تقابل خونین ترور و عدالت

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

شرق: خون‌ریزی روی فرش‌های سبز مسجدی در حمص، فقط نوک کوه یخی از بحران امنیتی است که گریبان سوریه «آزادشده» را گرفته است؛ جایی که وعده‌های دولت جدید زیر چکمه‌های قدرت‌گرفتن داعش، تروریسم فرقه‌ای و جاه‌طلبی‌های ترکیه خرد می‌شود. رسانه‌های دولتی سوریه روز گذشته خبر دادند که انفجار یک بمب در مسجد متعلق به اقلیت علوی در شهر حمص، دست‌کم پنج کشته بر جای گذاشته است. نجیب النعسان، مقام ارشد وزارت بهداشت سوریه، با اعلام زخمی‌شدن ۲۱ نفر دیگر در این حادثه، هشدار داد که این ارقام برآوردهای اولیه است و احتمال افزایش شمار قربانیان وجود دارد. دفتر مطبوعاتی شهر حمص هم تأیید کرد که وسیله انفجاری در داخل مسجد علی ابن ابیطالب جاسازی شده بود و نیروهای امنیتی بلافاصله منطقه را به محاصره کامل درآوردند. عصام نعمه، یک مقام محلی، در گفت‌وگو با رویترز تصریح کرد که این انفجار دقیقا در زمان نماز جمعه رخ داده است؛ ساعتی که مساجد بیشترین تراکم جمعیت نمازگزاران را در خود جای داده‌اند. تصاویر منتشر‌شده توسط خبرگزاری سانا، نیروهای امدادی و امنیتی را نشان می‌دهد که با چهره‌هایی بهت‌زده در حال بررسی آوارهای پخش‌شده بر فرش‌های سبز مسجد هستند، در‌حالی‌که هنوز هیچ گروهی مسئولیت این کشتار را بر عهده نگرفته است. سوریه از زمان سرنگونی بشار اسد علوی‌تبار، توسط تهاجم شورشیان مورد حمایت ترکیه در دسامبر سال گذشته و روی کار آمدن دولتی به رهبری اکثریت سنی، شاهد چندین موج از خشونت‌های فرقه‌ای بوده است. این ناآرامی‌ها در شرایطی رخ می‌دهد که اخیرا دو سرباز آمریکایی و یک مترجم غیرنظامی نیز در مرکز سوریه توسط فردی که مقامات او را عضو مظنون داعش توصیف کردند، کشته شدند.

‌شکار فرمانده ارشد داعش

در تحولی موازی که عمق نفوذ تروریست‌های داعش را در پایتخت سوریه نشان می‌دهد، وزارت کشور از دستگیری طه الزعبی، چهره برجسته و خطرناک گروه داعش، طی یک عملیات امنیتی پیچیده در حومه دمشق خبر داد. گزارش‌ها حاکی است که در جریان این «عملیات امنیتی دقیق»، یک کمربند انتحاری آماده انفجار و سلاح نظامی از الزعبی کشف و ضبط شده است. ژنرال احمد الدلاتی، رئیس امنیت داخلی حومه دمشق، فاش کرد که این یورش به مخفیگاه داعش در منطقه معضمیه در جنوب غربی پایتخت، با همکاری اطلاعاتی و میدانی ائتلاف ضد‌‌داعش به رهبری ایالات متحده انجام شده است؛ هرچند فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) هنوز به‌طور رسمی جزئیات این عملیات را تأیید نکرده است.

الزعبی که در میان اعضای گروه با نام «ابوعمر طبیه» شناخته می‌شود، به ‌عنوان «والی» یا فرماندار خودخوانده داعش در دمشق فعالیت می‌کرد و چندین دستیار او نیز در این شبکه بازداشت شدند. الدلاتی مدعی شد‌ این دستگیری ضربه‌ای «فلج‌کننده» به شبکه‌های داعش در پایتخت سوریه وارد کرده و نشان‌دهنده آمادگی دستگاه امنیتی است. او با لحنی قاطع هشدار داد: پیام روشنی به هر‌کسی که جرئت کند در پروژه تروریسم شرکت کند یا از داعش حمایت کند، می‌فرستیم: دست عدالت هر کجا که این تروریست‌ها باشند، خواهد رسید. داعش که دولت جدید دمشق را نامشروع می‌داند، فعالیت‌های خود را عمدتا علیه نیروهای کُرد در شمال متمرکز کرده است؛ گروهی که در اوج قدرت، نیمی از خاک عراق و سوریه را در اختیار داشت و به قصابی و گردن‌زدن اسرا شهره بود.

