هشدار تحلیلگران ترکیه درباره تجزیه سوریه؛ لبنانی‌شدن در سکوت!
همزمان با افزایش تنش‌های ژئوپولیتیکی در سوریه، تحلیلگران و مقامات ترکیه‌ای با نگاهی انتقادی به مواضع اخیر آمریکا، نسبت به سناریوی تجزیه این کشور هشدار داده و تأکید کردند که سوریه در معرض الگوبرداری از وضعیت بی‌ثبات عراق و ساختار چندپاره لبنان است؛ روندی که به باور برخی، در سکوت اما به شکلی عمیق در حال وقوع است.
به گزارش گروه رسانه ای شرق، اظهارات اخیر «مارکو روبیو» وزیر امور خارجه آمریکا درباره احتمال فروپاشی دولت انتقالی در سوریه و تجزیه این کشور در عرض چند هفته، با واکنش‌های جدی در ترکیه مواجه شد.
طبق گزارش روزنامه الاخبار، مقامات و کارشناسان ترکیه‌ای این اظهارات را هشداری برای ایجاد بحران و تضعیف ساختار ملی سوریه دانسته‌اند.
روبیو در نشست کمیته روابط خارجی سنای آمریکا اعلام کرده بود که حمایت کشورش از دولت انتقالی سوریه با هدف جلوگیری از وقوع جنگ داخلی و گسترش هرج و مرج در منطقه ادامه خواهد یافت.
او همچنین بر ماندگاری نیروهای آمریکایی در سوریه تأکید کرد، تا به زعم وی از بازگشت گروه داعش به قدرت جلوگیری شود؛ همزمان با این اظهارات، وی از ادامه حمایت از نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) نیز خبر داد.
تحلیلگران ترکیه‌ای همچون «عصمت اوزچیلیک» و «هاندی فرات» بر این باورند که این اظهارات، بخشی از فشار آمریکا برای وادار کردن دولت انتقالی سوریه به پیوستن به توافق‌های عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی موسوم به «توافقنامه‌های ابراهیم» است.
در همین راستا، دیدار اخیر دونالد ترامپ با «احمد الشرع» رئیس دولت موقت سوریه در ریاض، به‌عنوان نقطه عطفی در تعیین شروط جدید واشنگتن ارزیابی شده است.
«ابراهیم کالین» رئیس اطلاعات ترکیه نیز پس از دیدار با مقامات سوری، اعلام کرد که قسد هنوز توافق ۱۰ مارس با دمشق را اجرا نکرده و حاضر به تحویل سلاح‌های خود نیست. به همین دلیل، ترکیه به شرط اجرای کامل این توافق، اکنون با ادامه حضور محدودتر نیروهای آمریکایی موافق است.
در همین حال، «مراد یتکین» نویسنده معروف ترکیه‌ای گفت: ترکیه به‌شدت علاقه‌مند است که سوریه از این مرحله بدون آغاز جنگ داخلی جدید عبور کند.
او همچنین از بی‌توجهی وزیر امور خارجه آمریکا به نقش رژیم صهیونیستی در آشوب‌های موجود در سوریه انتقاد کرد.
«تولین تورک‌اوغلو» تحلیل‌گر سیاسی ترکیه‌ای با هشدار نسبت به روند بی‌سروصدای لبنانی‌شدن سوریه، نوشت: هرچند در سوریه ممکن است صدای گلوله خاموش شده باشد، اما شکاف میان مردم و دولت همچنان عمیق است و همین مسأله، خطر تجزیه سوریه به الگوی لبنان را تشدید می‌کند.
او با طرح این پرسش که آیا سوریه به عراق دوم یا لبنان دیگر تبدیل خواهد شد یا در وضع فعلی خود باقی می‌ماند؟ گفت: هیچ جنگی همان‌گونه که برنامه‌ریزی شده به پایان نمی‌رسد. جنگ سوریه با ورود نیروهای خارجی، دیگر یک جنگ داخلی صرف نیست و این کشور به ویرانه تبدیل شده است. اما خطرناک‌تر از همه، از میان رفتن اعتماد میان دولت و ملت است؛ وضعیتی که کشور را به عراق دوم تبدیل می‌کند؛ جایی که قدرت تقسیم شده و وحدت ملی از بین رفته است.
وی افزود: الگوی لبنان نیز وجود دارد. امروز در لبنان جنگی در جریان نیست، اما کشوری عمیقاً مجروح است. هر گروه در این کشور دولت خود را دارد و دولت مشترکی برای همه وجود ندارد. لبنانی‌ها متحد نیستند، حتی اگر در ظاهر کنار هم ایستاده باشند. سوریه نیز در معرض تبدیل‌شدن به لبنان دیگری است. حتی اگر سلاح‌ها خاموش شوند، حس نبود ملت واحد، بازسازی وحدت ملی را دشوار می‌سازد. لبنانی‌شدن سوریه بی‌سروصدا اما به‌طور عمیق در حال رخ دادن است.
تولین در ادامه تأکید کرد که راه‌حل بحران، رسیدن به یک قرارداد اجتماعی جامع از طریق گفت‌وگوی همه‌جانبه میان طرف‌ها است. در غیر این صورت، هم نقشه سیاسی و هم حافظه تاریخی کشور به‌سوی تکه‌تکه شدن پیش خواهد رفت.
