«شرق» از حواشی انتخاب بذرپاش به‌عنوان وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی گزارش می‌دهد
از دیوان محاسبات تا وزارت راه چالش‌های یک انتخاب
پس از قبول استعفای رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی توسط ابراهیم رئیسی که گفته می‌شود به دلیل بیماری مجبور به استعفا شده است، رئیس‌جمهور شهریار افندی‌زاده، معاون حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی را با حفظ سمت به‌عنوان سرپرست این وزارتخانه منصوب کرد.
پس از قبول استعفای رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی توسط ابراهیم رئیسی که گفته می‌شود به دلیل بیماری مجبور به استعفا شده است، رئیس‌جمهور شهریار افندی‌زاده، معاون حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی را با حفظ سمت به‌عنوان سرپرست این وزارتخانه منصوب کرد. چند روز بعد هم مهرداد بذرپاش، رئیس فعلی دیوان محاسبات را به‌عنوان وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی به مجلس معرفی کرد و 13 آذر هم این معرفی توسط هیئت‌رئیسه مجلس در صحن علنی اعلام وصول شد. گزینه‌ای که از مدت‌ها پیش به عنوان تنها گزینه جدی این وزارتخانه مطرح بود. البته معرفی بذرپاش برای سمت‌های جدید، همیشه با حواشی زیادی همراه بوده است. از انتصاب او به عنوان مدیرعاملی سایپا تا معرفی برای ریاست دیوان محاسبات و اکنون معرفی‌اش برای وزارت راه و شهرسازی.
انتصاب بذرپاش برای مدیرعاملی سایپا در زمان ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد حواشی فراموش‌نشدنی به همراه داشت. هرچند گفته می‌شود در زمان مدیرعاملی او در شرکت خودروسازی سایپا، برای نخستین‌بار در تاریخ خودروسازی ایران، سهم سایپا از ایران‌خودرو پیشی گرفت و در آن برهه، به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه خودروسازی کشور شناخته شد و عمده شاخص‌های مالی سایپا بهبود یافت؛ اما از همان زمان اتهام هایی در مورد فیش‌های نجومی بذرپاش و چهار عضو دیگر هیئت‌مدیره طی سال‌های 87 و 88 شرکت خودروسازی سایپا مطرح شد و روزنامه ایران در آن سال‌ها طی گزارشی از پاداش 600 میلیون تومانی در سایپا نوشته بود. اما اعضای هیئت‌مدیره وقت شرکت سایپا و همچنین دفتر مهرداد بذرپاش با انتشار دو بیانیه این موضوع را تکذیب کردند. در این بیانیه آمده که دریافتی اعضای هیئت‌مدیره شرکت‌های سایپا بسیار کمتر از مدیران بانک‌های دولتی است و روزنامه ایران قصد فرافکنی و دروغ‌پردازی داشته است. همچنین در این بیانیه تأکید شد که از روزنامه ایران شکایت می‌کند. گذشته از اینها، حواشی معرفی بذرپاش برای ریاست دیوان محاسبات هم در نوع خودش دیدنی است.
حواشی معرفی و انتصاب ریاست دیوان محاسبات
معرفی مهرداد بذرپاش برای ریاست دیوان محاسبات با مخالفت‌های جدی مواجه بود. احمد توکلی، نماینده پیشین مجلس، در نامه‌ای به محمدباقر قالیباف، رئیس فعلی مجلس، خواستار تجدیدنظر در معرفی او برای این پست شد. توکلی ادعا داشت: «تبصره ۱ ماده ۵۱ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس می‌گوید که داوطلب باید حداقل ۲۰ سال سابقه کار داشته باشد. در حالی که سابقه کار نام‌برده به ۱۷ سال هم نمی‌رسد». او انتقاد کرده بود که بذرپاش دوران فعالیتش در سازمان بسیج دانشجویی را نیز به عنوان سابقه کار خود محسوب کرده است که طبق قانون جزء اشتغال محسوب نمی‌شود. علاوه بر توکلی، احسان ارکانی نماینده مردم نیشابور و فیروزه و زبرخان در مجلس نیز درباره شبهه ایجادشده درباره سابقه۲۰ سال کار بذرپاش گفته بود: «سوابق و مدارک ۲۰ سال سابقه کار از ایشان خواسته شد و آقای بذرپاش هم کلیه مستندات سابقه کار خود را که «از ابتدای سال ۱۳۷۹» بود ارائه کرد و این موضوع توسط آقای مهندس منصور رحیمی فرمانده گردان تخریب لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله، فارغ‌التحصیل دانشگاه شریف و رئیس پژوهشکده‌ای که طی سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۲ آقای بذرپاش در آن مشغول به کار بودند مورد تأیید قرار گرفت». کمی بعد بذرپاش اعلام کرد که سابقه کاری او در دوران دانشجویی به‌دلیل عضویت در بسیج نبوده است. وی افزود: «بنده از سال ۷۹ تا نیمه سال ۸۲ در مراکز تحقیقاتی و پژوهشی دانشگاه صنعتی شریف مشغول به کار بوده و افتخار همکاری با شهید مصطفی احمدی‌روشن را داشتم». حامیان او نیز با انتشار نامه‌ای صادرشده در سال ۱۳۸۳ از «پژوهشکده سامانه‌های هوشمند صنعتی شهید رضایی»، سعی کردند تا فعالیت او را در 19سالگی به‌عنوان معاون آموزشی این پژوهشگاه، حد فاصل سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۲ تأیید کنند. اما نامه منتشرشدهنیز با ابهاماتی همراه شد.
