«شرق» گزارش می‌دهد:
پیروزی «پاز» و پایان دو دهه حاکمیت چپ‌گرایان در بولیوی
رودریگو پاز، سیاستمدار میانه‌رو و راست‌گرای معتدل، در انتخابات ریاست‌جمهوری بولیوی پیروز شد و با شکست رقیب محافظه‌کارش خورخه «توتو» کیروگا، به نزدیک دو دهه حاکمیت چپ‌گرایان پایان داد. پیروزی او در میانه بحرانی‌ترین وضعیت اقتصادی نسل اخیر، نشانه‌ای از چرخش تاریخی در مسیر سیاسی این کشور است.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
در لاپاز، پایتخت بولیوی، جمعیت در میدان مورریو به استقبال پیروزی مردی رفت که وعده داده بود «درهای بولیوی را به روی جهان باز کند». رودریگو پاز، سناتور ۵۸ ساله حزب دموکرات‌مسیحی، با کسب ۵۴.۶ درصد آرا در دور دوم انتخابات، رسما رئیس‌جمهور شد و دوران طولانی حاکمیت حزب «حرکت به سوی سوسیالیسم» (MAS) را به پایان رساند. رقیب او، کیروگا، تنها ۴۵.۴ درصد آرا را به دست آورد. با وجود این، حزب پاز اکثریت پارلمان را در اختیار ندارد و دولت تازه ناگزیر از ایجاد ائتلافی شکننده برای اداره کشور است.
پاز در سخنرانی پیروزی خود از مردم خواست «برای دفاع از دموکراسی و اتحاد ملی در برابر نفرت» گرد هم آیند. او گفت: «ما باید بولیوی را به روی جهان باز کنیم.» این فراخوان در حالی مطرح شد که کشورش پس از دو دهه سیاست‌های ضدغربی و انزواطلبانه، اکنون بار دیگر در جست‌وجوی پیوند با بازارها و نهادهای بین‌المللی است.
وزیر خارجه آمریکا، مارکو روبیو، نتیجه انتخابات را «فرصتی دگرگون‌کننده برای واشنگتن و لاپاز» خواند و گفت ایالات متحده آماده است با بولیوی در زمینه‌هایی چون مهاجرت غیرقانونی، گسترش بازار سرمایه‌گذاری دوجانبه و مبارزه با جرائم فراملی همکاری کند. به گفته روبیو، این پایان «دو دهه سوءمدیریت» در بولیوی است.
میراث هولناک سوسیالیسم
بولیوی از سال ۲۰۰۶ تقریبا بی‌وقفه در دست حزب MAS بود؛ حزبی که با شعارهای عدالت اجتماعی و بومی‌گرایی توانسته بود بخش بزرگی از جامعه بومی را جذب کند. اما رسوایی‌های مالی، تورم ۴۰ ساله و سقوط صادرات گاز، این پایگاه را فرسوده کرد. در چنین فضایی، پیام میانه‌رو پاز- که حفظ برنامه‌های اجتماعی را در کنار رشد اقتصادی مبتنی بر بخش خصوصی وعده می‌داد- توانست رأی طبقه کارگر و بخشی از چپ‌های ناراضی را جلب کند.
او در رقابت با کیروگا که سیاست ریاضت اقتصادی و کمک صندوق بین‌المللی پول را پیشنهاد داده بود، خود را «اصلاح‌طلبی محتاط» معرفی کرد و گفت قصد دارد به جای انکار گذشته، «آن را با منطق جدیدی از کار و رفاه» ادامه دهد.
