رویداد جامع هوش مصنوعی

حسین مدنی، جامعه شناس ‌شناس اولین سخنران  موضوع «ناسازگاری تکاملی» ارائه کرد.  او به چالش‌های روانی و اجتماعی انسان در عصر فناوری پرداخت و گفت: «درحالی‌که مغز و بدن ما با سرعتی بسیار کمتر تکامل می‌یابد، محیط پیرامون ما با شتابی غیرقابل‌پیش‌بینی فناورانه‌تر می‌شود. این شکاف، منشأ بسیاری از اختلالات مدرن مانند اعتیاد دیجیتال و فرسودگی ذهنی است».

وی تأکید کرد: هوش مصنوعی باید انسان‌محور باشد، زیرا مغز و بدن انسان هنوز همان ساختار تکاملی هزاران سال پیش را دارند، در حالی‌که جهان اطراف با سرعتی بی‌سابقه پیچیده و فناورانه شده است.

مدنی این شکاف میان انسان و محیط مدرن را «ناسازگاری تکاملی» نامید و نمودهای آن را در پرخوری، اعتیاد به نوتیفیکیشن‌ها، اختلال خواب، فرسودگی ذهنی و احساس تنهایی دیجیتال دانست.

سه مزیت کلیدی هوش مصنوعی

در ادامه رئیس دفتر هوش مصنوعی وزارت ارتباطات عمان، نیز با اشاره به تحولات جهانی هوش مصنوعی زایشی گفت: «ما در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که ماشین‌ها توان خلق دارند، نه فقط تقلید. این یک نقطه عطف در تاریخ تعامل انسان و فناوری است».

سلیم الشیعلی،سه مزیت کلیدی هوش مصنوعی را چنین برشمرد و گفت: افزایش بهره‌وری با حذف کارهای تکراری؛ تصمیم‌گیری دقیق‌تر مبتنی بر داده و امکان خلق نوآوری‌هایی که پیش‌تر ممکن نبود از مزیت های هوش مصنوعی است.

وی همچنین به سه الزام راهبردی برای سازمان‌ها اشاره کرد: ایجاد فرهنگ نوآوری، تعهد رهبری به سرمایه‌گذاری هدفمند و تقویت تاب‌آوری در برابر تغییرات فناورانه.

ضرورت بازنگری در معماری هوش مصنوعی؛ از انحصار تا کرامت انسانی

رضا نورمحمدی، متخصص هوش مصنوعی و بلاک‌چین از دانشگاهUBC ، در سخنرانی خود که به صورت آنلاین از دبی برگزار شد با تأکید بر خطرات پنهان در توسعه هوش مصنوعی گفت: وقتی مدل‌ها بر اساس داده‌های نابرابر آموزش می‌بینند، سوگیری در نتایج اجتناب‌ناپذیر است؛ درست مانند سنسوری که دست افراد سیاه‌پوست را تشخیص نمی‌دهد. او تمرکز بیش‌ازحد داده‌ها در دست شرکت‌های معدود را تهدیدی برای عدالت و اعتماد عمومی دانست و تأکید کرد: به‌جای انحصار، باید به‌سمت معماری‌های باز و مشارکتی برویم.

نورمحمدی راه‌حل را در استفاده از یادگیری فدرال و مدل‌های غیرمتمرکز دانست؛ مدل‌هایی که ضمن حفظ حریم خصوصی کاربران، دقت و کارایی را نیز افزایش می‌دهند. او افزود: «آینده متعلق به مدل‌های شفاف و پاسخ‌گو است، نه مدل‌هایی که مانند جعبه سیاه عمل می‌کنند. از نظر او، فناوری باید در مرزی میان فردگرایی و جمع‌گرایی طراحی شود تا کرامت انسانی حفظ شود.

AI  تنها یک ابزار فنی نیست، بلکه شتاب‌دهنده‌ای برای بهبود فرآیندهاست

بر اساس این گزارش  در ادامه رویداد گارنت‌تک مدیرعامل دیجی‌نکست، با اشاره به نقش تحول‌آفرین هوش مصنوعی در تجارت الکترونیک گفت: AI تنها یک ابزار فنی نیست، بلکه شتاب‌دهنده‌ای برای بهبود فرآیندها و ارتقای تجربه کاربر در سراسر زنجیره ارزش است؛ از ثبت سفارش تا تحویل نهایی.

کیوان محیط‌مافی، در توضیح کاربردهای عملی این فناوری افزود: در حوزه تولید محتوا، ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند متن، تصویر و ویدئو را به‌صورت خودکار و خلاقانه تولید کنند. یکی از استارتاپ‌های ما با تمرکز بر زبان فارسی، موفق شده محتوایی قابل استفاده در بازار داخلی و بین‌المللی ارائه دهد.

وی ادامه داد: «کاربران می‌توانند به‌جای تایپ، نیاز خود را به زبان طبیعی بیان کنند، مثل «یک گوشی با دوربین قوی می‌خواهم»، و مدل صوتی ما که بر اساس داده‌های دیجی‌کالا آموزش دیده، این درخواست را با دقت بالا پردازش می‌کند. همچنین، در توزیع سفارش‌ها، سیستم‌های هوشمند بهینه‌ترین مسیرها را پیشنهاد می‌دهند و خدماتی مانند گنجه نیز تجربه تحویل را برای کاربران آسان‌تر کرده‌اند».

