چرا میوه خشک کالری بیشتری دارد؟ رمزگشایی از یک باور رایج
کالری موجود در میوهها عمدتا از قندهای طبیعی مانند فروکتوز و گلوکز ناشی میشود. وقتی آب حذف میشود، غلظت این قندها به شدت بالا میرود و به همین دلیل میوههای خشک طعم شیرینتری دارند.
به گزارش گروه رسانهای شرق،
میوه خشک، یکی از محبوبترین و سالمترین تنقلات در سراسر جهان است. بستهای کوچک از آن میتواند انرژی فوقالعادهای برای یک روز پرکار فراهم کند و به عنوان منبعی غنی از فیبر، ویتامینها و مواد معدنی شناخته میشود. با این حال، یک باور رایج و سوال همیشگی در مورد آن وجود دارد: «چرا میوه خشک کالری بیشتری نسبت به میوه تازه دارد؟» این تصور باعث احتیاط در مصرف شده است. آیا واقعا در فرآیند خشک کردن، به میوه کالری اضافه میشود؟
پاسخ کوتاه و علمی این است: خیر، کالری میوه خشک بیشتر «نمیشود»؛ بلکه «متراکم» میشود. این تفاوت ظریف اما بسیار مهم است.
حذف آب و تراکم کالری
برای درک این موضوع، ابتدا باید به ساختار میوه تازه نگاه کنیم. بخش عمدهای از وزن و حجم یک میوه تازه (حدود ۸۰ تا ۹۵ درصد) را آب تشکیل میدهد. آب، همانطور که میدانیم، هیچ کالریای ندارد. سایر اجزای میوه، یعنی کربوهیدراتها (عمدتا قندهای طبیعی)، فیبر، ویتامینها و مواد معدنی، همان چیزهایی هستند که کالری و ارزش غذایی را در خود جای دادهاند.
فرآیند خشک کردن، در واقع یک فرآیند ساده «دهیدراتاسیون» یا آبگیری است. در این فرآیند، بخش اعظم آب موجود در میوه تبخیر شده و از آن خارج میشود.
یک مثال ساده این موضوع را روشنتر میکند:
فرض کنید ۱۰۰ گرم انگور تازه حدود ۶۰ تا ۷۰ کالری دارد. برای تولید ۱۰۰ گرم کشمش، تقریبا به ۴۰۰ تا ۵۰۰ گرم انگور تازه نیاز است. با حذف آب از این مقدار انگور، شما در نهایت ۱۰۰ گرم کشمش خواهید داشت که کالری موجود در همان ۴۰۰-۵۰۰ گرم انگور اولیه را در خود جای داده است (یعنی حدود ۲۴۰ تا ۲۸۰ کالری). این تراکم، دلیل اصلی بالا بودن کالری میوه خشک در هر ۱۰۰ گرم است.
قند طبیعی یا شکر افزوده؟
کالری موجود در میوهها عمدتا از قندهای طبیعی مانند فروکتوز و گلوکز ناشی میشود. وقتی آب حذف میشود، غلظت این قندها به شدت بالا میرود و به همین دلیل میوههای خشک طعم شیرینتری دارند. این شیرینی طبیعی و متراکم، به همراه فیبر بالا، باعث میشود میوه خشک به یک منبع انرژی سریع و پایدار تبدیل شود. به همین دلیل است که ورزشکاران و کوهنوردان اغلب از آن به عنوان یک میانوعده انرژیزا استفاده میکنند.
اما نکته مهم و حیاتی که اغلب نادیده گرفته میشود، تفاوت بزرگ بین میوههای خشکی است که به صورت طبیعی تهیه شدهاند و آنهایی که با افزودنیهای صنعتی فرآوری شدهاند. بسیاری از محصولات تجاری موجود در بازار، برای افزایش جذابیت ظاهری، طعم شیرینتر و وزن بیشتر (که به سود بیشتر فروشنده منجر میشود)، در شربت شکر غوطهور شده یا با یک لایه شکر پوشانده میشوند. این فرآیند که به آن «کندی کردن» (Candying) میگویند، مقدار زیادی کالری خالی و بیارزش به محصول اضافه میکند و آن را از یک میانوعده سالم به یک خوراکی ناسالم تبدیل میکند.