بحران اقتصادی و آزمون دولت تازه
اقتصاد شکننده بولیوی محور اصلی رقابت انتخاباتی بود. صادرات گاز طبیعی، ستون فقرات اقتصاد ملی، طی دو سال گذشته بیش از نیمی از ارزش خود را از دست داده است. تورم در بالاترین سطح چهار دهه قرار دارد و بحران سوخت، زندگی روزمره را مختل کرده است. در چنین شرایطی، پاز وعده داده که اصلاحات تدریجی انجام دهد: از جمله اعطای مشوق‌های مالیاتی به بنگاه‌های کوچک و افزایش خودگردانی مالی مناطق. او گفته است: «در قرن بیست‌ویکم باید اقتصاد مردمی بسازیم، نه دولتی.» به گفته وی، نقش دولت از محور اصلی به پشتیبان تبدیل خواهد شد.
اقتصاددانان هشدار می‌دهند دولت تازه با چالش‌های فوری مواجه است: تأمین سوخت، کنترل قیمت‌ها و یافتن ائتلاف سیاسی برای تصویب بودجه. وزیر پیشین انرژی اعلام کرده شرکت دولتی نفت و گاز برای واردات سوخت به ارز خارجی دسترسی ندارد. پاز در پاسخ گفت مذاکراتی با تامین‌کنندگان سوخت برای پرداخت‌های مؤخر آغاز کرده تا عرضه بنزین و گازوئیل ظرف چند روز پس از تحلیف پایدار بماند. او همچنین وعده داده یارانه عمومی سوخت را به‌تدریج حذف و تنها به گروه‌های آسیب‌پذیر اختصاص دهد.
اتحاد دوباره با غرب
پاز و کیروگا هر دو در کارزار خود وعده بهبود روابط با غرب را داده بودند، اما پیروزی پاز به دلیل مواضع میانه‌رو او با استقبال گسترده‌تری روبه‌رو شد. او تاکید کرده بولیوی باید توازن تازه‌ای در سیاست خارجی خود برقرار کند: همکاری اقتصادی با ایالات متحده و اتحادیه اروپا در کنار حفظ مناسبات با آمریکای لاتین.
پاز پیش از انتخابات در گفت‌وگو با رویترز گفته بود: «می‌خواهیم به قرن بیست‌ویکم دموکراسی بولیوی پا بگذاریم، با روابطی شفاف‌تر و اقتصادی بازتر.» این موضع در تقابل آشکار با دوران مورالس و آرسه است که روابط کشور را به روسیه و چین نزدیک کرده بودند.
کارزار پاز نه‌تنها با شعارهای اقتصادی بلکه با حضور چهره‌ای غیرمنتظره نیز تقویت شد: ادمان لارا، معاون اول منتخب و افسر پیشین پلیس که با ویدئوهای افشاگرانه در شبکه‌های اجتماعی به شهرت رسیده است. لارا در سخنانش پس از اعلام نتایج گفت: «امروز مردم به ما فرصت دادند تا بولیوی را برای همه اداره کنیم. زمان آن رسیده است که چون برادر و خواهر کنار هم باشیم.»
تحلیلگران می‌گویند حضور لارا به کمپین پاز بُعدی مردمی و جوان‌پسند داده و او را به رأی‌دهندگان طبقه کارگر و نسل دیجیتال نزدیک کرده است.
بر اساس نتایج رسمی، حزب دموکرات‌مسیحی پاز ۴۹ کرسی از ۱۳۰ کرسی مجلس سفلی و ۱۶ کرسی از ۳۶ کرسی سنا را در اختیار دارد؛ اندکی بیشتر از ائتلاف کیروگا که ۴۳ کرسی در مجلس و ۱۲ کرسی در سنا دارد. این ترکیب شکننده می‌تواند دولت را در معرض مصالحه‌های پی‌درپی قرار دهد.
اتحادیه مرکزی کارگران بولیوی (COB)، نیرومندترین سندیکای کشور، هشدار داده هر گونه تهدید علیه «دستاوردهای اجتماعی دو دهه گذشته» را تحمل نخواهد کرد. این موضع نشان می‌دهد دولت جدید برای پیشبرد اصلاحات اقتصادی ناگزیر از حفظ تعادل میان وعده‌های توسعه‌محور و مطالبات اجتماعی است.
آخرین اخبار جهان را از طریق این لینک پیگیری کنید.
