معرفی انواع تست هوش و استعدادیابی کودکان و روش های انجام آن
با بزرگ شدن کودکتان یکی از دغدغه‌های اصلی شما والدین آن است که استعداد کودک خود را کشف و به او کمک کنید تا از توانایی‌هایش حداکثر استفاده را ببرد. به همین علت ممکن است با انواع کلاس‌های استعدادیابی کودکان مواجه شوید و این موضوع باعث سردرگمی بیشتر شما شود.
به شما بابت دغدغه به جایی که دارید تبریک می‌گوییم زیرا کشف استعداد کودک یکی از عوامل موفقیت او در آینده است. اهمیت استعدادیابی کودکان در جایی مشخص می‌شود که اگر بتوانیم استعداد ویژه کودک خود را به درستی شناسایی کنیم، می‌توانیم با ایجاد بستر آموزشی مناسب، استعداد بالقوه کودک را به توانایی بالفعل او تبدیل کنیم.
انجام انواع تست هوش کودکان و شناسایی نقاط قوت آنها، علاوه بر شکوفایی آنها موجب بهبود وضعیت سلامت روانی کودک نیز می‌شود؛ چرا که سپری کردن وقت درحیطه‌ای که کودک در آن استعداد و علاقه نشان می‌دهد برای وی جذاب‌تر و لذت‌بخش‌تر خواهد بود.
در برخی از کودکان، استعداد ویژه آنها به وضوح قابل مشاهده است؛ درحالیکه در برخی دیگر از کودکان شناسایی استعدادها نیاز به بررسی، کاوش و شناسایی دارد. استعدادیابی در کودکان در کنار در اختیار گذاشتن بستر آزمودن تجارب متنوع یکی از راه‌های مناسب پرورش استعدادهای آنان است.
استعدادیابی درکودکان به چه معناست؟
اما قبل از هر چیزی نیاز است شما با مفهوم استعداد و استعدادیابی آشنا باشید. منظور از استعداد، یک توانایی ذاتی و طبیعی است که به شکل منحصر به فردی در هر یک از افراد وجود دارد.
استعدادیابی کودکان به مجموعه فعالیت‌هایی گفته می‌شود که شامل کشف و شناسایی توانایی‌های نهفته جهت شکوفایی و تبدیل آنها به مهارت‌های کارآمدی است که علاوه بر ایجاد حس رضایت‌مندی خود کودکان باعث بهره‌وری استعداد آنها برای جامعه نیز می‌شود.
انواع استعداد کودکان
بعد از آشنایی با مفهوم استعدادیابی کودکان باید بدانید که انواع مختلفی از استعدادها در افراد شناسایی شده است.کودکان هم از نظر نوع استعدادهایشان و میزان این استعدادها با یکدیگر تفاوت دارند. وضعیت استعداد هر کودک ویژه خود اوست و او را از دیگران متمایز می‌کند. تفاوت در ژنتیک، تربیت امکانات و آموزش‌های دریافت شده توسط کودک در میزان بروز این استعدادها تاثیرگذار است. گاردنر یکی از روانشناسان حیطه هوش و آموزش است که برای انواع هوش دسته‌بندی برجسته‌ای ارائه کرده است. در همه کودکان همه این 9 نوع هوش به درجات مختلفی وجود دارد؛ اما اغلب در هر فرد، یک یا دو مورد از این هوش‌ها بیشتر و به صورت توانایی ویژه‌ای ظاهر می‌شود. انواع هوش گاردنر که عبارتند از:
- هوش زبانی-کلامی
- هوش دیداری-فضایی
- هوش موسیقیایی
- هوش بدنی-حرکتی
- هوش منطقی-ریاضی
- هوش طبیعت‌گرا
- هوش درون‌فردی
- هوش بین فردی
- هوش هستی‌گرایی
نقش پدر و مادر در کشف استعداد کودک
نقش پدر و مادر در کشف استعداد کودکان بسیار پر رنگ است؛ زیرا تنها شما هستید که می‌توانید با ایجاد محیط مناسب به او اجازه دهید استعدادهای خود را اشکار کند. استعدادها در کودکانی مجال بروز پیدا می‌کنند که شرایط مناسبی دارند. آنها تقریبا مانند نهالی هستند که در صورت مرطوب بودن زمین پس از باران از زمین بیرون می‌آیند.