اینجاست که اهمیت انتخاب یک تولیدکننده و یک سایت میوه خشک معتبر مانند خردادرخ که به سلامت مصرفکننده متعهد است، مشخص میشود. مجموعههایی نظیر خردادرخ فرآیند خشک کردن را بدون هیچگونه افزودنی انجام داده و صرفاً بر حفظ کیفیت و طعم طبیعی میوه تمرکز دارند.

تراکم مواد مغذی در میوه خشک ها
تمرکز صرف بر روی کالری، باعث میشود که از بزرگترین مزیت میوه خشک غافل شویم: تراکم مواد مغذی. همانطور که کالری و قند متراکم میشوند، فیبر، ویتامینها (به جز ویتامین C که به حرارت حساس است) و مواد معدنی حیاتی مانند پتاسیم، منیزیم، آهن و آنتیاکسیدانها نیز به همان نسبت متراکم میگردند.
برای مثال، آلو خشک منبعی فوقالعاده غنی از فیبر و پتاسیم است که برای سلامت دستگاه گوارش و تنظیم فشار خون بسیار مفید است. کشمش و زردآلو خشک سرشار از آهن هستند و میتوانند به پیشگیری از کمخونی کمک کنند. انجیر خشک نیز منبع عالی کلسیم و فیبر است. بنابراین، مصرف متعادل میوه خشک، راهی هوشمندانه برای تامین بخش قابل توجهی از نیاز روزانه بدن به این ریزمغذیهاست.
با این حال، برای بهرهمندی کامل از این خواص، باید اطمینان حاصل کنید که محصول انتخابی شما یک میوه خشک بهداشتی بدون شکر و مواد افزودنی است. بسیاری از محصولات بازاری برای حفظ رنگ روشن و جلوگیری از قهوهای شدن (که یک فرآیند طبیعی است)، از دیاکسید گوگرد (SO2) استفاده میشوند. این ماده میتواند در افراد حساس، به ویژه مبتلایان به آسم، واکنشهای آلرژیک ایجاد کند. البته که این ماده به طور کلی سرطانزا است.

راهنمای مصرف میوه خشک متناسب با رژیم غذایی
حالا که با علم پشت کالری میوه خشک آشنا شدیم، چگونه میتوانیم آن را به شکلی سالم در رژیم غذایی خود بگنجانیم؟ پاسخ این سؤال در دو کلمه نهفته است: «اعتدال» و «اعتبار تولید کننده».
کنترل مقدار مصرف: به دلیل تراکم بالا، یک وعده مصرفی مناسب برای میوه خشک حدود یک مشت کوچک یا معادل ۳۰ تا ۴۰ گرم است.
ترکیب با سایر مواد غذایی: برای ایجاد تعادل، میوه خشک را با منابع پروتئین و چربیهای سالم مانند آجیل خام، ماست یونانی یا پنیر ترکیب کنید. این کار به کنترل قند خون کمک کرده و احساس سیری طولانیتری به شما میدهد.
آب بنوشید: از آنجایی که آب میوه حذف شده است، نوشیدن آب همراه با مصرف آن به هضم بهتر و جذب مواد مغذی کمک میکند.
با تحقیق انتخاب کنید: همیشه برچسب محصول را مطالعه کنید. با انتخاب برندهای معتبر، میتوانید اطمینان حاصل کنید که محصولی خالص و بدون هیچ اثری از «شکر»، «شربت گلوکز» یا «دیاکسید گوگرد» خریداری میکنید.
میوه خشک به طور ذاتی کالری بیشتری پیدا نمیکند؛ بلکه به دلیل حذف آب، فشرده تر و متراکمتر از میوه تازه است. این تراکم هم شامل کالری و قند طبیعی میشود و هم شامل فیبر و مواد مغذی ارزشمند. بنابراین، ترس از کالری بالای آن نباید شما را از این خوراکی مفید محروم کند. چالش اصلی، تفاوت قائل شدن بین محصولات طبیعی و سالم با محصولات فرآوریشده و پر از شکر و افزودنیهای شیمیایی است. با انتخاب محصولات طبیعی از تولیدکنندگان متعهد و با رعایت اعتدال در مصرف، میوه خشک میتواند بخش خوشمزه، مغذی و پرانرژی از یک سبک زندگی سالم باشد.
آخرین اخبار سلامت را از طریق این لینک پیگیری کنید.