مسئله سابقه کار
اتهام دستکاری در سابقه کار از عمده مواردی بود که سال 99 مخالفان بذرپاش مطرح کردند. چراکه طبق قانون ریاست دیوان محاسبات، نیاز به حداقل ۲۰ سال سابقه کار داشت و سابقه کار بذرپاش به ۱۷ سال هم نمی‌رسید! درخصوص ابهام مطرح‌شده همان زمان الیاس نادران، نماینده مجلس یازدهم این‌طور گفته بود که «ایشان با توجه به سن و سال و دوره‌هایی که مدعی بود کار کرده، نتوانست ۲۰ سال سابقه کار را به مجلس ارائه کند؛ لذا سند گواهی کارش در آن مؤسسه پژوهشی را آورد که به نظرم پذیرفتنی نبود. صرف‌نظر از سایر ابهامات و اتهامات مطرح‌شده، مهرداد بذرپاش اول مرداد ۱۳۹۹ موفق شد با ۱۵۸ رأی موافق مجلس یازدهم رئیس دیوان محاسبات کشور شود.
اما و اگرهای یک انتخاب
حالا هم ابراهیم رئیسی، مهرداد بذرپاش را به عنوان وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی، به مجلس معرفی کرده و امروز هم جلسه رأی اعتماد او در صحن علنی برگزار می‌شود. اگرچه برخی موافقان درباره اقدامات او طی دو سال گذشته در دیوان محاسبات مواردی مطرح می‌کنند و معتقدند اگرچه تخصص و تجربه‌ای در این حوزه نداشته اما موفق عمل کرده است. آنها به همین سخنان خود درباره موفقیت او در دیوان محاسبات استناد می‌کنند و امیدوارند او در وزارت راه و شهرسازی که هیچ تجربه و تخصصی ندارد و امروز به معنای واقعی کلمه یک حوزه بیمار است، موفق شود. اما مخالفان این انتخاب معتقدند همه این تأکیدات بر موفقیت بذرپاش در دیوان محاسبات و تمجید از او در برخی رسانه‌ها ناشی از اقدامات تبلیغاتی تیم بذرپاش و لابی‌های سنگینی است که طی این مدت انجام داده‌اند. ازاین‌رو با برخی نمایندگان درباره احتمال رأی‌آوری بذرپاش از صحن علنی برای وزارت راه و شهرسازی گفت‌وگو کرده‌ایم.
بذرپاش از نظر سوابق جلوتر از سایر وزرای کابینه است
محسن زنگنه، نماینده مردم تربت حیدریه در مجلس یازدهم، با تأکید بر اینکه وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی از مجلس رأی اعتماد می‌گیرد، به «شرق» گفت: «به نظر من وزیر پیشنهادی راه از مجلس رأی اعتماد لازم را به دست خواهد آورد. فضا به نفع او مثبت است».
این نماینده اقتصادخوانده دوره یازدهم مجلس با بیان اینکه باید مقایسه‌ای بین وزرای کابینه رئیسی داشته باشیم، بیان کرد: «در بین وزرایی که در کابینه هستند، باید مقایسه‌ای داشته باشیم، بعد بگوییم فلان گزینه برای وزارت مناسب یا نامناسب است. در مقایسه با سایر کابینه سوابق آقای بذرپاش سوابق قابل اعتنایی است. او معاونت ریاست‌جمهوری، معاونت ستاد اجرائی امام و مدیرعامل شرکت بزرگ خودرویی را دارد و همچنین اکنون ریاست دیوان محاسبات را برعهده دارد که مورد تأیید رهبری است».