کارنامه سیاه ۲۰۲۵ در شمال سوریه

شمال و شرق سوریه سالی خونین و پرآشوب را پشت سر گذاشته که با تشدید حملات دولت ترکیه، تحرکات هسته‌های داعش و بن‌بست کامل توافقات سیاسی با دولت مرکزی همراه بود. نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) و یگان‌های مدافع زنان (YPJ) در نبردی چندجبهه‌ای برای حفاظت از ثبات منطقه و جان غیرنظامیان جنگیدند. به نوشته AHNA، آمارها تکان‌دهنده است: دولت ترکیه در سال جاری ۶۲۹ حمله نظامی به مناطق شمال و شرق سوریه انجام داد که روستاها، شهرها و زیرساخت‌های حیاتی را هدف گرفت. تمرکز آتش توپخانه آنکارا به‌ طور خاص بر سد تشرین و پل قره قوزاق بود.

هزینه انسانی این حملات سنگین بود. در حملات و گلوله‌باران‌های ترکیه علیه کاروان‌های غیرنظامی که بین هشتم ژانویه تا پنجم می‌ عازم سد تشرین بودند، ۲۵ نفر از ‌جمله روزنامه‌نگاران، سیاست‌مداران و هنرمندان جان باختند و ۲۴۰ غیرنظامی دیگر با درجات مختلف زخمی شدند. در نهایت در پنجم می‌ ۲۰۲۵، اداره خودگردان دموکراتیک پایان «مقاومت مردمی ۱۱۸‌روزه» در سد تشرین را اعلام کرد‌ که به قیمت جان ۱۰۲ نفر از نیروهای SDF تمام شد.

خیزش دوباره پرچم‌های سیاه

هم‌زمان با فشار ترکیه، مزدوران داعش نیز از فرصت استفاده کرده و در سال 2025 تاکنون، ۸۲ حمله تروریستی در نقاط مختلف سوریه انجام دادند. نیروهای دموکراتیک سوریه در پاسخ، طی عملیات‌های امنیتی گسترده، ۴۰۶ مزدور و خرابکار را بازداشت کردند که در میان آنها ۲۷ رهبر ارشد داعش حضور داشتند و هفت هسته فعال این گروه تروریستی متلاشی شد. فهرست شکارهای بزرگ نیروهای امنیتی درخور‌ توجه است: در ۲۴ فوریه، کریم النهار، رهبر ارشد امنیتی داعش و عبدالکریم امیر الکریم النهار به دام افتادند. در ۱۰ مارس، مسئول اصلی توزیع سلاح و مهمات به هسته‌های مخفی دستگیر شد و در ۲۰ مارس، رهبری که طرح حمله در اواخر ماه مارس را داشت، بازداشت شد.

خطرناک‌ترین مهره‌ها نیز از تور اطلاعاتی فرار نکردند. در ۱۹ می، فردی که مسئول تأمین «بمب‌گذاران انتحاری» بود، دستگیر شد و در ۱۱ ژوئن، متخصصان ساخت تله‌های انفجاری و تجهیزات نظامی به دام افتادند. این روند با بازداشت رهبر فعال در داخل کمپ پرخطر الهول در هشتم اکتبر و شکار امیر نظامی داعش معروف به «ابوزبیر» در ۹ دسامبر ادامه یافت. عملیات‌های پاک‌سازی در کمپ‌ها نیز تشدید شد؛ از ‌جمله عملیات در کمپ روژ در پنجم آوریل با ۱۶ بازداشتی و عملیات شش‌روزه در «کمپ مرگ» الهول در ۱۸ آوریل که به دستگیری ۲۰ مزدور منجر شد. نیروهای امنیت داخلی همچنین فرار دسته‌جمعی ۵۶ نفر از خانواده‌های داعش در سوم سپتامبر و قاچاق ۱۸ نفر از زنان در ۱۱ دسامبر را خنثی کردند.

در چنین شرایطی، جناح‌های وابسته به دولت سوریه در ۹ مارس و ششم اکتبر حملاتی را علیه محله‌های کردنشین شیخ مقصود و اشرفیه در حلب ترتیب دادند که با مقاومت نیروهای امنیت داخلی دفع شد، اما به کشته و زخمی‌شدن ۱۲ شبه‌نظامی و چهار مدافع منجر شد. این در حالی بود که در ۱۰ مارس توافق‌نامه‌ای هشت‌بندی میان فرمانده کل SDF و احمد الشرع، رئیس دولت انتقالی امضا شده بود. نیروهای دموکراتیک سوریه برای نشان‌دادن حسن نیت، طبق بند ششم توافق حلب، در پنجم آوریل نیروهای خود را از این محله‌ها عقب کشیدند و خاکریزها را برداشتند؛ اما پاسخ طرف مقابل، نقض سیستماتیک عهدنامه بود. دولت انتقالی سوریه توافق دهم مارس را ۱۴۴ بار نقض کرد؛ کارنامه‌ای سیاه که نتیجه آن کشته‌شدن ۹ غیرنظامی و زخمی‌شدن ۳۸ نفر دیگر از‌ جمله شش کودک بود. این آمار نشان می‌دهد ‌دولت جدید دمشق، در مهار تروریسم ناتوان است و اقداماتش تا حد زیادی به عاملی برای بی‌ثباتی تبدیل شده است.

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.