به یاد داشته باشید که برای استعدادیابی کودکان نباید به زور متصل شوید. زمین قابل کشتی را در نظر بگیرید. اگر زمین را حفاری کنید، فقط دانه پیدا خواهید کرد و هیچ راهی برای تبدیل آن به درخت قدرتمندی که قرار است باشد وجود ندارد؛ اما اگر محیط مناسبی را ایجاد کنید، استعداد فرزندتان ظاهر خواهد شد؛ و اگر به پرورش آن ادامه دهید، رشد خواهد کرد.
انواع روش های کشف استعداد در کودکان
استعدادیابی کودکان به دو روش انجام می‌شود که در ادامه به آن شاره می‌کنیم:
استعدادیابی غیررسمی:
در خردسالان و کودکان کوچکتر از شش سال، عمدتا استعدادیابی به صورت غیررسمی و با توجه کردن به نشانه‌ها و علائم رفتاری و شناختی کودک انجام می‌شود. برخی از علائم وجود استعداد در کودکان عبارت است از:
- خلاقیت و نوآوری در نقاشی‌ها، کاردستی‌ها و سایر آثار خلق شده توسط کودک
- توانایی زیاد کودک برای عمل کردن در حیطه خاصی مانند ورزش یا هنر
- پرسیدن سوالهای خوب و دقیق و کنجکاوی‌های خلاقانه
- گزارش‌ها و نظرات معلم‌ها و مربیان کودک
-
استعدادیابی رسمی:
در کودکان بزرگتر از شش سال برای استعدادیابی کودکان می‌توان از تست هوش کودکان استفاده کرد. معمولا اگر نتیجه هر کودک بالاتر از 130 باشد کودک باهوش است و اگر بالاتر از 145 باشد به عنوان تیزهوش در نظر گرفته می‌شود.
راه دیگر شناسایی استعداد کودکان توجه به نمرات و وضعیت عملکرد تحصیلی کودک است. دستاوردهای کودک در سایر زمینه‌ها مانند کسب مدال ورزشی، کسب مقام هنری و... با احتمال بالایی نشانگر وجود استعداد خاص کودک در آن زمینه است.
از انواع تست هوش کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تست هوش گاردنر
- تست هوش وکسلر
- استعدادیابی جانسون اوکانر
- تست هوش ریون
- تست گودیناف
- تست هوش استنفورد بینه
بایدها و نبایدها در استعدادیابی کودکان
این بسیار خوب است که به دنبال کشف استعداد کودکتان هستید اما برخی از کارها باعث می‌شود از همان ابتدا استعداد را در کودک بکشید. برای کشف استعداد کودک رعایت موارد زیر ضروری است:
- صبور باشد
- به رفتار کودک در زمان هایی که با خودش بازی می‌کند باشید
- روال داشته باشید
- زیاد با کودکتان گفتگو کنید
- کودک را مقایسه نکنید
- کودک خود را در معرض فعالیت‌های مختلف قرار دهید
- توجه کنید که فرزندتان به چه چیزی علاقه دارد.
- او را تشویق کنید.
انجام تست هوش کودکان در بازی بوک
ذکر این نکته ضروری است که اگرچه انجام تست هوش کودکان توسط خودتان قابل انجام است، اما تفسیر تست به شکل جدی و برنامه‌ریزی آموزشی بر مبنای نتیجه یک تست چندان قابل اتکا نیست و نباید به عنوان تنها مولفه معتبر تصمیم‌گیری درباره هوش و استعداد کودک در نظر گرفته شود.
باید در نظر گرفت که ممکن است کودک در یک حیطه علاقه و استعداد از خود نشان دهد و شما بستر و امکانات پرورش و استعدادیابی کودکان را در اختیارش قرار دهید، اما پس از مدتی کودک علاقه‌اش به کار در آن زمینه را کاملا از دست بدهد. لازم است بدانید که اجبار بیش از حد کودک برای تلاش اجباری در زمینه‌ای که به آن بی‌علاقه است نه تنها موفقیت او را تضمین نمی‌کند، بلکه نتایج مخربی نیز برای کودک به دنبال دارد و او را سرخورده، بی‌علاقه و ناامید می‌کند.
از مقایسه کودکتان با سایر کودکان خودداری کنید و مطمئن شوید کودکتان می‌داند که شما او را فارغ از نتیجه نمرات هوشی و عملکرد و استعدادهای او دوست دارید. نتایج و نمرات هوشی نباید تبدیل به دستاویزی برای مقایسه یا ارزش‌گذاری کودک بشوند.
شما می‌توانید با مراجعه به سایت بازی بوک به زدن تست ها اقدام کنید. سایت بازی بوک با کمک متخصصان و روانشناسان به تجزیه و تحلیل تست می‌پردازند و متناسب با شرایط شما برنامه ارائه می‌دهد.