زنگنه ادامه داد: «حتی او در مقایسه با سایر وزرای کابینه فعلی از نظر سوابق درخور‌توجه‌تر است. از نظر تخصص هم باید بگویم در حوزه مسکن و شهرسازی و راه با توجه به ظرفیت‌هایی که وجود دارد، حتما نیازمند مهندس و متخصص عمران و شهرسازی نیستیم؛ بلکه نیازمند کسی هستیم که اقتصاد شهرسازی و اقتصاد راه را بداند و بتواند با استفاده از ظرفیت‌های تأمین مالی که در کشور داریم و استفاده از ظرفیت‌های ذیل وزارت راه، یک مدل عملیاتی را بر‌اساس ظرفیت‌ها و نیازهای کشور طراحی کند».نایب‌رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس یازدهم تأکید کرد: «این کار هم نیازمند چند عامل جانبی مثلا تعامل با سایر دستگاه‌ها و کسی است که وجاهت کافی داشته باشد. همچنین بتواند با دستگاه‌های غیردولتی تعامل به وجود آورد؛ بنابراین تصور می‌کنم ایشان در مدت دو سالی که در دیوان محاسبات مشغول به کار بوده، نشان داده است که تعامل خوبی دارد و امیدواریم بتواند اتفاقات خوبی در حوزه مسکن رقم بزند».
بذرپاش با 184 رأی وزیر می‌شود
جلال رشیدی‌کوچی، نماینده مردم مرودشت در مجلس یازدهم، هم در‌این‌باره به «شرق» گفت: «طبق مشاهداتم در صحن علنی پیش‌بینی می‌کنم بذرپاش با رأی نسبتا بالایی از مجلس رأی اعتماد می‌گیرد». او برخلاف زنگنه، دلیل این رأی اعتماد را تجربه و سوابق خوب بذرپاش نمی‌داند. رشیدی‌کوچی با کنایه به همکارانش که قبل از جلسه استیضاح وزیر صمت از او انتقاد داشتند و در روز استیضاح به او رأی اعتماد دوباره دادند، این جلسه را به آن جلسه رأی اعتماد شبیه دانست و گفت: «نمایندگان همان‌طور که در جلسه استیضاح وزیر صمت ترجیح دادند در این شرایط برای تقویت همراهی و همدلی بیشتر با دولت به فاطمی‌امین رأی اعتماد دوباره بدهند، به بذرپاش هم برای اثبات این همدلی رأی خواهند داد تا وزیر راه شود».
این عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس ادامه داد: «با توجه به یافته‌هایم از صحن علنی تصور می‌کنم بذرپاش با 184 رأی موافق وزیر راه خواهد شد. این نظر من نیست؛ بلکه چیزی است که در صحن مشاهده می‌کنم؛ بنابراین طبق آنچه در کف صحن می‌بینیم، تصور می‌کنم نمایندگان به گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی رأی مثبت می‌دهند تا در این شرایط خاص مشکلات مسکن، هر کسی که فکر می‌کند می‌تواند مشکلات راه و شهرسازی را مرتفع کند، سکانداری این وزارتخانه مهم را به دست گیرد تا کارها بر زمین نماند».
رستم قاسمی نتوانست، بذرپاش هم نمی‌تواند
اما برخلاف آنها شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یازدهم، معتقد است که بذرپاش به دلیل نداشتن تخصص و تجربه در حوزه راه و شهرسازی، گزینه مناسبی برای این وزارتخانه نیست. شهریار حیدری در گفت‌وگو با «شرق» در‌این‌باره تأکید کرد: «روز یکشنبه هفته جاری که نامه معرفی مهرداد بذرپاش برای وزارت راه و شهرسازی در صحن علنی اعلام وصول شد، تعداد زیادی از نمایندگان دو-دو می‌گفتند و مخالفت خود را با این معرفی اعلام کردند». این نماینده سرپل ذهاب و قصر شیرین در مجلس یازدهم افزود: «آقای بذرپاش تیم لابی‌گر قوی دارد که مرتب در حال رایزنی و لابی‌گری با نمایندگان هستند. در شرایط عادی او از مجلس رأی اعتماد نخواهد آورد؛ چراکه تخصص و سابقه‌ای در این زمینه ندارد؛ اما شرایط امروز کمی متفاوت است».
