گزارش «شرق» از تداوم خط و نشان ها بعد از توافق ایران و آژانس
روی گسل هسته ای
به‌رغم لحن نسبتا مثبت گروسی و امضای توافق چارچوبی تهران-آژانس، شکاف میان ایران و غرب همچنان پابرجاست. بیانیه چهار جانبه (آمریکا، آلمان، فرانسه و بریتانیا) نشان می‌دهد که توافق جدید قادر به توقف مکانیسم اسنپ‌بک یا بازگشت قطعنامه‌ها نیست و فشارهای سیاسی و زیاده‌خواهانه غرب می‌تواند اعتبار این توافق را به خطر اندازد.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
به‌رغم لحن نسبتا مثبت گروسی و امضای توافق چارچوبی تهران-آژانس، شکاف میان ایران و غرب همچنان پابرجاست. بیانیه چهار جانبه (آمریکا، آلمان، فرانسه و بریتانیا) نشان می‌دهد که توافق جدید قادر به توقف مکانیسم اسنپ‌بک یا بازگشت قطعنامه‌ها نیست و فشارهای سیاسی و زیاده‌خواهانه غرب می‌تواند اعتبار این توافق را به خطر اندازد. عباس عراقچی نیز هشدار داده است که هرگونه اقدام مخرب یا بازگشت تحریم‌ها، تمامی دستاوردهای توافق قاهره را بی‌اثر خواهد کرد. در چنین شرایطی، ایران مجبور است ضمن پایبندی به چارچوب قانونی داخلی و الزامات بین‌المللی، هوشمندانه و محتاطانه تعامل دیپلماتیک خود را مدیریت کند تا از تبدیل توافق تازه به یک سرفصل کوتاه‌مدت و بی‌اثر جلوگیری شود.
عباس عراقچی نیز هشدار داده است که هرگونه اقدام مخرب یا بازگشت تحریم‌ها، تمامی دستاوردهای توافق قاهره را بی‌اثر خواهد کرد. در چنین شرایطی، ایران مجبور است ضمن پایبندی به چارچوب قانونی داخلی و الزامات بین‌المللی، هوشمندانه و محتاطانه تعامل دیپلماتیک خود را مدیریت کند تا از تبدیل توافق تازه به یک سرفصل کوتاه‌مدت و بی‌اثر جلوگیری شود.
توافق تهران-آژانس؛ گامی مثبت در آستانه شکست؟!
نشست فصلی اخیر شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با محور پرونده هسته‌ای ایران، با وجد فضای پرچالش، شاهد رویکرد نسبتا مثبت رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بود. ایران نیز با نهایی کردن توافق در قاهره، چارچوب جدید همکاری با آژانس را تعریف کرد که شامل شناسایی تأسیسات بمباران‌شده و تفکیک آن‌ها از مراکز سالم، رعایت قانون مجلس و نظارت شورای عالی امنیت ملی، و اعمال ملاحظات امنیتی و محیط زیستی در تأسیسات آسیب‌دیده است.
عباس عراقچی تأکید کرد که همکاری ایران با آژانس اکنون در چارچوب جدید و تحت ضوابط داخلی و بین‌المللی ادامه خواهد یافت و هیچ بازرسی فوری بدون طی مراحل قانونی انجام نمی‌شود. این توافق نشان‌دهنده تلاش ایران برای حفظ حسن نیت دیپلماتیک و پایبندی به پیمان NPT است، اما از نظر کارشناسان، این گام مثبت محدود به چارچوب داخلی ایران و ملاحظات امنیتی است و هنوز بسیاری از نگرانی‌های بین‌المللی حل نشده باقی مانده است.
بیانیه چهار جانبه و شکاف پابرجا
با وجود توافق تهران-آژانس، بیانیه مشترک آمریکا، آلمان، فرانسه و بریتانیا علیه ایران نشان داد که شکاف بین طرف‌ها همچنان پابرجاست. این بیانیه با تاکید بر اجرای فوری اقدامات فنی و ارائه گزارش‌های ویژه، موید و مبین آن است که غرب در پی پیش‌شرط‌ها و اقدامات اضافی از ایران است و توافق تازه نمی‌تواند مانع بازگشت احتمالی قطعنامه‌های ششگانه شورای امنیت و تحریم‌ها شود.
عباس عراقچی نیز در گفتگو شب گذشته (پنجشنبه شب) بار دیگر هشدار داد که هرگونه اقدام مخرب از سوی غرب، به ویژه فعال‌سازی مکانیسم اسنپ‌بک، می‌تواند اعتبار توافقنامه تهران و آژانس را کاملاً از بین ببرد. وی تصریح کرد که توافق فعلی تنها زمانی اعتبار دارد که هیچ اقدام تهدیدآمیز یا تحریمی علیه ایران صورت نگیرد و بر این اساس، همکاری ایران با آژانس در چارچوب قانونی داخلی و ضوابط شورای عالی امنیت ملی ادامه خواهد یافت.
ضمنا وال استریت ژورنال نیز اخیرا در تحلیلی تاکید دارد که توافق جدید به دلیل فقدان جدول زمانی مشخص و ضرب‌الاجل برای ارائه گزارش‌ها و بازگشت بازرسان، عملاً تضمینی برای توقف اسنپ‌بک ایجاد نمی‌کند. این امر نشان می‌دهد که علی‌رغم لحن نسبتا مثبت گروسی و نهایی شدن توافق در قاهره، فضای دیپلماتیک همچنان پرابهام و شکننده است.
شروط غیرواقعی و غیرعاقلانه غربی ها
عراقچی با تاکید بر تفکیک مذاکرات ایران با آژانس و گفت‌وگوهای هسته‌ای با سه کشور اروپایی، بیان کرد که اختلافات حقوقی و سیاسی در خصوص اسنپ‌بک و تمدید آن ادامه دارد و شروط غرب غیرواقعی و غیرعاقلانه است. وی افزود که نمایندگی ایران در شورای امنیت، همراه با روسیه و چین، به شدت فعال است و تلاش دارد مانع اقدامات یکجانبه طرف‌های غربی شود.
در چارچوب توافق جدید، ایران تعهد کرده است که همکاری با آژانس شامل مراحل محیط زیستی، ایمنی و بررسی شورای عالی امنیت ملی باشد و هرگونه بازرسی با رعایت ملاحظات قانونی و امنیتی انجام خواهد شد. عراقچی تأکید کرد که حتی در مواردی چون تعویض سوخت نیروگاه بوشهر و راکتور تحقیقاتی تهران، حضور بازرسان آژانس تنها پس از طی مراحل قانونی ممکن خواهد بود.
این وضعیت نشان می‌دهد که هرچند توافق تازه یک گام مثبت و ضروری برای ازسرگیری تعامل با آژانس است، اما فشارهای سیاسی و تهدید بازگشت تحریم‌ها از سوی غرب، همچنان یک سایه سنگین بر مسیر دیپلماسی هسته‌ای ایران افکنده است. ایران در این شرایط باید ضمن حفظ تعهدات قانونی و بین‌المللی خود، آمادگی لازم برای مقابله با فشارها و بازی سیاسی غرب را داشته باشد.
آخرین اخبار سیاست را از طریق این لینک پیگیری کنید.
