؤثرتری دفاع کند.
در نهایت، این اصلاحات و پیشنهادات به‌طور کلی به‌هدف ایجاد امنیت بیشتر و کاهش جرایم در جامعه ارائه شده‌اند و امیدواریم که با همکاری دستگاه‌های مختلف، این تغییرات در آینده نزدیک اجرایی شوند.