حیدری ادامه داد: «خود دولت هم معطل سیاست‌های مسکن و سیاست‌های ریلی و جاده‌ای است. رستم قاسمی که تجربه بیشتری نسبت به بذرپاش داشت، نتوانست کاری از پیش ببرد، اکنون که یک فرد غیرمتخصص و بی‌تجربه را برای تصدی این وزارتخانه مهم معرفی کرده‌اند، مشخص است که راه به جایی نمی‌برد».
او تأکید کرد: «گزینه پیشنهادی وزارت راه نه‌تنها مشکلی از این وزارتخانه حل نمی‌کند؛ بلکه مشکلاتش را هم بیشتر خواهد کرد».
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس برخلاف زنگنه و رشیدی که یکی او را مدیری توانمند می‌داند که رأی کافی دارد و دیگری به دلیل رفتار دوگانه نمایندگان و برای تقویت همراهی با دولت قصد رأی‌دادن به بذرپاش را دارند، معتقد است: «تاکنون بذرپاش در بین نمایندگان و در مجلس وضعیت خوبی ندارد و به دلیل نداشتن تجربه کافی مناسب این وزارتخانه نیست».
او می‌گوید: «از آنجایی که خبرگزاری ایرنا خبرگزاری دولت است و فقط با افراد موافق بذرپاش مصاحبه می‌کند، سعی دارد با فضاسازی مثبت به نفع او دیگران را متقاعد کند به بذرپاش برای تصدی وزارت راه رأی بدهند؛ یعنی صرفا مصاحبه‌های مثبت و حمایتی برای وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی منتشر می‌کند».
حیدری با انتقاد از عجله برای برگزاری جلسه رأی اعتماد وزیر پیشنهادی راه گفت: «دولت تأکید دارد زودتر جلسه رأی اعتماد وزیر راه و شهرسازی برگزار شود؛ چراکه اگر وقت بیشتری به نمایندگان برای بررسی و فکر‌کردن داده شود، انتقادات از بذرپاش بیشتر می‌شود و مخالفان بیشتری پیدا می‌کند. به‌همین‌دلیل قرار است جلسه رأی اعتماد وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی امروز به صحن بیاید تا از این فرصت و زمان کم بتوانند برایش رأی اعتماد بگیرند». او افزود: «وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی چه رأی بیاورد، چه رأی نیاورد، اطمینان دارم که او ضعیف است و نمی‌تواند در این حوزه کاری از پیش ببرد».
حیدری همچنین با تأکید بر فضاسازی مثبت به نفع بذرپاش گفت که برخلاف همه این فضاسازی‌ها با توجه به صحبتی که با همکاران داشته‌ام، بعید می‌دانم رأی لازم را به دست آورد؛ اما از آنجایی که فقط نظر موافقان بذرپاش منتشر می‌شود، این‌طور القا می‌کنند که رأی بالایی دارد؛ در‌حالی‌که این‌طور نیست و او مخالفان بسیار جدی دارد».
این نماینده منتقد دولت درباره دلایل خود این‌طور گفت: «دلایل مخالفان هم این است که آقای بذرپاش سابقه و تجربه و تخصص خاصی در این حوزه ندارد. ضمنا در دیوان محاسبات هم کار خاصی انجام نداده است. در مدت دو سالی که ریاست دیوان محاسبات را برعهده داشته، با وجودی که تبلیغ زیادی انجام می‌شود که اثرات مثبتی در دیوان محاسبات داشته است؛ اما هیچ اتفاق مبارکی در دیوان محاسبات در دوره ریاست مهرداد بذرپاش رخ نداده است».
این نماینده مجلس تأکید کرد: «کسی که صبح پشت میز ریاست دیوان محاسبات بنشیند و عصر هم از پشت میز بلند شود و به منزل برود، چه توفیقاتی داشته است؟ خوب است کمی واقع‌بین باشیم».
در زمان نگارش این گزارش هنوز جلسه رأی اعتماد بذرپاش به‌عنوان وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی برگزار نشده است؛ اما نتیجه جلسه علنی مجلس هرچه باشد، امیدواریم بتواند در این شرایط خاص که کشور با انواع بحران‌های اقتصادی و سیاسی و اجتماعی مواجه است، راه‌گشا باشد. در این شرایط تحریمی که افزایش روزانه قیمت مسکن و افزایش سالانه اجاره‌بها بیداد می‌کند و دولت برنامه مشخصی برای کنترل آن ندارد و وزیر مستعفی با وجود همه وعده‌ها در حوزه مسکن و وعده ساخت چهار میلیون مسکن ناکام ماند، امیدواریم هرکسی که وزیر راه و شهرسازی می‌شود، بتواند گامی مثبت در این حوزه برداشته و رضایت نسبی مردم را فراهم آورد.