محیط‌مافی تأکید کرد: هوش مصنوعی فقط برای بهینه‌سازی نیست؛ فرصتی است برای بازتعریف کل تجربه خرید. آینده فروش آنلاین می‌تواند مبتنی بر گفت‌وگوی تعاملی باشد، نه فقط فهرستی از کالاها. خلاقیت، مهم‌ترین عنصر در بهره‌برداری از این فناوری است.

نقشه راه پیاده‌سازی هوش مصنوعی در سازمان‌ها

در این رویداد مصطفی ثابتی، مدیرعامل هلدینگ فناوری اطلاعات بانک گردشگری، با نگاهی راهبردی به «نقشه راه پیاده‌سازی هوش مصنوعی در سازمان‌ها» پرداخت.

او  با تمرکز بر زیرساخت‌ها، منابع انسانی، فرهنگ سازمانی و نقش رهبری، تصویری چندلایه از الزامات موفقیت در بهره‌گیری از هوش مصنوعی ارائه داد.

به گفته او، هوش مصنوعی پیش از آنکه یک تکنولوژی پیشرفته باشد، ابزاری است که اگر در جای درست و برای مسئله درست به کار گرفته نشود، صرفاً باعث سردرگمی یا هدررفت منابع خواهد شد.

ثابتی تأکید کرد که «هوش مصنوعی نباید به‌عنوان ابزاری تزئینی یا مجزا در سازمان‌ها دیده شود، بلکه باید در فرآیندهای کلیدی و با نگاه سیستمی پیاده‌سازی گردد».

او با اشاره به روندهای جهانی، پیاده‌سازی موفق را نیازمند آمادگی منابع انسانی دانست؛ نیروی کاری که هوش مصنوعی را نه تهدید بلکه همراه ببیند. ثابتی گفت: «سازمان باید به‌روز شود، نه‌فقط در ابزار، بلکه در ساختار، بودجه‌ریزی، و شناسایی شکاف‌های مهارتی».

از منظر راهبردی، مدیرعامل هلدینگ فناوری اطلاعات بانک گردشگری خواستار بازنگری در ساختارهای تصمیم‌گیری و حرکت به‌سوی مدل‌های فدرال برای پیاده‌سازی هوش مصنوعی شد؛ مدلی که به واحدهای مختلف سازمان امکان می‌دهد متناسب با مأموریت خود، به استفاده خلاقانه و مؤثر از هوش مصنوعی بپردازند.

در ادامه رویداد گارنت‌تک، ثابتی به مراحل گام‌به‌گام پیاده‌سازی اشاره کرد: از ارزیابی منابع انسانی و زیرساخت‌های فنی، کیفیت و دسترسی به داده‌ها، تعیین اهداف استراتژیک متناسب با نیاز کسب‌وکار، طراحی برنامه عملیاتی، تا اجرا و توسعه تدریجی. او گفت: «نقطه شروع باید از ارزیابی واقع‌بینانه باشد؛ آیا سازمان داده تمیز و به‌روز دارد؟ آیا نیروهای انسانی آمادگی و مهارت لازم را دارند؟»

او در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد که موفقیت در استفاده از هوش مصنوعی، نیازمند شکل‌گیری فرهنگ استفاده از داده در کل سازمان است. «هیچ خرید نرم‌افزاری یا الگوریتمی جای فرهنگ‌سازی را نمی‌گیرد. اگر تیم‌های سازمانی با این تحول همراه نباشند، پروژه شکست می‌خورد.»

پارادایم شیفت سازمان‌ها در عصر هوش مصنوعی

در نخستین پنل رویداد، با عنوان «پارادایم شیفت سازمان‌ها در عصر هوش مصنوعی»، سه تن از مدیران فعال در حوزه تحول دیجیتال به بررسی چگونگی بازتعریف ساختارها و تصمیم‌سازی‌های سازمانی پرداختند.

رضا قوامی‌پور مدیریت این پنل را برعهده داشت و دکتر مصطفی امینی، دکتر کامران باقری و نرگس محمدی‌نژاد به عنوان اعضای پنل در آن حضور داشتند.

نرگس محمدی‌نژاد، مدیرعامل اپراتور هوش مصنوعی اهورا، با تأکید بر اهمیت زیرساخت فرهنگی، اظهار کرد:«تا زمانی که فرهنگ و ساختار سازمانی متحول نشود، پذیرش واقعی هوش مصنوعی در سطوح مختلف اتفاق نمی‌افتد».

او افزود که بسیاری از پروژه‌های هوش مصنوعی در سازمان‌ها، به دلیل عدم انطباق با ساختار و تفکر سنتی شکست می‌خورند.

دکتر مصطفی امینی، مدیرعامل هلدینگ فناوری اطلاعات بانک سپه، نیز با اشاره به موقعیت استراتژیک AI گفت:نقطه قدرت هوش مصنوعی همان‌جایی است که می‌تواند تبدیل به نقطه وابستگی شود.

