شیوه پرداخت یارانه کالابرگ آبان ۱۴۰۴ تغییر کرد؟

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

با وجود استقبال نسبی جامعه از طرح کالابرگ الکترونیک که در چهار مرحله ابتدایی خود اجرا شد، فشارهای فزاینده اقتصادی و نرخ تورم بالا در ماه‌های اخیر، زمزمه‌هایی جدی مبنی بر نیاز به بازنگری و تغییر در شیوه پرداخت این یارانه معیشتی از مهرماه به گوش می‌رسد. دولت و نهادهای نظارتی درگیر بررسی مدل‌های جدیدی هستند که بتوانند هدف اصلی این طرح، یعنی تثبیت قیمت کالاها برای اقشار آسیب‌پذیر را محقق سازند.

با گذشت چند ماه از اجرای طرح، فشار تورم عمومی که طبق آخرین گزارش‌های رسمی از ۳۰ درصد فراتر رفته بود، چالش‌های جدی برای پایداری مدل فعلی ایجاد کرد.

موضع‌گیری دولت و مجلس درباره پرداخت کالابرگ: تثبیت قیمت با ارز ترجیحی

در مواجهه با چالش‌های تأمین منابع و حفظ قدرت خرید، سه ضلع اصلی تصمیم‌گیری (دولت، وزارت رفاه و مجلس) رویکردهای مشخصی را برای مدیریت مرحله پنجم کالابرگ (آبان ۱۴۰۴) اتخاذ کرده‌اند. محور اصلی این رویکرد، تثبیت قیمت کالاها به جای افزایش صرف مبلغ یارانه است.

وزیر رفاه، در آخرین اظهارات خود، بر لزوم تغییر روش تأکید کرد. مدل پیشنهادی وزارت رفاه بر کنترل سطح قیمت تمرکز دارد:

اعلام شد که روش جدید پرداخت کالابرگ در حال بررسی است و هدف اصلی، ثابت نگه داشتن قیمت کالاها در بازار برای یارانه‌بگیران است.

برای تحقق این هدف، نیاز است که دولت بتواند کالاها را بر اساس یک قیمت مبنایی و ثابت (که از نرخ‌های روز بازار بالاتر است) دو ماه پیش خریداری و ذخیره کند تا در زمان توزیع، قیمت آن تثبیت شده باشد. این امر نیازمند مدیریت دقیق زنجیره تأمین و جلوگیری از نوسانات کوتاه‌مدت است.

سخنگوی دولت، فاطمه مهاجرانی، بر اهمیت حفظ حمایت معیشتی تأکید کرد، اما اذعان داشت که پایداری مدل فعلی زیر سؤال است:

ساختار دولت قویاً به دنبال کنترل قیمت‌ها در بازار هدف است و نه صرفاً تزریق پول بیشتر.

ساختارها در حال بررسی هستند تا مدلی پایدار انتخاب شود که شباهت‌هایی به تجارب موفق گذشته (مانند مدل‌های دهه ۶۰ شمسی که در آن قیمت کالاهای اساسی تثبیت می‌شد) داشته باشد.

با وجود این بررسی‌ها، نهایتاً اعلام شد که منابع مرحله پنجم تأمین شده و پرداخت کالابرگ الکترونیک برای دهک‌های مشمول (که احتمالاً هفت دهک اصلی خواهند بود) ادامه خواهد یافت.

نمایندگان مجلس، پس از جلسات متعدد با سازمان برنامه و بودجه و وزرای اقتصادی، بر لزوم استفاده از ابزارهای رسمی دولتی برای کاهش هزینه‌های تمام شده تأکید کردند. جمع‌بندی جلسات نشان داد که یک تفاهم اساسی با دولت حاصل شده است. این تفاهم مبتنی بر این است که کالاها باید بر اساس نرخ ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومانی توزیع شوند، و نه بر اساس نرخ‌های آزاد بازار که دائماً در حال نوسان هستند.

هدف اصلی این است که عرضه کالا با قیمت ثابت تضمین شود، به گونه‌ای که حتی اگر قیمت بازار آزاد تا یک سال بعد نیز تغییر کند، یارانه گیرنده همان کالاهای اساسی را با قیمت ثابت (مبنای ارز ۲۸۵۰۰ تومانی) دریافت کند. این امر به معنای یارانه پنهان در قیمت تمام شده برای تولیدکننده و فروشنده است که دولت متعهد به جبران آن می‌شود.

روش پرداخت کالابرگ الکترونیک آبان ۱۴۰۴

با وجود کشمکش‌های فراوان پیرامون پایداری مالی و روش‌های اجرای طرح در شرایط تورمی، تحلیل نهایی برای آبان ۱۴۰۴ به شرح زیر است:

تداوم پرداخت قطعی شد: سخنگوی دولت به صراحت اعلام کرد که منابع مرحله پنجم کالابرگ الکترونیک تأمین شده و پرداخت به هفت دهک درآمدی مشمول ادامه خواهد یافت. این موضوع نگرانی‌های مربوط به حذف ناگهانی طرح را تا حد زیادی مرتفع می‌سازد.

تغییر شیوه اجرایی برای تثبیت قیمت: تمرکز از «افزایش مبلغ» به «کنترل قیمت» منتقل شده است. این تثبیت احتمالاً از طریق اعطای مجوز خرید کالا با نرخ ارز ۲۸۵۰۰ تومانی به زنجیره تأمین (تولیدکنندگان و واردکنندگان منتخب) برای تأمین اقلام کالابرگ صورت خواهد گرفت.

ابهام در جزئیات: اگرچه تداوم پرداخت قطعی است، جزئیات دقیق نحوه محاسبه و مکانیسم‌های اجرایی برای اطمینان از اینکه فروشندگان از نرخ ارز ۲۸۵۰۰ تومانی برای فروش به دارندگان کالابرگ استفاده می‌کنند، هنوز در حال نهایی شدن است.

در مجموع، یارانه‌بگیران می‌توانند انتظار داشته باشند که یارانه کالابرگ الکترونیک خود را در آبان ۱۴۰۴ دریافت کنند، اما به احتمال زیاد، ارزش واقعی این یارانه از طریق ثابت ماندن قیمت اقلام اساسی در سبد خرید آن‌ها تضمین خواهد شد.

آخرین اخبار اقتصادی را از طریق این لینک پیگیری کنید.