پیشنهاد یک اقتصاددان برای پرداخت یارانه به سبک عربستان
موسی غنی‌نژاد؛ اقتصاددان در یادداشتی برای دنیای اقتصاد نوشت: قراردادهای اقتصادی عظیمی که دولت ایالات متحده با سه کشور حوزه خلیج‌فارس بست، مباحث گوناگونی را در محافل فکری ناظر به چگونگی استفاده از درآمدهای نفتی برای ایجاد ثروت و رفاه برای شهروندان یا به‌طور خلاصه توسعه اقتصادی برانگیخت.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق ،
عربستان به‌عنوان کشور ثروتمند نفتی یارانه‌های هنگفتی به شهروندانش پرداخت می‌کند؛ اما این یارانه‌ها عمدتا یارانه‌های «نقدی» است و یارانه‌های «قیمتی» چندان جایی در آن ندارد.
درحالی‌که در کشور ما درست برعکس است؛ یعنی بخش عمده یارانه‌ها ناظر بر قیمت‌های دستوری یارانه‌ای در اغلب بازارها است.
در رویکرد نخست سیاستگذار مداخله‌ای در نظام قیمتی بازار نمی‌کند و لذا تخصیص منابع کمیاب به‌صورت بهینه صورت می‌گیرد.
اما در رویکرد دوم مداخله در نظام بازار و تحمیل قیمت‌های دستوری موجب به‌هم خوردن نظام قیمت‌های نسبی می‌شود.
تفاوت عملکرد دو اقتصاد نفتی مانند ایران و عربستان سعودی در همین رویکرد حکمرانی اقتصادی نهفته است. سعودی‌ها به یافته‌های علم اقتصاد باور دارند و بر مبنای آن حکمرانی و سیاستگذاری می‌کنند؛ اما در کشور ما می‌گویند در کشور نفتی مانند ایران فرآورده‌های نفتی مانند بنزین و گازوئیل باید ارزان‌تر از دیگر کشورها باشد.
آنها این سوال را از خود نمی‌کنند که پس چرا در یک کشور ثروتمند نفتی مانند نروژ قیمت هر لیتر بنزین و گازوئیل نزدیک به ۲دلار یعنی یکی از بالاترین قیمت‌ها در سراسر کشورهای دنیاست؟
یا چرا در کشور عربستان سعودی و دیگر کشورهای همجوار نفتی‌اش قیمت این کالاها در حدود ۶۲سنت یا بیشتر است که می‌شود بیش از ۳۰برابر کشور ما؟
آنها این دانش و کفایت علمی را دارند که بدانند قیمت‌گذاری دستوری پایین‌تر از هزینه‌فرصت یک کالا موجب تقاضای بیش از حد، اتلاف منابع و فساد اقتصادی اجتناب‌ناپذیر می‌شود.
در کشور ما با توجه به سنگی که پوپولیسم در چاه انداخته، نمی‌توان در کوتاه‌مدت اصلاح قیمت حامل‌های انرژی را در سطح هزینه‌فرصت آن به‌صورت عمومی و کامل انجام داد.
اما می‌توان با تکیه بر پیشرفت‌های روز فناوری اطلاعات آنچه را که در علم اقتصاد به آن تبعیض قیمتی می‌گویند، درخصوص قیمت بنزین و گازوئیل جاری ساخت؛ یعنی برای هر مصرف‌کننده‌ای اعم از خانوار یا متصدی حمل مسافر و بار میزان مصرف معینی را با قیمت یارانه‌ای سهمیه قائل شد و مصرف بیشتر از آن را با قیمت آزاد (هزینه‌فرصت) محاسبه کرد.
بزرگ‌ترین حسن این تدبیر، عملی بودن بلافاصله آن و کاهش تقاضای قاچاق از یک‌سو و از سوی دیگر کاهش مصرف و یا پرداخت هزینه‌فرصت سوخت توسط کسانی است که چندین اتومبیل پرمصرف دارند.
آخرین اخبار اقتصادی را از طریق این لینک پیگیری کنید.