وی تصریح کرد که سازمان‌ها باید به‌جای استفاده سطحی از AI، آن را در هسته فرآیندهای تصمیم‌سازی قرار دهند.

دکتر کامران باقری، مدیرعامل مرکز نوآوری هوش مصنوعی اسمایلینو، نیز در سخنانی هشدار داد: «فرض بقا یکی از آفات تصمیم‌گیری در دوران تحول است».

او تأکید کرد که سازمان‌ها نباید با نگاه ایستا به تحولات هوش مصنوعی بنگرند و باید برای مواجهه با یک آینده متحول و غیرقابل‌پیش‌بینی آماده شوند.

سرمایه انسانی در عصر هوش مصنوعی

در دومین پنل رویداد با موضوع «سرمایه انسانی در عصر هوش مصنوعی»، دو تن از صاحب‌نظران حوزه منابع انسانی و کارآفرینی، ابعاد اجتماعی، روانی و مهارتی مواجهه با AI را مورد بررسی قرار دادند.

دکتر نفیسه آزاد، جامعه‌شناس و مدیرعامل گروه کسب‌وکار پژوهی گوی، در این پنل اظهار کرد:هوش مصنوعی فقط یک فناوری نیست؛ یک تغییر در معنا و نقش انسان در سازمان است.

او افزود که نبود درک روشن از جایگاه نیروی انسانی در عصر هوش مصنوعی می‌تواند منجر به بی‌انگیزگی، ترس یا مقاومت سازمانی شود.

بهاره شریفیون، مدیرعامل هلدینگ سپاس و بنیان‌گذار برندهایی چون بیمه‌دات‌کام و سفر‌دات‌کام، نیز با اشاره به تجربه‌ زیسته‌ خود در توسعه کسب‌وکارهای هوشمند گفت: هیچ نیروی کاری به طور کامل برای مواجهه با AI آماده نیست. سازمان‌ها باید خود تبدیل به نهادهای یادگیرنده و توانمندساز شوند.

اخلاق هوش مصنوعی و ضرورت حکمرانی

در ادامه رویداد، سینا نشاط، مدیرعامل شرکت chat QT، با ارائه‌ای جذاب به موضوع پرامپت‌نویسی (Prompt Engineering) پرداخت.

او با اشاره به اینکه «برای اولین‌بار در تاریخ بشر، انسان با زبان طبیعی خود با کامپیوتر ارتباط می‌گیرد»، اهمیت یادگیری چارچوب‌های صحیح برای تعامل با مدل‌های زبانی را تشریح کرد: بسیاری از کاربران تصور می‌کنند پاسخ‌های ناقص یا غیرمنتظره از ابزارهای هوش مصنوعی به دلیل ضعف این فناوری‌هاست، درحالی‌که ریشه مسئله در ناتوانی کاربران در تعریف صحیح «پرامپت» (درخواست) نهفته است.

او افزود: «پرامپت‌نویسی یک مهارت است که با کسب آن، می‌توان کیفیت پاسخ‌ها و به‌تبع آن، بهره‌وری فردی و سازمانی را ارتقاء داد».

او چارچوبی پنج‌مرحله‌ای برای طراحی مؤثر پرامپت‌ها معرفی کرد که شامل وظیفه (Task)، زمینه (Context)، نمونه (Reference)، ارزیابی (Evaluate) و تکرار (Repeat) است. وی با مثال‌های کاربردی، نشان داد که چگونه محدودیت‌های هدفمند و افزودن زمینه مشخص، باعث بهبود کیفیت پاسخ‌ها می‌شود. نشاط همچنین گفت: «اکثر مسائل مطرح‌شده برای مدل‌های هوش مصنوعی، حل‌شدنی هستند. مشکل، نحوه طرح درخواست ماست، نه ظرفیت مدل‌ها».

سلسله رویداد گارنت‌تک، بستری برای گفت‌وگو، یادگیری و هم‌افزایی

گفتنی است  رویداد «هوش مصنوعی برای همه» اولین رویداد از سلسله رویدادهای «گارنت‌تِک» بود که برای شناخت ماهیت هوش مصنوعی، نحوه‌ی کار با این ابزار و چشم‌اندازی به آینده‌ی آن برگزار شد.

سلسله رویدادهای آموزشی گارنت‌تِک، بستری است برای گفت‌وگو، یادگیری و هم‌افزایی در حوزه‌ی فناوری تحول‌آفرین تبدیل شود. اعتقاد در گارنت‌تِک بر این است که فناوری صرفا یک ابزار نیست، بلکه روایتی است از آینده‌ای که با انتخاب‌های امروز ما شکل می‌گیرد.

نخستین گام با موضوعی آغاز شده است که نه تنها در صدر تحولات جهانی است، بلکه به نوعی بازتعریف همه چیز در اطراف ماست: هوش مصنوعی. موضوع رویداد امروز، «هوش مصنوعی برای همه» بود، تاکیدی بر اینکه AI نباید کالایی لوکس برای نخبگان فناور باشد، بلکه باید به بخشی از زندگی و کسب‌وکار ما بدل شود.